Książka Polska Według Kreta | Autor: Jarosław Kret

"Cudze chwalicie, swego nie znacie,
sami nie wiecie, co posiadacie"

Nieprzypadkowo przytaczam w tym miejscu słowa poety, gdyż stanowią one idealne motto niniejszej lektury. Jej autor, znany i lubiany prezenter pogody, a zarazem podróżnik i współtwórca telewizyjnych programów podróżniczych - Jarosław Kret - w dwudziestu dwóch reportażach opatrzonych tytułem "Polska według Kreta" odkrywa przed czytelnikami utajone piękno nieznanych zakątków naszego kraju oraz ukazuje nowe oblicza miejsc dobrze znanych, modnych i popularnych. Celem autora jest promowanie regionów pozostających poza głównym nurtem turystyki i zachęcanie do ich poznawania oraz przyjrzenie się tym dobrze nam znanym z innej niż przywykliśmy perspektywy. Przełamując stereotypowe postrzeganie pięknych zakątków Polski autor przekonuje, że najciemniej jest pod latarnią - choć najbardziej fascynujące historie i wyjątkowe atrakcje mamy na wyciągnięcie ręki, zazwyczaj pozostają one nieznane lub niedoceniane.

Efektem inicjatywy Jarosława Kreta jest cykl telewizyjnych reportaży nakręconych z ekipą TVP oraz ich wersja książkowa, wzbogacona o elementy, jakich nie zobaczymy na ekranie. Należą do nich anegdoty i ciekawostki z życia ekipy reporterów - ich perypetie, nieporozumienia i niespodzianki na planie i poza nim, okoliczności powstania kolejnych odcinków cyklu czy atrakcje omawianych miejsc nieujęte w programie ze względów czasowych - okraszone poczuciem humoru autora, umiejętnie wplecione w lekturę znakomicie ją uzupełniają i stanowią źródło wyjątkowej rozrywki.

Każdy rozdział "Polski według Kreta" poświęcony jest wybranemu regionowi lub miejscu, przy czym ich kolejność odpowiada chronologii kręcenia poszczególnych odcinków cyklu. Autor pokrótce uzasadnia swój wybór, przedstawia okoliczności powstania odcinka, a także prezentuje krótką, acz treściwą charakterystykę historyczno - geograficzną regionu podkreślając jego walory kulturowe, przyrodnicze, turystyczne i kulinarne. Prezentacji wybranych atrakcji towarzyszą rozmowy z mieszkańcami poszczególnych regionów; już sam dobór rozmówców intryguje i zachęca do odwiedzin rekomendowanych miejsc; znajdziemy wśród nich pasjonata historii, właściciela zrekonstruowanego grodu Jaćwingów na Pojezierzu Suwalskim, bieszczadzkiego artystę ludowego, właściciela podkarpackiej winnicy, oblata z klasztoru na św. Krzyżu - a nawet braci Golec, którzy oprowadzą nas po rodzinnej Milówce. Każdy rozdział posiada swój kulinarny kącik zawierający przykłady lokalnych przysmaków wraz z przepisem na wybrane danie. Liczne fotografie z dowcipnym często komentarzem świadczące o niezwykłym poczuciu humoru autora oraz jego dystansie do samego siebie ("Kto widział Kreta z kosą?", "Można tu spotkać wydry, a nawet kreta w kajaku") rewelacyjnie wzbogacają lekturę i skutecznie zachęcają do podjęcia samodzielnej wyprawy w omawiane regiony.

Dzięki "Polsce według Kreta" czytelnik dowie się, w jakim celu należy kosić nadbiebrzańskie bagna, gdzie znajdują się odkrywkowe kopalnie bursztynu oraz czym jest świdermajer. Pozna zabytki i atrakcje pozornie mało interesujących miast, jak Otwock z malowniczym Pałacem Bielińskich, historyczną stolicę Mazowsza - Płock czy Pułtusk o najdłuższym rynku w Europie. Odkryje unikalne walory mocno niedocenianej przez turystów Puszczy Noteckiej, Kurpiowszczyzny czy Doliny Dolnej Narwi. Zachwyci się niepowtarzalnym legendami i pradawnymi opowieściami - jak choćby historią o słynnych zabytkowych wiaduktach w Stańczykach na Pojezierzu Suwalskim, kurpiowskich bartnikach czy świętokrzyskiej kamiennej figurze królewicza Emeryka. Będzie miał okazję przenieść się w czasie zwiedzając Karpacką Troję - skansen archeologiczny w Beskidzie Niskim, gród starszy o tysiąc lat od Biskupina, świętokrzyskie dymarki czy jaskinię Raj zamieszkałą niegdyś przez neandertalczyków, jak również poznać ludowe zwyczaje i barwny folklor Kurpiów czy tatrzańskich górali. Odkrywając nieznane oblicze Krakowa przekona się, że nie stoi ono jedynie Wawelem czy Sukiennicami - lecz także choćby wspaniałymi kamienicami zaprojektowanymi przez polskiego Gaudiego - architekta Teodora Talowskiego. Podróżując do Doliny Rospudy uświadomi sobie, jak ubogie i krzywdzące jest powszechne i najprostsze skojarzenie z protestującymi mieszkańcami i wiszącymi na drzewach ekologami - to także prawdziwy raj dla zwierząt, skarbnica ludowych wierzeń, pradawnych legend i unikatowych zabytków.

"Polska według Kreta" to pasjonujący, pełen humoru i interesujących informacji przewodnik po najpiękniejszych, choć niedocenianych zakątkach naszego kraju. Moim zdaniem z powodzeniem realizuje cel, jaki postawił sobie autor - pokazuje, że mamy się czym pochwalić, że możemy być dumni z naszego dziedzictwa i powinniśmy je doceniać, propagować wiedzę o nim, no i oczywiście mądrze z niego korzystać. Pomaga odkrywać na nowo miejsca dobrze nam znane, pozwala dostrzec zalety tych pozornie niewiele mających do zaoferowania, a wszystko to w przystępny, ciekawy sposób. Lekkie pióro Jarosława Kreta i charakterystyczny gawędziarski styl z pewnością zjednają mu wiernych czytelników, podobnie jak nienarzucające się, ale wyraźnie wyczuwalne poczucie humoru, od którego reportaże aż się skrzą. Książkę czyta się z prawdziwą przyjemnością i niemała w tym zasługa starannego, przepięknego wydania, od którego nie chce się odrywać wzroku. Przekonajcie się sami o zaletach tej publikacji i walorach miejsc polecanych przez autora - zapewniam Was, że nie będziecie zawiedzeni ani jednym, ani drugim.