Wieczna Księżniczka | Autor: Philippa Gregory

„Została królową Anglii właśnie wtedy, gdy jestem potrzebna. To nie czasy dla monarchini, która chce tylko zasiadać na tronie i rozdawać trofea w turniejach rycerskich. To czasy dla władczyni, która ma serce i nerwy mężczyzny i wojownika. Ja jestem taką królową. Poprowadzę swoją armię do zwycięstwa."

Catalina od dziecka musiała być dzielna. Gdy jej rodzice wyruszyli na krucjatę, wychowywała się w obozie wojskowym. i obserwowała, jak jej rodzice zdobywali Alhambrę. Jako mała dziewczynka żyła wśród Maurów, przyzwyczajona do ich kultury i nauczana nienawiści do niewiernych. Jako nastolatka, Catalina wyruszyła do Anglii by dopełniło się jej przeznaczenie. Od 3 roku życia młoda księżniczka wiedziała, że zostanie poślubiona księciu Walii i przyszłemu królowi Anglii. Po przybyciu do nowej ojczyzny, Catalina poznaje swojego narzeczonego Artura i wnet zostaje jego żoną. Młoda para początkowo nie pała do siebie gorącym uczuciem, a nawet zbytnią sympatią, jednak gdy wspólnie udają się w podróż do Walii wszystko zaczyna się zmieniać. Z dala od oczu wścibskiego dworu, księżna i książę zaczynają rozumieć, że są dla siebie stworzeni, jedno uzupełnia drugie, a wspólnie dążą do tego samego celu. Wybucha namiętność i rodzi się niezwykle silne uczucie.

Nie można znać historii kobiet Henryka VIII by jednocześnie nie słyszeć "największego kłamstwa", którym było zapewnienie Katarzyny, że pozostała czysta do dnia ślubu z Henrykiem. Nie wiem, jak było naprawdę i nie ma to dla mnie większego znaczenia, jednak ciężko było mi czytać opis tej zachwycającej miłości, łączącej Catalinę i Artura, wiedząc przy tym, jak się skończy. Chciałam czytać ich rozmowy, opowieści Cataliny z Alhambry, słowa Artura, a jednocześnie bałam się, że im więcej stron przeczytam, tym szybciej młody książę umrze.

Znam historię Tudorów, znam historię Henryka, znam również historię Katarzyny Aragońskiej. Zaskoczyła mnie historia Cataliny. Zaskoczyła mnie również sama Catalina. Katarzynę zawsze postrzegałam, jako dewotkę. Oczyma wyobraźni widziałam dojrzałą kobietę, zakochaną w swoim mężu, ślepą na jego zdrady i równie ślepo zapatrzoną w Boga, który zsyła na nią nieustanne cierpienie. Dzięki P. Gregory ujrzałam Catalinę, jako młodą, dumną i niezłomną dziewczynę pełną godności. Jeśli ktoś z was oglądał "Dynastię Tudorów", a następnie będzie poznawał tę książkę, najprawdopodobniej czytając o młodej Infantce Hiszpanii, będzie miał przed oczami obraz serialowej Marii (córki Katarzyny), która dumna i wyprostowana z imponującą gracją i determinacją mierzyła się z wszystkim przeciwnościami losu. A przynajmniej ja tak sobie wyobrażałam naszą silną Catalinę. "Wieczna księżniczka" jest tytułem idealnie opisującym ten zdumiewający portret pierwszej żony Henryka VIII.

"Wieczną księżniczkę" czytałam ponad dwa tygodnie. Rzadko zdarza mi się poświęcać książce tak dużo czasu, więc czuję się zobligowana do wyjaśnienia. Początkowo, mimo ogromnej chęci poznania jednego z najgłośniejszych, a zarazem najlepiej przyjętych serii autorki, czułam znużenie na samą myśl poznawania po raz kolejny tej samej historii, napisanej innymi słowami. Bałam się, że przez ponad 500 stron będę poznawała coś, co już znam. Szybko pojęłam, że fabuła mnie zdumiewa, wciąga i intryguję, a przede wszystkim jest dla mnie zagadką. Fakty się zgadzają, ale opowiedziana przez Phillipę Gregory historia jest dla mnie nowością. Gdy zrozumiałam swoje błędne założenia, szybko dałam się porwać książce, jednak strach przed śmiercią Artura, a następnie obawa przed nieuniknionym zakończeniem małżeństwa z Henrykiem, zmusiła mnie do dawkowania sobie czytelniczej przyjemności. Poza kolejny moje obawy okazały się naiwne, a autorka obeszła się ze mną delikatnie. Chwała jej za to! A ja obiecuję nie popełnić swoich błędów przy okazji czytania kolejnych tomów cyklu.

