Schizmy I Herezje | Autor: Henryk Zamojski

Pan Henryk Zamojski, tudzież autor, podjął się niezwykle trudnego tematu - spojrzenia na wielkie kryzysy, problemy i przeciwności w kształtowaniu się Kościoła katolickiego od jego początków, gdy to wiara chrześcijańska poczęła się dopiero rozwijać, poprzez działania Kościoła na ogromną skalę i nie zawsze właściwe. Zadanie było trudno, ot choćby, z powodu tego, że autor powściągnął się przez krytyką, pragnął zobrazować świat i historię Kościoła obiektywnym okiem, nie raniąc niczyich uczuć religijnych, ani nie propagując równocześnie wybranych idei, które zostały wprawnie scharakteryzowane przezeń. Zadanie było niemalże syzyfowe, jednak paradoksalnie udało się i to z całkiem przyzwoitym smakiem.

Autor w swojej książce przewiduje miejsce prawie na każde zagadnienie i ciekawostkę z tytułowego tematu, jak choćby mesjanizm, który w Kościele, a raczej przed nim rozpoczął się już około trzeciego wieku przed naszą erą. Ponieważ odkąd pojawiły się proroctwa przybycia na świat Syna Bożego, pojawili się również symulanci, za takiego się podający. Na przybycie Zbawiciela szczególnie mocno oczekiwali Żydzi, bowiem nie mogli doczekać się zmian i umocnienia ich religii na tle światowym, poza tym mieli głęboką nadzieję, że przyniesie to także wyswobodzenie Palestyny spod obcego jarzma. Był to trudny okres dla samego Kościoła, bo gdy tylko pojawił się ów Odkupiciel – Jezus z Nazaretu – wiara w niego została podzielona. Niektórzy nie byli przekonani do tego, że to akurat on jest danym Mesjaszem, gdyż głoszone przez niego idee nie do końca a nie zawsze zgadzały się z ich oczekiwaniami. Czego skutkiem było wzięcie jego jestestwa za jedną z największych – ówczesnych – herezji, skazanie go na śmierć przez ukrzyżowanie i tym samym sprawdzenie, jego domniemanej „boskości". Nie jest to jednak książka będąca swoistą biografią Jezusa, lecz jego życia zajmuje dość marginalne znaczenie i w większości pokazuje nam co wtedy przyczyniło się do podziału, wśród wiernych. Następnie autor zajmuje się charakterystyką herezji i schizm, oraz głębokiej analizie postępowania samego Kościoła względem przyczynienia się doń. Autor pokazuje nam jak przyczyniło się formowanie wiary na danych terenach, jaki wpływ miały na to jerozolimskie wydarzenia oraz ewangelie spisane przez apostołów, jak i apokryfy. Pisarz w końcu dochodzi do momentu w którym chrześcijaństwo, staje się w pełni legalną wiarą – oczywiście wcześniej zostaje wspomniane to, że sama religia nie tyle była gardzona, co piętnowana i wręcz wypleniana. Ważnym aspektem książki jest wspomnienie wielu wybitnych osób zarówno przyczyniających się do wzmocnienia istoty Kościoła katolickiego, jak i tych działających vice versa. Warto zauważyć, że książka traktuje również o umacnianiu się władzy papiestwa i samego Kościoła, problemy i skutki z tego wynikające, i wcale często nieprzemyślane konsekwencje z decyzji nieodpowiednich osób na nieodpowiednich stopniach. Szczególnie ważnymi przyczynami podziałów, a właściwie negatywnymi dla Kościoła były waśnie z władzą, które odstraszały wielu niezdecydowanych, oraz wciąż szerzące się i mnożące herezje; przeszkody wynikające z naporu barbarzyńców i pogan. Równie ważnym elementem schizm i toczących do wiary herezji były podziały poglądów wewnętrznych, które wcale często skutkowały rozłamami, tak samo absurdalne wymagania i wręcz domaganie się za kościelne odpusty itp., itd., „jałmużny". Znakomitym smaczkiem książki jest opracowanie odłamów religijnych, główne skutki i różnice dzielące ideologię wiary chrześcijańskiej, konflikty między duchownymi, władzą i przekonaniami, doprowadzające do owych schizm zostały bardzo dokładnie przedstawione przez autora i trzeba mu w pełni przyznać, że książka, zgromadzone informacje i fakty zostały naprawdę sumiennie i obiektywnie przedstawione.

Schizmy i herezje, przedstawiają co prawda całą masę innych, różnorodnych i wielowarstwowych spraw, które warto poznać, lecz najlepiej samemu sięgnąć po rzeczoną pozycję, by choćby poznać zaplecze różnic w dogmatach, czy poznać podział i odstąpienie prawosławnego Kościoła od chrześcijańskiego, albo rozłam anglikański, wystąpienie Lutra, lub zapoznanie się z największymi herezjami w dziejach Kościoła. Warto przeczytać!