Świecąca Ciemność

 Liryczna podróż w krainie twórczości norweskiego pisarza i dramaturga.

 Książka ,,Świecąca ciemność. Dramaturgia Jona Fossego” to była dla mnie jedna wielka niespodzianka, ponieważ w ogóle nie znałam twórczości autora, którego ona dotyczy. Tymczasem okazuje się, że urodzony w 1959 roku norweski pisarz i dramaturg Jon Fosse uważany jest za jednego z najwybitniejszych dramatopisarzy europejskich, autora powieści, poezji, książek dla dzieci. Jeśli lubicie sięgać po wysmakowane i wartościowe merytorycznie eseje literackie, zachęcam do lektury ,,Świecącej ciemności” Leifa Zerna – współczesnego szwedzkiego dziennikarza, krytyka teatralnego i pisarza.

Autor zafascynowany zróżnicowaną twórczością Jona Fossego pokazuje różne aspekty dzieł norweskiego dramaturga zwanego ,,minimalistą słowa”. Z pomocą Leifa Zerna możemy zainteresować się działalnością literacką Jona Fossego i zrozumieć dogłębnie, na czym polega fenomen jego utworów, gdzie akcja rozwija się bardzo wolno, zaś kluczowe jest ciągłe napięcie emocjonalne wzrastające między poszczególnymi bohaterami. Leif Zern odwołując się do wielu sugestywnych przykładów, pokazuje, że postacie wykreowane przez Fossego wciąż borykają się z nieumiejętnością tworzenia więzi społecznych, cierpią z powodu emocjonalnego chłodu, braku przystosowania się do życia we współczesnym świecie.

Co właściwie zawiera zbiór esejów Leifa Zerna?

Recenzowana tutaj książka składa się z dziesięciu esejów, wprowadzenia, zakończenia, literatury przedmiotu, bibliografii oraz indeksu osób występujących w publikacji. ,,Świecąca ciemność” to złożone studium literackie, które zainteresuje zarówno miłośników Jona Fossego, jak i osoby zaintrygowane współczesną dramaturgią, otwarte na poznawanie nowych autorów, o bardzo charakterystycznym, minimalistycznym, a jednocześnie poetyckim stylu.

,,Świecąca ciemność” Zerna to zbiorek błyskotliwych rozważań o świecie Jona Fossego, zawierający wiele cytatów z jego książek, liczne odwołania do przeżyć, jakie towarzyszyły autorowi podczas czytania Fossego, albo oglądania spektaklów będących adaptacją jego sztuk teatralnych. Nie znam jeszcze dzieł Jona Fossego, ale muszę przyznać, że książka Leifa Zerna zrobiła na mnie bardzo dobre wrażenie, skłoniła do zainteresowania się twórczością Fossego. Na podstawie książki Leifa Zerna wnioskuję, że dzieła Fossego są pełne sprzeczności, urzekają niesamowitym, lekko onirycznym klimatem, sprawiają wrażenie utworów tragikomicznych, rozgrywających się w światach równoległych, gdzie zażyłość bohaterów zaskakująco miesza się z elementami obcości, w wszystko to atmosferze luźnych pogawędek z życia codziennego. Sztuki Fossego zdaniem Leifa Zerna charakteryzuje zresztą jakieś osobliwe upodobanie do odpoczynku, wiecznego snu, nocy, odrętwienia poprzedzającego śmierć.

Jon Fosse jawi się tutaj jako mędrzec posługującymi się wieloma przypowieściami, za którymi skrywają się uniwersalne prawdy na temat ludzkiej egzystencji. Leif Zern ukazuje Fossego w wielu ciekawych kontekstach - odwołując się np. do historii świtowej filozofii, dramatów Eurypidesa, Ibsena i motywu obcego występującego w wielu utworach literackich. Jeśli jesteście ciekawi, dlaczego dzieła Fossego wykazują tak wiele związków z koncepcją gnostyczną i szeroko pojętą społeczną bezdomnością, koniecznie sięgnijcie po ,,Świecącą ciemność” Leifa Zerna. Czym jest w istocie prezentowana tutaj książka? Utwór czyta się przyjemnie i zaskakująco szybko, jak na eseje literackie, ale z pewnością nie jest to lektura łatwa. Recenzowana książka to doskonała propozycja dla tych, którzy lubią utwory intertekstualne, adresowane przede wszystkim do literaturoznawców, kulturoznawców, miłośników filozofii i dramatu współczesnego.

Jon Fosse ukazany w książce Leifa Zerna to bez wątpienia autor bardzo interesujący – mistrz minimalizmu, krytyk społeczny w tradycyjnym wydaniu, ale posługujący się nieszablonowymi środkami literackimi. ,,Świecąca ciemność. Dramaturgia Jona Fossego” to z całą pewnością jedna z najciekawszych i najbardziej filozoficznych książek, jakie miałam okazję poznać w ostatnim czasie. Z całego serca polecam wam lekturę tej właśnie wartościowej i nietuzinkowo skomponowanej publikacji.