Monografia Wsi Osłonki | Autor: Praca Zbiorowa

Przede mną kolejna książka z wspaniałego cyklu „Redecz Krukowy i okolice... Kraina Prastara", inicjatywy lokalnego patrioty, Janusza Borkowskiego, który promuje swoją małą kujawską ojczyznę, pokazując jej walory i historię w interesujących pozycjach literackich. Niejednokrotnie pochlebnie wyraziłam się na temat tej inicjatywy, głównie dlatego, iż tytuły, wydawane przez wydawnictwo Krukowiak, wzbudzają we mnie uznanie do ziemi, na której się wychowałam, zyskując na jej temat ogromną wiedzę bądź dostrzegając jak cenna jest przynależność do danego okręgu dla niektórych ludzi, chociażby poetów.

XX tom wyżej wskazanego cyklu to „Monografia wsi Osłonki" – miejscowości szczególnie ważnej dla inicjatora całej serii, Janusza Borkowskiego, bowiem to właśnie stamtąd pochodzą jego dziadkowie oraz mama. Wydanie ma na celu prezentację Osłonek jako miejsca żywej historii i rozwijającej się na przestrzeni lat kultury. Pozycja została podzielona na trzy części – pierwsza zawiera opis środowiska geograficznego i stosunków demograficznych wsi, druga poświęcona została historii miejscowości i jej mieszkańców, natomiast trzecia pokazuje materiały źródłowe związane z Osłonkami.

Według Stanisława Kozierowskiego, onomasty, nazwę Osłonki należy wywodzić od słowa „osłona", które niegdyś było tożsame ze słowem „ochrona" lub „obrona". Postawienie Osłonek w takim świetle świadczy o tym, że wieś mogła byś niegdyś ważnym ośrodkiem obronnym, lecz niestety brak dokumentów potwierdzających tę teorię... Jednak mimo wszystko ta niewielka miejscowość należy do wyjątkowych, właśnie za sprawą wspaniałej monografii, ukazującej lokalny patriotyzm mieszkańców, którzy wspólnie stworzyli tę książkę. Większość obywateli nie ma żadnego pojęcia, gdzie tak naprawdę mieszkają, traktując swoją okolicę jako jedynie dodatek do własnego życia. A przecież miejsca, które nas otaczają, wręcz tętnią życiem i historią ludzi, którzy przeżyli tutaj chwile radości i nieszczęścia. Poszczególne rozdziały pracy przybliżają czytelnikom Osłonki, które dotychczas wydawały się być jedynie zwykłą wsią. Ta mieścina wyróżnia się jednak ludźmi, którzy zamieszkali te tereny, tworząc zupełnie inny wymiar historii. Niejednego zapewne zaskoczą opowieści o dawnych dziedzicach, którzy dążyli do rozbudowy Osłonek bądź swoim dobrym sercem niejednemu pomogli wyjść na prostą. Często dzieci bądź wnukowie opowiadają o przodkach, pokazując, że pomimo tego, iż nie zapisali się oni na kartach kronik – żyli uczciwie, będąc wzorem do naśladowania. To również świadectwo dawnych, ciężkich czasów, które mijały lokalnej społeczności na pracy oraz wspólnych zabawach do białego rana. Dodatkowo za sprawą zdjęć często można porównać obecny wygląd wsi i gospodarstw wiejskich z tym sprzed lat, jak i też poczytać o zmianach ludności, zachodzących w ostatnich dziesięcioleciach. Przedstawione akty urodzenia i ślubów z XIX wieku są również doskonale zachowaną cząstką przeszłości, pokazując dawną formę tworzenia tego typu dokumentów.

„Monografia wsi Osłonki" wydaje się być wręcz książką rodzinną – mieszkańcy mile mówią o swoim życiu, wierząc, że poprzedni gospodarze przetrwali tutaj najlepsze lata swojego życia. Album ze zdjęciami mieszkańców tego miejsca wzbudza ciekawość, pokazując również dawną modę bądź zwyczaje kulturowe. Redaktor naczelny tego wydania wykazał się ogromną pasją, bowiem stworzenie tak dużego opracowania na temat Osłonek musiało być bardzo czasochłonnym zajęciem. Jednak jest to doskonała pamiątka, nie tylko dla obecnych mieszkańców wsi, ale też i dla ich następców. Monografia niewątpliwie mogłaby być nazwana opracowaniem naukowym, ale przy tym czyta się ją również jako opowieść o ludziach, którzy znaleźli swoją małą Itakę. Przystępna forma dla czytelnika i interesujące historie z życia lokalnej społeczności powodują, że nawet nie-Kujawiak znajdzie w tej pozycji wiele ciekawych informacji.

Książki z cyklu „Redecz Krukowy i okolice... Kraina Prastara" to prawdziwa gratka dla miłośników kujawskiej ziemi, ale również i dla tych, którzy chcą pogłębić swoją wiedzę na temat tej wspaniałej krainy geograficznej. „Monografia wsi Osłonki" pozwala stać się częścią ciekawej społeczności, w której ludzie poszukują głównie szczęścia w rodzinnej atmosferze, nie poświęcając cennych chwil na pogoń za pieniędzmi bądź władzą. Ta pozycja daję nadzieje w to, że polska wieś jest nieskażona brudem cywilizacyjnym i że można w niej odnaleźć wiele spokoju i życzliwości.