Wspomnienia Brudnego Anioła | Autor: Henning Mankell

Początek XX wieku w Szwecji to nie najlepszy czas dla młodej Hanny. Jeszcze do niedawna szczęśliwe, choć biedne dzieciństwo, kończy się a matka dziewczyny, wdowa z kilkorgiem dzieci, stojąc w obliczu coraz bardziej realnej groźby głodu postanawia wysłać Hannę do rodziny mieszkającej w mieście. Tam dziewczyna ma szansę na znalezienie pracy i przetrwanie kolejnego okresu powszechnego głodu i niedostatku w Szwecji. Hanna rusza w daleką i męczącą podróż. Niestety na miejscu okazuje się, że rodzina jej matki dawno się wyprowadziła i w zasadzie nikt nie wie, gdzie teraz należałoby jej szukać. Hanna zostaje tymczasowo zatrudniona jako służąca. Wkrótce zostaje jej też zaproponowana posada kucharki na statku, który ma płynąć z ładunkiem drewna ze Szwecji do Australii. Hanna w zasadzie nie ma wyboru i nie może odmówić. Boi się dalekiej podróży w nieznane. Podejmuje jednak ryzyko i już wkrótce, po odpowiednim przeszkoleniu, przejmuje pieczę nad kuchnią statku płynącego, w jej mniemaniu, na koniec świata.

Hanna poznaje na statku swojego pierwszego męża. Pierwszy oficer skrada jej serce i wydaje się, że podróż do dalekiej Australii będzie jednak dla młodej dziewczyny szczęśliwa. Zły los, a może raczej niestosowanie się do zaleceń kapitana, sprowadza na młode małżeństwo nieszczęście. Mąż Hanny zapada na malarię i wkrótce umiera. Młoda kobieta po raz kolejny zostaje sama. Boi się o swa przyszłość. Nie wie czy sobie poradzi sama w tak dalekiej podróży. Kiedy zatem statek przybija do portu w Afryce, Hanna postanawia pod osłoną nocy opuścić jego pokład. Za pieniądze z odszkodowania otrzymanego po śmierci męża, które wypłacił jej kapitan statku, wynajmuje pokój w hotelu, który już wkrótce okazuje się być miejscowym domem publicznym. Hanna już niedługo zaczyna poznawać świat diametralnie różny od rodzinnej Szwecji. Tu nie tylko klimat, gorący i wilgotny, jest zupełnie inny niż w jej rodzinnych stronach. Tu są też zupełnie inni ludzie a panujące między nimi stosunki całkowicie zaskakują i zadziwiają młodą Szwedkę. Tu obwiązuje podział na ludzi białych, którzy pełnią rolę panów, ludzi lepszych, sprawujących władzę i ludzi czarnych, którzy są uważani za gorszych i co najwyżej mogący być służącymi czy pracować w domach publicznych. Czy Hanna odnajdzie się w świecie tak różnym niż ten, w którym dorastała?

„Wspomnienia brudnego anioła" autorstwa Henninga Mankella to powieść historyczno-obyczajowa, która zabiera czytelnika do Afryki z początku XX wieku. To czas, gdy władzę na tym tak egzotycznym wówczas dla Europejczyków lądzie sprawował biały człowiek, władający utworzonymi przez siebie koloniami, który całkowicie eksplorował te tereny i wykorzystywał miejscową ludność do swoich celów. To opowieść o zderzeniu zupełnie różnych kultur, zupełnie różnych światów.

Henning Mankell snując opowieść o losach Hanny, oparł się na prawdziwej historii pewnej Szwedki, która na przełomie XIX i XX wieku była właścicielką jednego z domów publicznych w stolicy Mozambiku. Kobieta tak jak nagle pojawia się na kartach historii, tak samo nagle z nich znika. Jak wskazuje sam autor „Wspomnienia brudnego anioła" to zatem mniej lub bardziej prawdopodobna teoria na temat losów tajemniczej Szwedki.

Początkowo powieść Hennninga Mankella mnie nie zachwyciła. Męczyłam się z nią dość mocno. Cała część historii mówiąca o życiu głównej bohaterki w Szwecji, zupełnie mnie nie wciągnęła. Kiedy jednak w końcu Hanna przybyła do Afryki opowieść nabrała barw. Powieść rozkwitła i ukazała czytelnikowi całą swą urodę. Zafascynowała mnie opowieść o Afryce z początku XX wieku, o panujących tam stosunkach społecznych i próbie dopasowania się młodej i niedoświadczonej Szwedki do nowych warunków. Autor malowniczo kreśli świat, który przeszedł już do przeszłości. Poznajemy świat, w którym nie było równości, który był ze wszech miar niesprawiedliwy i poznajemy ludzi, którym przyszło w nim żyć. Przyznam, że momentami powieść mnie mocno zaskakiwała. Postępowanie bohaterów czasem bardzo mnie dziwiło. Gdy jednak wzięłam pod uwagę kontekst historyczny, wszystko znajdywało logiczne wyjaśnienie. „Wspomnienia brudnego anioła" to powieść prawdziwa, przejmująca i wciągająca. Polecam.