Saladyn I Krucjaty | Autor: Piotr Solecki

Historia średniowiecznych krucjat do dziś rozpala masową wyobraźnię oraz wywołuje spory i emocje wśród historyków na całym świecie. Romantyczne wizje sir Waltera Scotta, a za nim innych pisarzy oraz twórców filmowych w znacznym stopniu wypaczyły prawdę historyczną utrwalając w powszechnej świadomości mocno wyidealizowany obraz epoki krucjat oraz ich bohaterów w rodzaju Ryszarda Plantageneta czy Fryderyka Barbarossy. Jednak narosłe wokół tych postaci legendy przyćmiewa fenomen sułtana Saladyna. Jego megapozytywny wizerunek jest nie tylko kwestią wpływu mediów czy literatury, lecz także większości tekstów źródłowych, które niezmiennie - czy to w przypadku kronik arabskich, czy chrześcijańskich - gloryfikują Saladyna i jego dokonania.

Był on postacią wielowymiarową, obecną zarówno w kulturze Wschodu jako ideał sprawiedliwego władcy i dzielnego wojownika, jak i Zachodu, słynącego z wszelkich cnót, głównie z mądrości, łaskawości i rycerskości. Jednak prawda historyczna mocno odbiega od popularnych wyobrażeń pokutujących w powszechnej świadomości; autor, zafascynowany postacią Saladyna postanowił dotrzeć poprzez narosłe przez stulecia warstwy legendy do autentycznego - na tyle, na ile pozwalają zachowane źródła historyczne - wizerunku sułtana, zweryfikować i odmitologizować go - nawet kosztem zerwania z powszechnym przekonaniem o nieskazitelnym charakterze Saladyna.

"Saladyn i krucjaty" to niezwykle udana, obiektywna, krytyczna i rzeczowa analiza postaci słynnego sułtana oparta na naukowych podstawach (głównie wnikliwych i logicznych interpretacjach tekstów źródłowych obejmujących materiały kronik nie tylko łacińskich, ale również arabskich) zaprezentowana w przystępny, a zarazem intrygujący sposób. Ta dogłębna, szczegółowa i wszechstronna biografia przedstawia w zupełnie nowym świetle postać Saladyna; przybliża czytelnikowi nie tylko jego imponujący życiorys i drogę do władzy, analizuje cechy charakteru, osobowość i motywacje, jakimi kierował się w polityce i na wojnie, lecz także przybliża najsłynniejsze wydarzenia z nim związane (wyprawy egipskie, bitwa pod Hattin, zdobycie Jerozolimy, a dodatkowo wyraziście i drobiazgowo nakreśla tło historyczno - polityczne, czyli dzieje krucjat oraz stosunki chrześcijańsko - muzułmańskie w tym okresie.

Autor przybliża ponadto sylwetki najsławniejszych adwersarzy Saladyna, którzy tak bardzo dali mu się we znaki: króla Jerozolimy Baldwina IV oraz jednego z przywódców III krucjaty - Ryszarda Plantageneta zwanego Lwie Serce.

Cechy te sprawiają, że niniejsza książka jest pozycją wyjątkowo wszechstronną i wielopłaszczyznową, zaskakującą kompleksowym i błyskotliwym, w pełni profesjonalnym potraktowaniem tematu oraz łatwo przyswajalnym, gawędziarskim, dynamicznym stylem. Pomimo znacznego nagromadzenia historycznych faktów z łatwością daje się wyczuć lekkość pióra, świeżość spojrzenia oraz niekłamaną pasję udzielająca się czytelnikowi i działająca na jego wyobraźnię.

"Saladyn i krucjaty" to pozycja ze wszech miar godna polecenia; dzięki błyskotliwie zweryfikowanej i bogato udokumentowanej biografii jednej z najwybitniejszych postaci swoich czasów, osadzonej w szerokim i interesująco nakreślonym kontekście historycznym mamy szansę pogłębić swoją wiedzę w zakresie tak burzliwego i dramatycznego fragmentu historii, jakim był okres wypraw krzyżowych oraz przyjrzeć się z bliska fascynującym postaciom wielkich władców, którzy swoimi czynami trwale zapisali się na kartach Historii. Z tą książką naprawdę warto wybrać się w magiczną podróż w przeszłość.

