Preteksty Do Wspomnień

"Najwyższy czas, aby uwolnić zamknięte w pudłach i szufladach "pamiątki z przeszłości", wywołać z ogromnej przestrzeni czasowej znanych mi ludzi na różnych życiowych drogach..." - w ten sposób Krystyna Kolińska wprowadza czytelnika w przywołaną przez siebie rzeczywistość, pełną wybitnych postaci (pisarzy, artystów, profesorów), opowiedzianą błyskotliwym i inteligentnym językiem. Nakładem wydawnictwa Iskry autorka podejmuje próbę ocalenia wspomnień, w sposób, jak dotąd najtrwalszy - przelewając je na papier.

Krystyna Kolińska, urodzona 23 grudnia 1923 roku, jest absolwentką Uniwersytety Poznańskiego (dziś Uniwersytetu Adama Mickiewicza). Autorka wielu książek, m.in.: "Tajemnice na sprzedaż", "Szatańska księżniczka. Opowieść o Izabeli Czajce-Stachowicz", "Miłość, namiętność, zbrodnia", "Słynne procesy", "Szaniawski. Zawsze tajemniczy". Na swoim koncie ma nagrody za całokształt twórczości m.in. nagroda ZAIKS-u im. Karola Małcużyńskiego oraz Związku Rzemiosła Polskiego im. Władysława Reymonta. Odznaczona Krzyżem Armii Krajowej, odznaką Akcji "Burza", "Gloria Artis" ministra kultury.

"Preteksty do wspomnień" zostały podzielone na sześć dużych rozdziałów: "Pamięć", "Różne czasy, różni ludzie", "Opowieści", "Portrety", "Wiek XX i Nowe Tysiąclecie", "Relacje". W każdym z rozdziałów pisarka rozpatruje przeszłość oraz wspomnienia z innej perspektywy - na przykładzie swojej osoby, jak i bliskich znajomych, serwując ogólny zarys wydarzeń, przedstawiając konkretne historie i wydarzenia z życia konkretnych osób, oddając tło i klimat omawianych lat. Autorka objaśnia relacje, jakie łączyły ją z różnymi, często wybitnymi, ludźmi, takimi jak Yoshiho Umeda, Zbigniew Raszewski, Rosa Bailly, Krystyna Skuszanka, Igor Bełza, Ignacy Mosia, Leopold Buczkowski czy Eryk Lipiński. Kolińska nie przedstawia pełnego życiorysu omawianych postaci, a jedynie konkretne spotkania, wybrane wspomnienia, fragmenty wywiadów, opowieści czy anegdot. Treść utworu stanowią nie tylko nienamacalne wspomnienia, ale liczne listy, telegramy, zdjęcia, fakty historyczne i relacje.

Największą zaletą, a zarazem największym zaskoczeniem dla mnie, "Pretekstów do wspomnień" okazał się "ciepły", wręcz "domowy", wydźwięk tekstów. Bardzo często, w przypadku biografii, ma miejsce surowość, patetyczność oraz utrzymywanie zasady "data + wydarzenie". W wspomnieniach Kolińskiej nie uświadczymy nic podobnego; autorka serwuje czytelnikowi wybiórczo, aczkolwiek starannie, wybrane wydarzenia, pozbawione biograficznego patosu, mające na celu zilustrować konkretne sytuacje. Dzięki temu recenzowana pozycja zachowuje niezobowiązującą, miejscami wręcz luźną, aczkolwiek zawsze przemyślaną i odpowiednią, formę. Dużą zaletą przedstawianych historii jest ich lapidarność oraz rzeczowość. Autorka w sposób bezstronny kreśli przywoływane przez siebie sytuacje, nie przepuszczając ich przez pryzmat późniejszych doświadczeń czy wniosków.

"Preteksty do wspomnień" nieocenionym źródłem informacji o prywatnym życiu elit artystycznych i naukowych, ich osobowościach, zwyczajach i codzienności. Rzetelnym dopełnieniem treści są liczne, pochodzące często z prywatnych źródeł, zdjęcia, skany listów, telegramów i pamiętników. Należy także wspomnieć, że książka nie powinna być traktowana jako biografia Krystyny Kolińskiej, gdyż nie traktuje o kompletnym życiu autorki, a jedynie o relacjach z wybitnymi osobami.

Najnowsza książka Krystyny Kolińskiej zainteresuje czytelników szukających informacji z życia tzw. "świadków epoki" oraz elit artystycznych. Niniejsza pozycja jest nieocenionym zbiorem ciekawych historii, interesujących anegdot i poruszających wydarzeń. Autorka w sposób niezwykle umiejętny prowadzi czytelnika w świat swojej, niewątpliwie barwnej, przeszłości, pokazując mu to, co jest zdecydowanie warte zapamiętania.