Samozwaniec Tom 4 | Autor: Jacek Komuda

Jednym z najpopularniejszych chwytów marketingowych wydawnictw jest porównywanie autora do innego twórcy, najczęściej takiego, któremu udało napisać się kilka(naście) bestsellerowych książek i którego nazwisko stało się znakiem jakości i dobrej sprzedaży lub też bohaterów do postaci kultowych.

Co rusz natrafiam na okładki bijące po oczach nową Rowling, [nowym Potterem], nową L.M. Montgomery [nową Anią], nową Fielding [nową Bridget Jones], nowym Brownem, nową Grocholą i tak w nieskończoność. Nazwiska, które jednoznaczne ukierunkowują na rodzaj książki z jaką będziemy mieć do czynienia, a jednocześnie takie, które nakręcają sprzedaż.

Co jednak, gdy autora porównuje się do Henryka Sienkiewicza? Czy ma to uprawomocnienie?

Rzecz dotyczy Jacka Komudy, autora bestsellerowej sagi o Samozwańcu, która właśnie wzbogacona została o tom czwarty. On też, jak chyba nikt inny w Polsce, posiada ogromny dar fabularyzowania historii, sprawiając, że staje się ona atrakcyjna dla czytelników, których być może zanudziłaby ona podana w tradycyjnej formule.

Tematem przewodnim najnowszej części jest finalny etap XVII-wiecznej Dymitriady – akcji tyleż szalonej, co od samego początku zbudowanej na mistyfikacji. Jej efekt przerósł oczekiwania inicjatorów, ukazując, że nawet najbardziej szalone przedsięwzięcia, mogą przynieść nieprawdopodobne skutki. Znajdujemy się w roku 1605, kiedy do Samozwaniec-Otrepiew zostaje koronowany na cara. Postać ta, choć historyczna, nabrała kolorytu dzięki wyobraźni Komudy, który to „zapraszając go" do swej powieści, uczynił wielki ukłon w stronę polskiej przeszłości.

Obok Samozwańca niezwykle ważną postacią jest Jacek Dydyński – „Jacek nad Jackami", były żołnierz, żyjący dzięki swojej zdolności biegłego posługiwania się szablą i stałej chęci do odpłatnego zajeżdżania posiadłości innych. Jego nazwisko zdobi karty historii, informując o kolejnych zajazdach, bitkach, procesach. Dydyński gardził śmiercią, za to w imię honoru i patriotyzmu był w stanie zrobić wszystko. Tom czwarty zastaje go w Moskwie zdobytej przez Polaków, gdzie zmuszony jest do walki o okruchy swojego człowieczeństwa u uczciwości; gdzie jego duma zostaje poważnie nadszarpnięta, a on sam próbuje odnaleźć zaginionego lata temu krewnego, mając za nic mrozy i śnieg.

Komuda ma niebywałą zdolność do zacierania granic między fikcją a rzeczywistością, perfekcyjnie łączy świat literacki z autentycznymi wydarzeniami historycznymi, a także buduje portrety ludzi pamiętających opisywane czasy, maluje ich w sposób tak zmyślny, że mamy wrażenie ich stałej obecności. Bogactwo jego opisów, a także ogrom wiedzy historycznej po raz kolejny uderza i wzbudza ogromny szacunek. Komuda, mający doskonałe zaplecze merytoryczne, buduje światy, które w fikcyjnej mgle próbują wyjaśniać wszelkie polityczne, religijne i społeczne zakola opisywanych czasów.

Spora liczba pomysłów, brawurowe wykorzystanie historii, rewelacyjnie poprowadzona fabuła – to cechy, które wyróżniają cykl. Wartka akcja, świst wystrzałów, echa przeszłości, stopniowane napięcie, korowód barwnych postaci, kawalkady, emocjonujące wydarzenia – dla tej książki można stracić głowę.

Atmosfera książek Komudy jest unikalna – podobnej nie spotkacie w żadnym innym zaułku literatury. Czy więc można porównywać go do Sienkiewicza? Kto wie, myślę, że wspomniany twórca wcale by się nie obraził zestawiania go z autorem tak brawurowych, napisanych z ogromnym rozmachem tekstów, stanowiących dla wielu smakowity kąsek. Wystarczy zwrócić uwagę na medialne zainteresowanie książką, na debaty, akcję promocyjną, samonakręcającą się machinę popularności. To po prostu bardzo dobry tekst, wobec którego nie można przejść obojętnym.

Polecam gorąco!