Narracja jest mieszana. Przez ważniejsze wydarzenia historyczne przeprowadza nas narrator trzecioosobowy, w momentach skupiających się na prywatnych momentach i uczuciach Cataliny, otrzymujemy wspaniały opis z punktu widzenia głównej bohaterki. Taki zabieg wyjątkowo urozmaica lekturę, a styl autorki jest niezwykle lekki i barwny. Największy plus przyznaję jednak za pracę, jaką autorka włożyła by przedstawić swoim czytelnikom, jak najrzetelniejszy obraz Katarzyny Aragońskiej. Na ostatnich stronach książki jest obszerna lista książek, z których wiedzę czerpała wiedzę i które podobno pomogły jej poznać prawdę. Niemniej Philippa Gregory na tym nie poprzestała. Przed napisaniem książki odbyła podróż do Grandy. Rozumiem już, dlaczego pisarka jest tak wielbiona przez swoich czytelników. Sama śmiało mogę się przyłączyć do licznych zapewnień, że nikt nie pożałuje czasu, który spędzi z "Wieczną księżniczką".

Dynastią Tudorów nie byłam zainteresowana dopóki nie przeczytałam Kochanic króla Philippy Gregory. To wówczas dostrzegłam jak okrutne i niezwykle niebezpieczne było życie na angielskim dworze za panowania Henryka VIII. Intrygi i spiski należały do porządku dziennego, władcy otoczeni byli fałszywymi przyjaciółmi, czekającymi na ich najmniejszą słabość. W tym trującym otoczeniu rozgrywały się prawdziwe dramaty możnych, którzy z powodu czyjegoś spisku niejednokrotnie tracili rodzinę, szacunek, a nawet życie.

Wieczna księżniczka przybliża sylwetkę pierwszej żony króla – Katarzyny Aragońskiej, która była niezwykle odważną i śmiałą kobietą. Choć najpierw poślubiona została księciu Arturowi, po jego nagłej śmierci doprowadziła do małżeństwa z Henrykiem VIII aby zasiąść na tronie Anglii. Autorka z tego faktu stworzyła romantyczną historię, w której młoda hiszpańska księżniczka od wczesnego dzieciństwa zaręczona jest z pretendentem do angielskiego tronu. W wieku niespełna szesnastu lat przybywa do Anglii aby stać się żoną Artura. Młodzi zakochują się w sobie szczerze i głęboko, ale ich szczęście przerwane zostaje przez śmierć księcia Walii. Złożywszy przysięgę umierającemu mężowi, Katarzyna ze wszystkich sił dąży do wypełnienia przeznaczonej jej roli królowej i umocnienia przymierza między Hiszpanią a nową ojczyzną. Od tej pory jej życie będzie pasmem cierpień, z rzadka przeplatanych krótkimi okresami radości i triumfu.

Autorka sprawiła, że postać Katarzyny ożyła na kartach tej powieści. Królowa została scharakteryzowana jako niezwykle odważna i oddana nowej ojczyźnie władczyni. Swoje zobowiązania traktowała bardzo poważnie i stawiała je zawsze przed swoimi pragnieniami i tym, co akurat byłoby dla niej dogodne. Poświęciła niemal całe życie dla nieroztropnego i zuchwałego Henryka VIII, który nie potrafił docenić jej talentów przywódczych, a u kresu sił wystąpił o unieważnienie małżeństwa. Gdy jako młoda dziewczyna przybyła do Anglii była pełna zapału i entuzjazmu. Ufnie patrzyła w przyszłość, wierząc, że jako ukochana córka potężnej Izabeli Kastylijskiej i walecznego Ferdynanda Aragońskiego ma zagwarantowaną pozycję i nie musi obawiać się o swój los. Życie brutalnie zweryfikowało to przekonanie, udowadniając, że ludzka chciwość i pragnienie władzy mogą wszystko zniszczyć. Do samego końca Katarzyna zachowała dumę i upór, dzięki któremu przezwyciężyła wiele trudnych chwil.