Gorąco polecam!

„Bóg wspomógł króla [Saladyna] niebiańskimi zastępami, podbój ten jest godny proroka, królowie krzyżowców, którzy byli zawsze silni, są teraz w jego rękach, Jerozolima i inne okupowane ziemie szlochały przez 90 lat, ale muzułmańscy przywódcy pozostawali głusi i ślepi. Teraz Saladyn odpowiedział na wezwanie z rozkazu Boga, który wspiera tych w potrzebie. Kiedy Bóg zbierze uczynki ludzi do swej księgi, czyny Saladyna okażą się zbyt liczne i zbyt szlachetne by je zebrać."

Tak o tej nietuzinkowej postaci jaką był Saladyn pisze arabski poeta Abu al.-Hasan. Arabowie uważają Saladyna niemal za bóstwo. Dokonał czynu wspaniałego (może nie dla łacinników) zdobył Jerozolimę. Ale, czy faktycznie jest takim genialnym zdobywcą? Może to tylko szereg legend, które powstały wokół tej postaci? Z tymi pytaniami zmierzył się autor książki pan Piotr Solecki.

Myślę, że to pozycja dla wszystkich, którzy chcą wiedzieć cokolwiek więcej o wyprawach krzyżowych. Okres ten jest niezwykle ważny nie tylko dla samych badaczy, ale i również dla tych, którzy interesują się sytuacją na Bliskim Wschodzie. Saladyn wpłynął na bieg dziejów i warto poczytać co nieco na jego temat. Zdeterminowany, pełen zagadek i sprzeczności pragnął zwycięstw. Chciał za wszelką cenę nieść Islam. Nie bał się swoich przeciwników i był gotowy na wszystko.

Całość składa się z dwudziestu dwóch rozdziałów ułożonych chronologicznie. Ostatni rozdział traktuje o tym, jak główny bohater jest postrzegany współcześnie. Stanowito swojego rodzaju analizę tej postaci. Obecnie Saladyn jest idealizowany, ale, czy rzeczywiście był taką wybitną postacią? Czy był człowiekiem o nieposzlakowanej opinii? Może to tylko pewien mit utkany przez wieki? Odpowiedź poznajemy podczas czytania, dla mnie była całkowitym zaskoczeniem. Bo miałam pewne wyobrażenie na temat tej postaci, ale nigdy w tak dogłębny sposób jej nie oceniałam. Dodatkowo pojawiają się informacje o samych krucjatach,. Poznajemy Saladyna jako młodego chłopaka i towarzyszymy mu przez lata. Śledząc każdy jego krok.

Czytelnicy mogą być spokojni autor używa prostego i plastycznego języka. Praca jest przejrzysta. Na końcu znajduje się spis materiałów, z jakich korzystał autor. Lista jest dosyć długa. Liczy wiele cennych i wartościowych pozycji. Możemy poznać warsztat autora. Doskonale jest zaznajomiony ze źródłami i literaturę. Dodatkowo w jednym z rozdziałów omawia historiografię podejmującą tematykę Saladyna i krucjat. Dzięki temu powstaje wyjątkowe dzieło. Biografia Saladyna została ulokowana na określonym tle historyczno-społecznym. Poznajemy go z każdej możliwej strony. Dostrzec można cechy tego niezmordowanego wodza, ale i wady, które przeszkadzały mu w trzeźwej ocenie rzeczywistości. Solecki opisuje miejsca, gdzie toczyły się wydarzenia. Czyni, to w niezwykły sposób. Czytanie jest przyjemnością. Można się delektować każdym opisem.

Pan Piotr Solecki, to człowiek niezwykle dociekliwy dociera do tak szczegółowych wydarzeń, że podczas czytania kiwa się głową ze zdumienia. Widać, doskonały warsztat pisarski autora. Książka z powodzeniem mogłaby trafić do młodszego i starszego odbiorcy, bo każdy z nich znajdzie w niej coś dla siebie.