Księżna Łowicka | Autor: Wacław Gąsiorowski

Głównie za sprawą obowiązku czytania lektur szkolnych, nie pałam zbytnią sympatią do pisarzy, którzy żyli kilka wieków temu. Na przykładzie Żeromskiego czy też Sienkiewicza śmiało mogłabym powiedzieć, że autorzy ewidentnie posiadali zupełnie inny punkt widzenia na świat niż ja, co nie przyczyniło się do mojej sympatii do ich twórczości. Co prawda, im więcej mam lat, tym bardziej zaczynam postrzegać pozytywne aspekty powieści autorstwa pisarzy XIX-wiecznych, jak i też wcześniejszych. Niekiedy próbuję sprawdzić, czy istnieją książki, które pomimo fabuły, obsadzonej w odległych czasach, potrafią mnie zainteresować i wciągnąć...

Wacław Gąsiorowski był pisarzem, publicystą i działaczem emigracyjnym, żyjący na przełomie XIX i XX wieku. Przez kilka lat pracował za granicą jako dziennikarz, jednak na dziewięć lat przed śmiercią powrócił do swojej ojczyzny. Największą popularnością cieszą się jego powieści z okresu wojen napoleońskich.

„Księżna łowicka", książka, której wydanie zostało wznowione przez wydawnictwo MG, przedstawia zbeletryzowane losy Joanny Grudzińskiej, żony wielkiego księcia Konstantego. Autor, opierając się na historii tejże młodej Polki, pokazał relacje panujące w domu człowieka, który przez wiele lat nieoficjalnie pełnił funkcję niekoronowanego władcy Królestwa Polskiego. Jego zawiłe stosunki z bratem Aleksandrem, a następnie bratankiem – Mikołajem stały się inspiracją dla Gąsiorowskiego do stworzenia powieści, która wciągnie spragnionych wrażeń czytelników. Szaleństwo rosyjskiego księcia i jego porywczy temperament miały ogromny wpływ na tereny dawnej Polski, mające szanse być kolebką odrodzenia państwa, będącego pod okupacją. Fascynacja na punkcie wojska – a w szczególności na ubiorze i wyglądzie żołnierzy, ciężki charakter, brak zaufania do współpracowników sprawiły, że życie mieszkańców Warszawy nie należało do najłatwiejszych. Joanna Grudzińska, gorliwa katoliczka, starała się być przede wszystkim dobrą żoną. Nie posiadała silnego charakteru ani też wyjątkowej wiedzy, natomiast jej ślepa miłość sprawiała, że idealizowała swego małżonka. Wacław Gąsiorowski mające przed oczyma te historyczne postacie stworzył powieść o politycznych zawirowaniach, skrupulatnych marzeniach i chęci zaznania szczęścia.

Przyznam, że pomimo tego, że „Księżnę łowicką" przeczytałam bardzo szybko, bowiem Wacław Gąsiorowski posiada naprawdę lekki i przyjemny styl, moje odczucia do tej lektury nie należą do najlepszych. W niektórych momentach ciężko zrozumieć zachowanie bohaterów, a całość wydaje się być wówczas drętwa i przede wszystkim – przerysowana. Autor niewątpliwie posiadał intrygujący pomysł na stworzenie książki, przedstawiającej żywot ludzi, którzy pomimo wielkich pieniędzy i dostatku musieli i tak borykać się z wieloma problemami. Zazwyczaj wiek XIX kojarzy się z damami, które ceniły własnych mężów i wspierały ich w działaniach. Żaneta, czyli historyczna Joanna Grudzińska, starała się jak najlepiej wykonywać swoje wszelkie małżeńskie obowiązki, jednak zachowanie jej ślubnego sprawiało, że niekiedy czuła się jak męczennica. Zaborczy i nastawiony tylko i wyłącznie na zwycięstwo książę nieraz doprowadzał ją do łez. Kobieta pomimo wszystko pragnęła walczyć i chwile radości, czego efektem był jej romans ze słynnym spiskowcem, który niestety zakończył się tragicznie. Wacław Gąsiorowski stworzył ciekawe postacie, z których każda posiada swój własny charakter, jak i też cele, do których nieustannie dąży. Pisarz bardzo dobrze ukazał ówczesną sytuację Polski, która walczyła o ponowne miejsce na mapach Europy. Opisy spod pióra tego autora nieraz potrafią zainteresować, tak jak i dialogi, w których niekiedy występuje nutka humoru czy też komizmu sytuacyjnego. Również dzięki tym rozmowom pomiędzy bohaterami możemy dowiedzieć się wiele na temat tego, co myślą i jak wyobrażają sobie przyszłość. Pomimo tego, że wszyscy walczyli o wolność, nie bali się śmiać. Oczywiście, z wyjątkiem hardego Konstantego, który swą zaborczością i nienawiścią do otoczenia zniechęcił niejednego kompana.

„Księżna łowicka" przypadnie szczególnie do gustu miłośnikom historii i pisarzy, którzy tworzyli na przełomie XIX i XX wieku. Wacław Gąsiorowski, pomimo stworzenia intrygujących bohaterów, do końca nie ujął mnie swoją powieścią, pozostawiając pewnego rodzaju niedosyt. Osobiście raczej nie będę szukać dzieł tego pisarza.