Powieść Gregory wciąga od pierwszej strony, pozwalają poznać zwyczaje i biografie wielkich władców i znakomitych lordów, znanych z historii. Podczas lektury często zastanawiałam się jak niewielki wpływ na swoje życie miały królewskiej dzieci. Od dnia narodzin ich przyszłość była dokładnie zaplanowana przez rodziców, a wola ojca i matki stanowiła dla dzieci święte prawo, któremu nie mogły się sprzeciwiać. Miłość rodzicielska najczęściej ustępowała pola praktycznymi kalkulacjom i korzyściom. Królowie i królowe potrafili poświęcić dobro i szczęście swojego potomka na rzecz pokoju w ojczyźnie lub pokaźnych zysków. Także wszelkie sojusze i traktaty pokojowe były fikcją, elementem gry podjazdowej toczonej przez dwa mocarstwa. Pomimo pisemnego zobowiązania o przyjaźni, królowie spiskowali i knuli przeciw sobie, czekając na sposobność do wypowiedzenia wojny. Współczułam głównej bohaterce i podziwiałam jej siłę, opanowanie i dyplomację.

Oczywiście część opisanych wydarzeń to tylko domysły i interpretacje autorki, ale mnie bardzo przypadły do gustu i jestem w stanie je zaakceptować jako prawdopodobne. Powieści Gregory zachęciły mnie do zgłębiania historii dynastii Tudorów i zwyczajów ówcześnie obowiązujących. Szkoda, że nikt w ten sposób nie pisze o polskiej historii. Wieczna księżniczka to świetna książka, która dostarcz mnóstwo emocji i przyjemności podczas czytania.

Tym razem moja ulubiona autorka powieści historycznych zabiera nas do XVI - wiecznej Europy, by opowiedzieć o losach Katarzyny Aragońskiej - hiszpańskiej infantki, najmłodszej córki pary królewskiej Izabeli i Ferdynanda, od trzeciego roku życia księżnej Walii, narzeczonej następcy angielskiego tronu Artura Tudora, późniejszej królowej Anglii, pierwszej z sześciu żon Henryka VIII.

Księżniczka Catalina przychodzi na świat i pierwsze lata życia spędza w królewskim obozie wojskowym hiszpańskich monarchów, którzy toczą zacięte walki, by wypędzić Maurów z Hiszpanii. Od maleńkości jest przygotowywana do roli angielskiej królowej i władania swą przyszłą ojczyzną, wyrasta więc na młodą kobietę pewną swej wartości i zdeterminowaną do wypełnienia swego przeznaczenia, o niezłomnym charakterze zahartowanym w ogniu krucjat, ukształtowanym zarówno przez surowe wychowanie w katolickiej wierze, jak i arabskie wpływy wszechobecne w pałacowych komnatach Alhambry. Catalina to kobieta odważna, dumna, pewna siebie i swojego życiowego celu, przez całe niemal życie bezkrytycznie wpatrzona w matkę będącą dla niej wzorem chrześcijańskiej królowej, którą zawsze starała się naśladować i sprostać jej wysokim wymaganiom.

W wieku 15 lat pełna nadziei księżniczka wyrusza na angielski dwór, by poślubić swego narzeczonego, księcia Walii Artura, następcę Henryka VII Tudora. Po początkowych nieporozumieniach młodzi głęboko i szczerze się pokochali, jednak małżeńskie szczęście rychło przerywa nagła śmierć Artura. Sytuacja Katarzyny błyskawicznie się odmienia, księżna traci swą wysoką pozycję, z dnia na dzień staje się nikim, co najwyżej kłopotliwym zakładnikiem: nie udało się jej począć następcy tronu, zaś niewypłacony do końca przez jej ojca posag czynią ją persona non grata na królewskim dworze. Pozostawiona samej sobie, zdeterminowana, by wypełnić swoje przeznaczenie, czyli zostać królową Anglii, Katarzyna nie traci głowy w wydawałoby się beznadziejnej sytuacji i bierze sprawy w swoje ręce: postanawia poślubić swego szwagra, księcia Harry'ego, przyszłego króla Henryka VIII.

