Ocalała Z Chińskiego Gułagu | Autor: Gulbahar HaitiwajiRozenn Morgat

  Książka ta to jednocześnie opowieść autorki, ocalonej z chińskiego gułagu - pierwszej ujgurskiej kobiety, która została zwolniona z obozu i jednocześnie miała odwagę o tym opowiedzieć całemu światu. Na wzmiankę zasługuje okładka książka, która rzuca się od razu w oczy - jest koloru czerwonego, gdzie przebijają się kawałki drutu kolczastego. Pozycja ta to niezwykle przejmująca relacja - wspomnienie i unikalny dowód na to, jak zachowuje się Chińska Republika Ludowa wobec mniejszości etnicznych zamieszkujących ten kraj. Warto wiedzieć, że Ujgurzy zamieszkują Sinciang, teren, który nazywany jest Nowym Jedwabnym Szlakiem, więc jest to niebywale ważny region pod względem strategicznym i handlowym. Z jednej strony mało kto wie co dzieje się w tym zakątku świata (np. co dziesiąty Ujgur znajduje się w obozie reedukacyjnym, ma miejsce tam przerażające ludobójstwo), zaś po drugiej strony medalu jest Komunistyczna Partia Chin, która twierdzi, że walczy w ten sposób z terroryzmem i groźnymi separatystami. Jednak relacja autorki jest oczywistym potwierdzeniem, że Chiny nie dążą do ukarania niebezpiecznych ekstremistów, tylko ich celem jest zniszczenie całej mniejszości etnicznej - dlatego też powstały chińskie gułagi, gdzie umieszczono również Gulbahar Haitiwaji.

Książkę rozpoczyna wzruszająca dedykacja, która chwyta za serce: “Wszystkim tym, którym nie udało się z nich wydostać”. Warto przytoczyć historię tego jak potoczyły się losy autorki, która zdołała z założoną rodziną (mąż i córka) wyemigrować do Francji. Jednak macki chińskiej władzy upomniały się o ujgurską obywatelkę. Pod pretekstem udało im się zwabić Gulbahar do powrotu do Chin załatwić pewne formalności. Po przybycie została umieszczona w chińskim gułagu, oczywiście nie mogła kontaktować się z rodziną. Autorka poddawana była praniu mózgu poprzez wielogodzinne przesłuchania, ciągłe zadawanie tych samych pytań, tortury i głód. Chcąc uniknąć kar należało nauczyć się regulaminu z pełną listą zakazów np. aby nie mówić we własnym języku, nie modlić się czy być posłusznym.

Gulbahar podkreśla, że sztuka represji Chin polega na tym, aby zabraniać, jednocześnie pozwalając oraz przytacza inne przeciwieństwa: karcić, jednocześnie okazywać szacunek, więzić i edukując przy tym - takie paradoksy na każdym kroku. Według autorki należy liczyć się również z takim obrotem sprawy: “Być Ujgurem w Chinach oznacza również żyć ze świadomością, że można w każdej chwili zniknąć na wielkiej pustyni Takla Makan”. Z książki dowiedziałem się, że w Chinach nie można mieszkać tam, gdzie się chce… Najpierw należy otrzymać specjalne pozwolenie, paszport regionalny i dopiero wtedy można się osiedlić w nowym miejscu. Absurd totalny.

Autorka w swoich opisach skupia się na przytoczeniu dokładnych szczegółów mechanizmów przemocy psychicznej. Czytając, byłem pod wrażeniem tego jak to wszystko jest dokładnie przemyślane przez Chiny i zarazem sprytne i przebiegłe, np. władze zmusiły autorkę do nagrania wideo z przyznaniem się do wszystkich win, aby w razie czego mogli się nim posłużyć. Rodzinę Gulbahar zmusili do usunięcia wszelkich dowodów na istnienie obozów w Sinkiangu.

Podsumowując książkę jest to niezwykle ważna publikacja i bardzo podziwiam autorkę za odwagę napisania o tych wszystkich represjach, których doświadczyła. Mało tego - odważyła podpisać książkę własnym imieniem i nazwiskiem choć jak sama przyznała, że ciągle boi się o swoją rodzinę, która została na ujgurskiej ziemi. Bardzo przejmująca jest część gdzie Gulbahar żegna się ze swoją rodziną na zawsze bo wie, że już nie wróci do rodzinnych stron. Bardzo polecam przeczytać. Pełen szacunek!