Ostatnie Dni W Berlinie | Autor: Paloma Sanchez Garnica

  Książek poruszających tematykę wojenną na rynku wydawniczym jest cała masa. Są lepsze i gorsze, oparte na faktach, jak i te mające niewiele wspólnego z odzwierciedleniem historycznej prawdy. Na tym tle z pewnością wyróżnia się pierwsza opublikowana w Polsce powieść hiszpańskiej autorki Palomy Sanchez Garcii zatytułowana „Ostatnie dni w Berlinie” Wydawnictwa Filia.

To, co jest mocno wyczuwalne w tej powieści, to ogromna dbałość o zachowanie realiów historycznych. Autorka z racji tego, że jest z wykształcenia historykiem, w niezwykle odpowiedzialny sposób podeszła do tego, aby fabuła jej książki nie stanowiła jedynie wytworu jej wyobraźni, lecz oparta została na autentycznych biografiach osób, które poznały oblicza wojny na własnej skórze. Było to tym trudniejsze, że fabuła powieści rozciąga się na okres zarówno poprzedzający wybuch II wojny światowej, jak i na kolejne lata jej trwania. Co więcej, również losy bohaterów opisywane są z perspektywy różnych geograficznych przestrzeni. Akcja powieści toczyć się będzie zarówno na terytorium carskiej Rosji, na chwilę przed rewolucją bolszewicką, jak i w jej trakcie, w Hiszpanii, szykującej się do wojny i ogarniętej wojną domową pod rządami generała Franko, wreszcie w Republice Weimarskiej, która powoli przekształca się w III Rzeszę, a jej duchowy przywódca rośnie w siłę, po to, aby rozpętać piekło na ziemi, którego obraz autorka ukazuje w niezwykle realny i pozbawiony upiększeń sposób.

To tło historyczne staje się zatem pretekstem do osadzenia w nim opowieści o losach rodziny Jurija Santacruz. Choć akcja powieści rozpoczyna się w Berlinie w roku 1933 r. od parady Nazistów z okazji dojścia Hitlera do władzy, to jest to jedynie pretekst do tego, aby cofnąć się w czasie o ponad dekadę i przenieść się do Rosji roku 1921 r., a ściślej do Sankt Petersburga, wtedy już Piotrogrodu. Poznajemy tu rodzinę Jurija – jego ojca Miguela, rodowitego Hiszpana i matki Olgi rosyjskiej arystokratki, którzy wraz z gromadką swych dzieci wiodą dostatnie życie, które lada dzień obróci się w perzynę, na zawsze zmieniając życie rodziny Santacruz.

Konieczność ucieczki przed komunistycznym reżimem i chęć opuszczenia targanej rewolucją Rosji, staje się jednak początkiem rozłąki, która sprawi, że kilkuletni wówczas Jurij, z dnia na dzień będzie musiał stawić czoła dorosłości, a ówczesne przeżycia na trwale wpłyną na dalsze jego życie.

Rzeczywistość faszystowskich Niemiec roku 1933 r. bynajmniej nie przyniesie spokoju w egzystencji Jurija. Jak to zwykle bywa, znajdzie się on w złym miejscu, o złej porze, stając się świadkiem napaści oddziałów SA na młodego chłopaka, w którego obronie przyjdzie mu stanąć. A że nieszczęścia lubią chadzać parami, przy okazji tej sytuacji pozna kobietę – Claudię, żonę oficera SS, która na trwałe wpisze się w jego życie.

„Ostatnie dni w Berlinie” to niezwykle złożona powieść, która prowadzi czytelnika przez różne meandry historii, ukazując jednocześnie polityczny i społeczny obraz ówczesnej epoki. W wydarzenia, mające istotne znaczenie dla historii, w niezwykle obrazowy sposób, wpisane zostały ludzkie losy. Przedstawione są one zarówno z perspektywy ludności ówczesnej Rosji ,u progu tworzenia się Związku Radzieckiego, kresu Republiki Weimarskiej i rosnącej w siłę III Rzeszy, jak i przez pryzmat kolejnych wojennych lat, od chwil triumfu Adolfa Hitlera, po jego upadek i samobójczą śmierć w berlińskim bunkrze. Te momenty glorii i chwały, jak i przegranej, pokazane są w narracji obejmującej obywateli Rzeszy, który dali się omamić polityce faszystowskiej, żyli w jej blasku, godząc się na nieludzkie traktowania ras nieczystych, wreszcie doznając własnego upokorzenia w chwili klęski swego wodza.

Jeśli zatem chcielibyście się przekonać jak wir historii wpisana została opowieść o życiu Jurija Santacruz, jak zachował on wierność swym ideałom, był lojalny wobec przyjaciół, ale i poznał smak miłości i bolesnej zdrady musicie koniecznie sięgnąć po „Ostatnie dni w Berlinie”. To lektura godna uwagi, którą z pewnością warto przeczytać.