Jak Stworzyć Umysł Sekrety Ludzkich Myśli Ujawnione | Autor: Ray Kurzweil

Dawno nie czytałam literatury popularno – naukowej, która gromadziłaby rozważania na temat sposobów ludzkiego myślenia, schematach genetyczno – biologicznych i technologii, która miałaby współgrać z dwoma pierwszymi wymienionymi czynnikami. Dlatego też niezwykłym i ciekawym odkryciem była dla mnie książka Ray’a Kurzweila, która pozwoliła mi na nowo zafascynować się tajemnicami organizmu człowieka. Autor, o którym wspomniałam, nie jest tylko amatorem tego typu tematyki, ale zajmuje się nią również czysto zawodowo, co podnosi prestiż jego refleksji i czysto naukowych rozważań. Nie znałam wcześniej żadnych dokonań tego człowieka, jednak jego życiorys imponuje i ma się niemylne wrażenie, że wszystko o czym pisze, jest poparte dowodami, a jego myśli stanowią poukładaną, zwięzłą i przemyślaną do ostatniego słowa teorię. Czytanie tej lektury było dla mnie ogromną rozrywką i przy okazji gimnastyką umysłową, jednak niezwykle zabawną i przyjemną.

Nie mogę jednak powiedzieć, że od samego początku tak entuzjastycznie podchodziłam do tej książki – zmyliła mnie nazwa wydawnictwa, które ją wydało – „Studio astropsychologii”. Nie brzmi to jak pozycja naukowa, albo właśnie popularno – naukowa, tylko luźne astrologiczne refleksje, którym raczej trudno dać wiarę. Dopiero po przeczytaniu biografii autora i kilku pierwszych rozdziałów, uświadomiłam sobie, że mam do czynienia z literaturą, której podłoże oparte jest na analizach, doświadczeniach i szeroko pojętych badaniach. Lektura jest wybitnie fascynująca, nawet dla takiego laika, jak ja. Ogólnie rzecz ujmując, traktuje ona o tym, iż nas umysł jest obiektem plastycznym i możliwym do uformowania. Można go „nastawić” na pewne procesy, inne całkowicie wyeliminować, co może przynieść miarodajne korzyści dla funkcjonowania człowieka w społeczeństwie. Nie jest to jednak prosta struktura tematyczna i żeby ją zagłębić należy przestudiować wiele prac naukowych, zrozumieć wszystkie trybiki działania naszego mózgu, a potem dopiero efektywnie wykorzystać zdobytą wiedzę.

Kurzweil prześwietla mechanizmy działania ludzkiego mózgu, odwołuje się także do naszej pierwotnej natury, o potrzebach tzw. starego mózgu, który zaprogramowany był na potrzeby czysto fizjologiczne, natomiast dopiero później w drodze ewolucji, a kolejno technologii, zaczyna rodzić się dzisiejsza struktura mózgowa, która przypomina nam, czym człowiek różni się od zwierzęcia. Autor posiłkuje się grafikami i obrazami, tłumaczy czytelnikowi wszystko od początku do końca, mówi „mądrym” językiem, który jest jednak zrozumiały i logiczny. Oczywiście pojawiają się w tekście terminy i pojęcia czysto naukowe, ale twórca dzieła od razu rusza z pomocą czytelnikowi i tłumaczy trudniejsze zagadnienia szczegółowo i prosto. Zastanawia mnie jednak, czy tak dobrze dobrany styl językowy jest zasługą samego autora, czy jednak tłumacza. Obstawiam jednak, że grupą docelową naukowca był żądny wiedzy przeciętny odbiorca, a nie inny wynalazca. Wyczuwa się tu ogromną sympatię do czytelnika chcącego wiedzieć więcej o swoim własnym organizmie i jego funkcjonowaniu.

Chwalebna jest również imponująca lista bibliograficzna, widać, że autor korzystał z doświadczenia i wiedzy swoich poprzedników i rówieśników, nie snuł odrealnionej refleksji bez żadnego naukowego poparcia. Dodatkowym atutem są tu nawiązujące do tematyki cytaty wielkich myślicieli, a co za tym idzie, można śmiało powiedzieć, że Kurzweil, oprócz tego, że jest naukowcem i wynalazcą, w oczach swojego literackiego „widza” jawi się jako filozof z ogromnym zapleczem umysłowym. Nigdy bym nie przypuszczała, że tego typu literatura może tak fascynować i pobudzać do myślenia. Myślę, że jest to obowiązkowa lektura dla wszystkich ciekawskich, którzy chcą samych siebie odkrywać w roli człowieka. Niebywała przygoda dla umysłu i duszy!

