Oni | Autor: Joanna Opiat Bojarska

 Sięgając po współczesne kryminały często odczuwam brak satysfakcji wynikający z tego, iż wielu autorów zaczyna serwować czytelnikom ,,odgrzewane kotlety”, czyli powtarzające się motywy i schematy ze wcześniejszych utworów, które jedynie nieco przerabiają, aby stwarzać pozory czegoś nowego i nietuzinkowego. Przyznam z bólem, że im więcej kryminałów czytam, tym moje obawy rosną, więc naprawdę miałam nie lada problem, aby zasiąść do lektury najnowszej powieści Joanny Opiat – Bojarskiej. Mimo, że bardzo cenię pisarkę i uważam, iż jest jedną z najbardziej utalentowanych polskich autorek kryminałów, to jednak z tyłu głowy paliła mi się ostrzegająca lampka. Opis przygotowany przez wydawcę niezbyt mnie zainteresował, ponieważ motyw zbrodni sprzed lat jest używany od dawien dawna, więc zastanawiałam się cóż nowego w tym zakresie można napisać. Poza tym główny bohater, czyli chorujący na zespół Aspergera Kosma, od razu uruchomił w moim mózgu skojarzenia z cyklem powieści E.J. Coppermana, J. Cohena, którego pierwszy tom miałam okazję recenzować. Widzicie zatem, iż moje obawy rosły coraz bardziej, ale postanowiłam je przełamać i wreszcie zasiąść do książki.

Jak wspomniałam wyżej, głównym bohaterem powieści ,,Oni” jest Kosma, który z uwagi na zespół Aspergera inaczej pojmuje rzeczywistość niż pozostali ludzie. Codzienne zwyczaje i rytuały są dla niego niemalże świętością, od której nie można w żadnym wypadku odstępować. Kosma uwielbia porządek w każdej sferze swojego życia oraz inaczej okazuje emocje. Nie dziwi zatem fakt, że kiedy jego ojciec zostaje oskarżony o morderstwo, to bohater czuje jakby zawalił się cały jego świat. Pielęgnowany latami ustalony porządek dnia, a nawet życia całkowicie dekoncentruje Kosmę, który postanawia na własną rękę zbadać sprawę. Niestety okazuje się, że jego ,,śledztwo” nie będzie takie łatwe, ponieważ do zbrodni doszło 19 lat temu i nawet nie wiadomo kim jest ofiara. Czy w obliczu takich trudności oraz zmowy milczenia uda się Kosmie zrehabilitować ojca i nie dopuścić, aby został skazany?

Jestem bardzo wdzięczna autorce za to, iż przybliżyła czytelnikom sposób funkcjonowania oraz myślenia osoby neurotypowej. W naszym społeczeństwie nadal istnieje niewytłumaczalny strach przed ludźmi, którzy zachowują się nieco inaczej niż pozostali, dlatego ukazanie życia Kosmy oraz uczynienie z niego głównego bohatera powieści kryminalnej mogą sprawić, że na osoby z Aspergerem spojrzy się nie jako na osoby chore, lecz mające inne zwyczaje, ale za to niezwykle inteligentne i zauważające rzeczy, których przeciętny człowiek nie zdołałby zwrócić uwagi. Największym atutem Kosmy jest jego szczerość, którą niektórzy cenią, ale i czasami mogą poczuć się urażeni bezpośredniością jego uwag, biorąc je mylnie za objawy złośliwości. W sposobie opisu charakteru tego bohatera widać ogrom pracy włożonej przez autorkę w przygotowaniu się do opisania tej postaci. Kosma jest postacią niezwykle prawdziwą, a jego determinacja w udowodnieniu niewinności ojca jest naprawdę godna podziwu. Zresztą pozostałe postacie wykreowane przez pisarkę są równie ciekawe, gdyż naprawdę przypominali ludzi, których można spotkać. Moją sympatię, oprócz głównego bohaterka, zyskała Ida. Jej optymizm i pozytywne zakręcenie nadawały powieści nieco lżejszy charakter.

Styl powieści jest bardzo współczesny i przystępny dla każdego czytelnika. Jednakże jeśli oczekiwaliście pełnokrwistego kryminału, to możecie czuć się nieco zawiedzeni. Zdecydowana większość powieści utrzymana jest w tonie powieści obyczajowej przede wszystkim z uwagi na postać Kosmy, który przecież nie jest profesjonalnym śledczym, policjantem, prokuratorem, czy detektywem. 

Podsumowując, ,,Oni” to powieść bardzo interesująca z rozbudowanym wątkiem obyczajowo-psychologicznym oraz z nietuzinkowym bohaterem. To właśnie dzięki postaci Kosmy czytelnik nie odkłada tej książki na bok, ponieważ równie gorliwie jak on chce dociec prawdy. Niestety z powodu statyczności fabuły część zwrotów akcji została bardzo rozciągnięta, co może spowodować u niektórych czytelników frustrację.

Najmocniejszym punktem powieści jest zakończenie, które może zaskakiwać, ale i nieco denerwować. Również retrospekcja ujawniająca, co tak naprawdę zdarzyło się 19 lat wcześniej może zostać odebrana przez część czytelników jako niepotrzebny dodatek. Dla mnie to był świetny sposób na sprawdzenie moich domysłów, które snułam w trakcie czytania. Poza tym historia opowiedziana przez autorkę jest ukazana w taki sposób, że ma się wrażenie, iż to, co przydarzyło się ojcu Kosmy może spotkać każdego z nas i chyba właśnie to prawdopodobieństwo zrobiło na mnie największe wrażenie. Więc jeśli macie ochotę na powieść, którą czyta się naprawdę szybko, wręcz pochłania się i jeśli cenicie kreację nieprzeciętnego głównego bohatera, to koniecznie sięgnijcie po powieść ,,Oni” Joanny Opiat – Bojarskiej.