"Wieczna księżniczka" to fascynujący portret niezwykłej kobiety obdarzonej nadzwyczaj silną osobowością, imponującym hartem ducha, niepoślednią odwagą i nienasyconymi ambicjami, nieodrodną córką swych rodziców, Izabeli Kastylijskiej i Ferdynanda Aragońskiego. Jako królowa Anglii okazała się zręcznym dyplomatą i dalekowzrocznym strategiem - czego niestety nie można powiedzieć o jej mężu, przynajmniej w pierwszych latach panowania, którego autorka przedstawiła jako rozpieszczonego pasjonata dworskich rozrywek, podatnego na wpływy, zadufanego w sobie młodzika. O kilka lat odeń starsza Katarzyna to świadoma swej roli królowa poważnie traktująca swe obowiązki, mądra kobieta i niezależna władczyni, dyskretnie, ale skutecznie kierująca swym młodym małżonkiem, sprawująca realną władzę w królestwie, świetnie odnajdująca się w gąszczu dworskich intryg, a jednocześnie kochana i szanowana przez poddanych. Król Henryk nie dorównuje żonie pod żadnym względem, jednak - jak pokazują jej burzliwe i niewesołe losy - okazał się pojętnym uczniem. Katarzyna wyrządzoną jej krzywdę przyjęła z niezwykłym opanowaniem, godnością i klasą - jak przystało na hiszpańską infantkę i królową Anglii, które to cechy jednoznacznie świadczą o jej wielkości.

Philippa Gregory kreśli wnikliwy i poruszający portret Katarzyny Aragońskiej, której w wyjątkowo niesprzyjających okolicznościach udało się wznieść ponad tradycyjną rolę angielskich królowych - rozpłodowej klaczy panującego monarchy, pozbawionej większych praw i znaczenia - oraz udowodnić swą wartość, zdolności dyplomatyczne, mądrość i prawdziwie męskie ambicje pozostając przy tym namiętną, uczuciową, prawdziwą kobietą z krwi i kości, pełną godności, taktu i iście hiszpańskiej dumy.
Autorka przybliża nam jej sylwetkę z pozycji trzecioosobowego narratora, często jednak oddaje głos bohaterce wzbogacając fabułę bardzo osobistymi fragmentami dziennika królowej - dzięki temu poznajemy bieżące wydarzenia także z perspektywy Katarzyny, jak również ją samą: targające nią emocje i wątpliwości, jej wybory, motywacje, zalety i wady. Przez to staje się nam bliższa, bardziej ludzka, niczym prawdziwa przyjaciółka - wraz z nią przeżywamy wzloty i upadki, uczestniczymy w chwilach smutku i szczęścia, kibicujemy jej poczynaniom - i płaczemy nad jej losem.

Philippa Gregory, jak to ma w zwyczaju, z wielkim rozmachem prezentuje nam tło polityczno - obyczajowe Anglii epoki Tudorów, wiernie odtwarzając realia dworskiego życia, lekkim piórem wprowadzając czytelnika w zawiłości ówczesnej polityki oraz barwnie i pieczołowicie prezentując sylwetki bohaterów.

"Wieczna księżniczka" to pełna pasji, namiętności i intryg opowieść o burzliwych losach niezwykłej kobiety o niezłomnym charakterze, dumnej władczyni, ale zarazem niewolnicy własnych ambicji - znakomita biografia królowej, którą Historia zapamiętała głównie jako matkę niesławnej Marii I Tudor oraz niewygodną pierwszą żonę Henryka VIII, przyczynę jego zerwania z kościołem katolickim. Philippa Gregory oddaje sprawiedliwość Katarzynie Aragońskiej przywołując ją do życia na kartach swojej powieści - ze znakomitym, jak zwykle, skutkiem. Gorąco polecam!