Tym razem w moje ręce trafił poradnik nieco odmienny od reszty. Mowa o Jak stworzyć umysł. Sekrety ludzkich myśli ujawnione autorstwa Raya Kurzweila, jednego z wiodących światowych wynalazców, myślicieli i futurystów, który od trzech dekad stawia prognozy na temat przyszłości. Autor poradnika jest również laureatem Narodowego Medalu Technologii, został wprowadzony do Narodowej Galerii Sławnych Wynalazców i otrzymał prawie dwadzieścia honorowych doktoratów oraz wyrazy uznania dla jego pracy od trzech prezydentów Stanów Zjednoczonych. Gdyby powiedzieć „nieźle”, brzmiało by to co najmniej… minimalistycznie.

Wróćmy jednak do tytułu książki Raya Kurzweila, a raczej do podtytułu, który to z miejsca dość mocno mnie zirytował i nastawił do poradnika nieco negatywnie. Mam na myśli to dodane chyba na siłę, absurdalne „Sekrety ludzkich myśli ujawnione”, bo przecież takie stwierdzenie natychmiast zostaje uznane za naciągane i nieprawdziwe. Moim subiektywnym zdaniem tak autor, jak i wydawca mogliby je sobie odpuścić, książka robiłaby wtedy poważniejsze wrażenie, jednak jest jak jest, więc pozostaje liczyć na to, że ten absurd nie zrazi nikogo do książki już przy pierwszym kontakcie z jej okładką.

Skupmy się jednak na tym, co zawiera Jak stworzyć umysł. Autor przedstawia czytelnikowi w swojej książce dość prowokacyjne wnioski dotyczące najważniejszego – według Raya Kurzweila – projektu w cywilizacji ludzi i maszyn, czyli inżynierii odwrotnej mózgu. Stara się, by czytelnik zrozumiał, jak działa ludzki mózg i w jaki sposób możemy wykorzystać tą wiedzę do tworzenia inteligentnych maszyn. Omawia również funkcje mózgu, a także sposób, w jaki są w nim tworzone myśli, więc każdy z nas może poznać jego wnioski na ten temat. Ponadto Ray Kurzweil zwraca również uwagę na implikacje wynikające z ogromnego zwiększenia ludzkiej inteligencji w kontekście radzenia sobie z problemami współczesnego świata, dogłębnie analizuje inteligencję moralną i emocjonalną oraz pochodzenie świadomości. Poza tym przewiduje radykalne możliwości połączenia ludzkiego umysłu z inteligentną technologią, nad którą inżynierowie, informatycy i naukowcy nieustannie przecież pracują.

Jak stworzyć umysł składa się z czterech setek stron usianych tekstem, ale urozmaiconych również czarno-białymi fotografiami i schematycznymi ilustracjami, dającymi całkiem niezły pogląd na dość skomplikowaną miejscami treść. Cały poradnik tworzy jedenaście długich rozdziałów, w których przeczytamy o eksperymentach myślowych, teorii rozpoznawania wzorców przez ludzki umysł, umiejętnościach transcendentnych, zastosowaniu prawa przyśpieszonych zysków na mózgu i wątpliwościach w omawianej tematyce. Jak więc wyraźnie z powyższego zestawienia widać, ksiązka Raya Kurzweila ma w sobie pewien potencjał, skupiony raczej w teorii niż praktyce, i ja sam nie odebrałem jej jako poradnika, lecz bardziej jak teoretyczne rozważania na temat ludzkiej inteligencji i nowoczesnej technologii. Bo przecież nie ulega wątpliwości, że jedno z drugim nierozerwalnie się łączy, jedno wynika poniekąd z drugiego, że i inteligencja, i technologia mogą być dla siebie nawzajem katalizatorami. Przeciętnemu człowiekowi nie sposób nadążyć za rozwojem technologii na świecie i nawet nie ma sensu spekulować, jak świat będzie wyglądał w bliskiej przyszłości, skoro od końca XX wieku codzienna rzeczywistość uległa tak dużym zmianom.

Jak stworzyć umysł jest książką niewątpliwie ciekawą, skłaniającą do refleksji i wartą przeczytania. Wymaga od czytelnika koncentracji i pewnego zaangażowania umysłowego, jednak nie w aż tak dużym stopniu, żeby sprawiać problemy w rozumieniu opisywanej tematyki. Z drugiej strony nie jest książką do końca przekonującą, gdyż niektóre teoretyczne założenia mogą wydać się nieco zbyt śmiałe, powiedzmy, i pewne zagadnienia niekoniecznie muszą trafić do przekonań każdego czytelnika, jednak o tym każdy z nas powinien przekonać się już sam.