Tradycje Kulinarne Finlandii | Autor: Magdalena Tomaszewska Bolałek

,,Tradycje kulinarne Finlandii” to nowa książka Magdaleny Tomaszewskiej-Bolałek, którą możemy kojarzyć z blogiem Kuchniokracja, a także badaniami nad historią kuchni  z różnych zakątków świata np. Japonii i Korei. Magdalena Tomaszewska-Bolałek to znakomity kulturoznawca, wytrwała dziennikarka, jak również laureatka wielu światowych nagród kulinarnych, dlatego czytelnik sięgający po jej ,,Tradycje kulinarne Finlandii” ma prawo oczekiwać lektury ambitnej i wciągającej od pierwszej aż do ostatniej strony.

Jeśli spodziewaliście się kolejnej książki kucharskiej z katalogiem bardziej, lub mniej skomplikowanych dań z mało znanej kuchni fińskiej, możecie być trochę zawiedzeni. Amatorzy popularnonaukowych tekstów na temat szeroko rozumianej kultury jedzenia mogą z kolei odnieść wrażenie, że to lektura dość skomplikowana i wymagająca ogromnego skupienia. Kiedyś spotkałam się ze stwierdzeniem, że ,,lektura powinna być łatwa, aby wywołać zamierzony przez autora efekt”. Po przeczytaniu ,,Tradycji kulinarnych Finlandii” jestem pewna, że autorka sprostała moim dość wysokim czytelniczym oczekiwaniom, co więcej zadała sobie wiele trudu, by przystępnym i gawędziarskim językiem oddać jak najwięcej smaków tajemniczej Fennoskandii, już w 98 r. p.n.e. opisywanej przez rzymskiego historyka Tacyta.

Książka Magdaleny Tomaszewskiej-Bolałek to śmiałe zaproszenie do fascynującej kulinarno-kulturalnej podróży, dlatego oprócz fascynujących esejów kulturoznawczych, znajdziemy w niej oryginalne receptury na dania słodkie i słone, jak również przepiękne albumowe zdjęcia, pokazujące dziką przyrodę oraz zapierające dech w piersiach fińskie krajobrazy. Autorka z szacunkiem odnosi się nie tylko do kultury, ale i języka Finów, dlatego na wstępie jej książki z pewnym zaskoczeniem odkryłam stronę pt. ,,Zasady wymowy języka fińskiego”. Dzięki temu krótkiemu wprowadzeniu na pewno łatwiej się czyta nazwy potraw
z przepisów kulinarnych zawartych w książce, można też pokusić się o samodzielne ćwiczenie ich wymowy w oryginalnym, obcojęzycznym brzmieniu.

Na co szczególnie warto zwrócić uwagę, czytając ,,Tradycje kulinarne Finlandii”? Autorka pokazuje, że na terenach Finlandii ukształtowała się jedna z ciekawszych kultur kulinarnych, w której można odnaleźć wpływy szwedzkie, rosyjskie, czy wywodzące się bezpośrednio z mroźnej siedziby świętego Mikołaja – Laponii. Dzięki Magdalenie Tomaszewskiej-Bolałek zrozumiałam, dlaczego kuchnia fińska jest tak urzekająca w swej prostocie, skąd wzięło się w niej takie poszanowanie dla rodzimych produktów i dlaczego dla Finów tak ważne jest racjonalne zarządzanie składnikami.

,,Tradycje kulinarne Finlandii” można czytać na wiele sposobów i z pewnością nie jest to lektura na jeden raz, łatwa do przełknięcia i taka, o której można szybko zapomnieć. Warto sięgać do niej, by poznać bliżej historię kuchni fińskiej, odkryć tajniki kuchni Saamów, dowiedzieć się, dlaczego Finowie trzymali w studniach szczupaki, a w naczyniach na śmietanę żaby. Z przyjemnością czyta się wzmianki o starożytnych fińskich wierzeniach i odwołania do poematu Kalevali, zaś bajki o magicznym młynku, rzece o brzegach z kisielu, czy czarodziejskich jabłkach po zjedzeniu, których wyrastały rogi, spodobać się mogą nawet bardzo młodym czytelnikom.

Zakończenie książki jest nader skromne, ale zawiera istotną myśl, zgodnie z którą fińska kultura kulinarna jawić się może polskiemu czytelnikowi jako bliska (bo europejska
w swej naturze), a zarazem dość egzotyczna (z uwagi na wpływy obce i specyfikę wynikającą z surowych warunków klimatycznych).  

"Tradycje kulinarne Finlandii” to lektura wręcz idealna na okres jesienno-zimowy.  To właśnie wtedy warto przyrządzić sobie na śniadanie rozgrzewający kleik z borówką brusznicą i przypomnieć tradycje związane ze dniem świętej Łucji, o których możemy przeczytać w tej książce. Niemniej jednak album autorstwa Magdaleny Tomaszewskiej-Bolałek to lektura wielowątkowa, do której warto sięgać niezależnie od pory roku  i preferowanej diety. Do mnie książka trafiła w Wielkim Tygodniu. W Wielki Piątek przygotowałam opisywaną w niej silakkalaatikko – zapiekankę ze śledziami, zaś na moim wielkanocnym stole zagościła w tym roku ziemniaczana sałatka w fińskiej odsłonie (perunasalaatti). Mąż już ,,zamówił” u mnie alandzkie naleśniki oraz pieróg karelski – przepisy na te dwa dania znalazł właśnie w ,,Tradycjach kulinarnych Finlandii”. Tak więc moja przygoda z przepisami na fińskie smakołyki dopiero się zaczyna…

Jakie są Wasze pierwsze skojarzenia, gdy usłyszycie słowo ,,Finlandia”? To o wiele więcej niż siedziba świętego Mikołaja, bajkowa kraina słodkich Muminków, czy popularne miejsce do urządzania skoków narciarskich.

Dzięki Magdalenie Tomaszewskiej-Bolałek można się zachłysnąć pięknem fińskiej kultury kulinarnej i zadziwić, słysząc o kawie solonej mięsem, chlebie z krwią, czy cieście żytnim nadziewanym łososiem, sieją i boczkiem. Książkę ,,Tradycje kulinarne Finlandii”  w skali od 1 do 6 oceniam na mocne 5. Do pełni zachwytów nad tą publikacją zabrakło mi przewodnika, pokazującego, jak w pełni korzystać z wielu zasobów książki oraz skorowidza zawierającego najważniejsze pojęcia, nazwy potraw, czy nazwiska związane z historią fińskiej ars coquinandi.