Księga Zagadek Sherlocka Holmesa

  Formuła publikacji jest prosta. Specjalista zawodowo zajmujący się układaniem krzyżówek, Dan Moore wybrał wątek przewodni, zadbał o odpowiednią oprawę graficzną i zebrał w jednym miejscu sto siedemdziesiąt różnego typu zagadki. Sukces był na tyle zadowalający, że Wydawnictwo ALMA-PRESS już wydało Drugą księgę zagadek Sherlocka Holmesa.

Tak. To o tego kultowego bohatera chodzi. On jest motorem napędowym niniejszej edycji. Ale również znacznej części kultury masowej od XIX wieku począwszy, kiedy to po raz pierwszy pojawił się w wyobraźni Artura Conan Doyle’a, w 1887 roku ujrzał światło dzienne w Studium w szkarłacie, by doczekać się ponad pięćdziesięciu literackich przygód , aż do XXI wieku, nieprzerwanie, w formie adaptacji filmowych, seriali, gier. Na czym polega fenomen postaci, która jak inny bohater popkultury – Harry Potter – doczekał się własnego muzeum w Londynie na słynnej ulicy Baker Street, a fani na całym świecie tworzą fankluby a nawet fandomy. Z ekscytacją uczestniczą w detektywistycznych escape roomach inspirowanych śledztwami Sherlocka Holmesa?

Ta. Chudy, nieatrakcyjny (nie licząc aktorów wcielających się w rolę – przykładowo – Roberta Downeya, czy Benedicta Cumberbatcha), z nieodłączną fajką, szalikiem, myśliwską czapką i płaszczem w kratkę stał się ikonicznym znakiem rozpoznawczym wiktoriańskiej Anglii i symbolem nowego spojrzenia na kryminalistykę jako dziedzinę wspierającą wykrywanie sprawców zbrodni. Brytyjczyk z Baker Street ze swoim wiernym towarzyszem, doktorem Watsonem, genialny detektyw, a przy tym miłośnik muzyki i boksu, jako pionier literacki (Poirot, panna Marple, komisarz Maigret mogliby się od niego uczyć warsztatu pracy) po raz pierwszy sięgnął po metodę dedukcji, obserwacji, intuicji. Nauczył czytelnika – odbiorcę, że rozwiązywanie zagadek kryminalnych to przygoda, rozrywka. I tę potrzebę przyjemności wykorzystał Dan Moore. Użył podstawowego toposu bajki: bohater – pomocnik – przeciwnik – misja do wykonania i okazało się, że bohaterem jest sięgający po tę książkę odbiorca, pomoc stanowią własne zdolności intelektualne, a w ostateczności podpowiedzi rozwiązań umieszczone na końcu wydania. Przeciwnikami na miarę profesora Moriarty’ego, czarnego charakteru, są jedynie własne ograniczenia, czy nieuwaga. Misja, wiadomo, rozwiązać samodzielnie jak największą liczbę zagadek.

We wstępie autor wyjaśnia z jakiego typu wyzwaniami przyjdzie się czytelnikowi borykać. Uprzedza o różnym stopniu trudności, wylicza typy łamigłówek. Nawet jeśli nie wybierze się żadnej opcji (zadania na myślenie lateralne, testy na spostrzegawczość, zagadki logiczne, matematyczne, pamięciowe, testy na kreatywność, szyfry do rozwiązania, sudoku, klasyczna krzyżówka) lektura jest na tyle atrakcyjna, że można ją „jedynie” czytać, bądź „tylko” oglądać. Czytać, bowiem autor serwuje krótkie wprowadzenia do akcji zadania i są to najczęściej ciekawostki z uniwersum Sherlocka Holmesa. Przykładowo: „Była burzowa, listopadowa noc 1888 roku (…) Nagle (…) Jak to możliwe?”, czy: „Sherlock Holmes został wezwany do statecznego domu (…)w kieszeni miał miarkę krawiecką (…)”.

Oprócz warstwy fabularnej Dan Moore proponuje również garść informacji naukowych. Podaje definicję frenologii, krótko charakteryzuje wiktoriańską rodzinę, wskazuje XIX – wieczne zafascynowanie technologią i podróżami, sportem, rodziną królewską.

Księga zagadek… to także ciekawa propozycja ilustratorska. Nie przypomina klasycznych diagramów, rubryk z monochromatyczną barwą czcionki, w których należy wpisać hasło. To raczej mały album ciekawych rycin, sztychów oddających klimat wiktoriańskiej Anglii, czy grafik inspirowanych XIX – wieczną sztuką. Nawet zagadki rysunkowe są perełkami. Stylizowane detale prezentują różne modele balonów, telefonów, pociągów, portretów, przykładów architektury, czy pejzaży. Czyniąc tym samym z lektury publikację popularyzującą naukę. Czynnik edukacyjny z walorem rozrywkowym to podstawa tej edycji.