Małe Separacje | Autor: Jakub Potocki

Świat „Małych separacji” to świat brudny, lepki i obmierzły. Jest pełen niespełnienia, pustki, szybkich miłości i małych przyjemności. Jego mieszkańcy snują się leniwie po ulicach w poszukiwaniu przygód i sensu życia. Ostatecznie znajdują tylko jedną z tych rzeczy. A którą, to nietrudno zgadnąć.

Głównym bohaterem powieści jest Michał, 29-letni lekarz, który przeprowadził się do Krakowa, aby robić karierę. W jednym ze szpitali pracuje nad doktoratem, jednak wbrew pozorom to nie praca wypełnia większość jego życia a zabawa. Niemal każdego dnia mężczyzna rzuca się w wir nocnego życia, poszukując wrażeń, które oferuje wielkie miasto. Alkohol, narkotyki, przygodny seks… tego Michał nigdy nie odmawia. Chodząc od klubu do klubu, nie tylko dobrze się bawi, ale także staje się głosem swojego pokolenia, które w całym swoim życiowym zagubieniu szuka na oślep celu. Pokolenia trzydziestolatków, które przelotnymi znajomościami i używkami stara się zagłuszyć sumienie i niespełnienie oraz nadrobić brak priorytetów i planów. Spod płaszczyka hedonizmu, który nakłada na siebie bohater wyraźnie przebija gorycz związana z upadkiem młodzieńczych ideałów, które nie przetrwały zderzenia z rzeczywistością. Michał mimo młodego wieku ma już za sobą nieudane małżeństwo, a jego wyobrażenie na temat relacji międzyludzkich i zawodu lekarza okazały się zupełnie nieprzystające do współczesnych realiów, co prawdopodobnie stało się powodem jest cynicznego podejścia do życia.

Patrząc obiektywnie, głównym miejscem akcji „Małych separacji” jest Kraków, jednak po dłuższym zastanowieniu możemy dojść do wniosku, że w większości przypadków najwięcej dzieje się w łóżku głównego bohatera. Na przestrzeni powieści przewija się przez nie istny tabun dziewczyn, które tak naprawdę poznajemy jedynie z imienia i kilku nic nieznaczących szczegółów, ponieważ na pierwszy plan zostały wysunięte ich upodobania seksualne oraz stopień, do jakiego opanowały ars amandi. Spotkania głównego bohatera z kobietami są opisywane wulgarnie i nie pozostawiają złudzeń, że między uczestnikami istnieje cokolwiek poza fizycznością.

Czytając „Małe separacje”, początkowo mamy wrażenie, że szereg przygód seksualnych, których jesteśmy świadkami, zmierza do czegoś – do jakiegoś wydarzenia, konkretnych przemyśleń bądź wniosków. Okazuje się jednak, że zupełnie nie, a po przeczytaniu ponad 300 stron mamy poczucie, że tak na dobrą sprawę w tej książce prawie nic się nie dzieje. Jest pełno dosadnych opisów stosunków seksualnych, ale nie niesie to za sobą praktycznie żadnych głębszych treści. Możemy zakładać, że tym zabiegiem autor chciał stworzyć diagnozę współczesnych relacji, jednak sposób, jaki wybrał, nie działa korzystnie na „czytelność” książki. Po dłuższym czasie czytania zaczynamy tracić uwagę i powoli się wyłączać.

„Małe separacje” mają w sobie wiele kontrastów, wulgarny sposób opowiadania stale przeplata się z egzystencjalnymi rozważaniami oraz poetyckimi wstawkami – autor na jednej stronie pisze emocjonalny wiersz, by na następnej zaatakować czytelnika szczegółowym opisem defekacji. Poświęca stosunkowo dużo czasu opisom ubrań bohaterów, co tak naprawdę stanowi zwykły wypełniacz, ponieważ nie wnosi nic ani do fabuły, ani do wymowy dzieła. Mam wrażanie, że Jakub Potocki starał się wprowadzić czytelnika w określony nastrój za pomocą zmysłów, co zasługuje na pochwałę. Bardzo uważnie wprowadził do powieści zapach – szczegółowo opisuje wonie towarzyszące konkretnym sytuacjom, a także perfumy, których używają bohaterowie. Dodatkowym narzędziem wprowadzającym klimat jest muzyka. Umieszczenie tytułów piosenek pod koniec niektórych rozdziałów i zaangażowanie czytelnika we współtworzenie klimatu, zawsze jest ciekawym rozwiązaniem.

Książka Jakuba Potockiego miała być gawędą i rzeczywiście nią jest - fabuła została ubrana w luźną formę, która przypomina nieco rozmowę między kolegami i to taką, w której nie ma tabu, a jej uczestnicy nie mają żadnych oporów, by opowiadać o swoich najintymniejszych przeżyciach. Jeśli chodzi o humor to w większości jest on ironiczny i bardzo gorzki, niekiedy przypomina śmiech przez łzy, czyli dokładnie tak, jak zapowiadał wydawca. Generalnie cała powieść trochę taka jest: słodko-gorzka. Jednak, tak jak wspomniałam wcześniej, w „Małych separacjach” niewiele się dzieje, zaryzykowałabym nawet stwierdzenie, że trochę „wieje nudą”. Napisanie, że ta książka prezentuje niesamowicie smutny obraz życia współczesnych młodych dorosłych, jest pewnym nadużyciem, choć prawdopodobnie w założeniu tak właśnie miało być. Myślę, że pomysł autora na tę książkę nie był zły, natomiast na etapie pisania coś poszło nie tak i w efekcie powstało 350 stron dzieła, które de facto niewiele jest w stanie zaoferować czytelnikowi.

Czasami młodych ludzi dotyka kryzys egzystencjalny. Poszukuje się sensu życia, powstaje problem i brak zdecydowania związanego z wyborem tej właściwej drogi życiowej. Pojawia się pytanie, w którą stronę zdążać, co jest moim celem w życiu, czy naprawdę tego oczekuję? Wybór trudny i niepewny. Trzeba się przełamać i zdecydować, przecież od tego zależy nasze szczęście w przyszłości …

Z takimi trudnymi dylematami zmierza się bohater powieści Małe separacje. Prawie trzydziestoletni Michał, lekarz, przyjeżdża do Krakowa, gdzie zamierza rozwijać się zawodowo. Topi smutki po nieudanym małżeństwie. Jego zamiary skupienia się na doskonaleniu zawodowym tracą rację bytu. Pochłania go piękny i tajemniczy Kraków, ze swoimi licznymi miejscami uciech. Michał czas spędza na poznawaniu nocnych krakowskich lokali, i szuka przygód i nowych znajomości, oczywiście najlepiej z przedstawicielkami płci pięknej. Oj, przewinie się ich co niemiara przez jego łóżko, aż momentami nie można nadążyć za jego podbojami. Wytrawny to zawodnik w bojach łóżkowych. Smutki bohater topi w hektolitrach wypitego alkoholu, często przy boku dopiero co poznanych panienek. W międzyczasie stara się pracować i kontynuować swój przewód doktorski. Ale czy jest szczęśliwy i spełniony? Czy brak stabilizacji może wróżyć coś dobrego? Nie da się żyć tylko pracą, nie mając do kogo wrócić po ciężkim dniu pracy. Hedonistyczne pojmowanie świata ma rację bytu na chwilę, na krótki czas. Z czasem oczekuje się od życia więcej, i więcej …

„A w życiu, jak to w życiu, nic się nie dzieje bez przyczyny, zazwyczaj bez sensu, ale bez przyczyny – nigdy. Moja codzienność, od kiedy byłem już całkiem ukształtowaną jednostką, podążała w myśl zasady trzech „P” - Pisać, Pić, Pierdolić. Proste do zapamiętania. „Pisać”, bo z czegoś trzeba żyć i się rozwijać. „Pić”, bo na trzeźwo ten świat jest nie do zniesienia oraz „Pierdolić”, bo po pijaku kiepsko z pisaniem. Czasami bardzo chcemy zapomnieć o tym, co sprawiło, że staliśmy się tym, czym jesteśmy teraz”.

Małe separacje Jakuba Potockiego to monolog wewnętrzny bohatera znudzonego życiem, nie mającego celu, spędzającego czas ma topieniu smutków w alkoholu i wyrywaniu kolejnych dziewczyn, często tylko na jedną noc. Ból trapi bohatera, rozczarowanie dotychczasowym życiem spędza mu sen z powiek. Bo tak naprawdę, ile czasu można spędzać w nocnych lokalach i budzić się co rano u boku innej kobiety? Smutny, ale bardzo realny obraz. Młodzi ludzie, wyczerpani zawodowo, zmęczeni codziennością nie mają siły, ale i ochoty na zakładanie rodzin, na stabilizację rodzinną. To nie dla nich. To ich męczy, dla nich liczy się własne „ja”, tu i teraz. Nie wiedzą, co jest w życiu ważne i istotne, co stanowi o sensie życia. Bujają się od od rana do wieczora, mijają tygodnie i miesiące, i gorycz rozrywa ich serca. Żal i smutek jest w nich obecny, ale nie potrafią się przyznać do porażek, uważają się za nieomylnych.

Ta powieść trąci ironią i sarkazmem, przemyślenia i dywagacje bohatera dają nam wiele do myślenia. Jego podejście do życia skłania do refleksji i zadumy. Pojawia się pytanie, a jakie jest moje życie? Czy jestem z niego w pełni zadowolony? Czy obrałem tę właściwą drogę życiową? Czy jednak może czegoś żałuję? Mnóstwo pytań się pojawia po tej lekturze, emocje nami miotają i buzują w nas. Zaczynamy rozmyślać, dywagować i myśleć na poważnie o przyszłości. Tej szczęśliwej i satysfakcjonującej. Tej dającej radość i spełnienie. Takiej, której nie będziemy żałować, i za jakiś czas będziemy mogli z ręką na sercu powiedzieć, że dobrze wybraliśmy.

Wydawać się może, że powieść lekka i przyjemna, ale tylko na pierwsze spojrzenie. Już po kilkunastu stronach zmienia się zdanie, zaczyna się odczuwać wagę i ciężar tej lektury. Ma w sobie drugie, niewidoczne dno, które się zauważa później, w trakcie czytania. Jej przekaz jest czytelny, ale wymaga skupienia i głębszej refleksji.

Polecam, zwłaszcza dla młodych wilków, goniących za życiem, nadal szukających sensu życia, dobrze się bawiących. Pozwoli spojrzeć na dotychczasowe życie z innej perspektywy, tej dotychczas niewidocznej, i tak obcej.

Momentami gorzka i ironiczna, trafnie diagnozująca choroby duszy niespełnionych trzydziestolatków. Długo będzie krążyć po przestworzach waszych umysłów, dopóki na dobre się w nich nie zadomowi. Polecam, warta zainteresowania!