Ciotki | Autor: Anna Drzewiecka

"(...) Bo dom to nie są tylko ściany i dach - to przede wszystkim ludzie i uczucia, jakie ich ze sobą wiążą. To przekazywanie z pokolenia na pokolenie wartości i emocje towarzyszące zdarzeniom, które stają się udziałem rodziny (...)" - [str.10]

Anna Drzewiecka opowiada historię własnej rodziny. Jej początek sięga prapradziadka, protoplasty rodu, który na pograniczu Polesia i Wołynia nad Bugiem, pod rozłożystą lipą postanowił zbudować dom stanowiący schronienie dla kilku pokoleń. Nie wytrzymał jednak wojennej zawieruchy zmuszającej mieszkańców do jego opuszczenia. Podróż do Chełma była uciążliwa, gdyż z Wołynia ciągnęła w tym samym kierunku masa ludzi, którzy informowali o mordowaniu Polaków. W mieście pod niemiecką okupacją szalały terror, łapanki i publiczne egzekucje oraz wszechobecny brak żywności. Funkcjonowało tu getto, z którego wywożono Żydów do niemieckiego obozu zagłady w Sobiborze. Rodzina postanowiła wyjechać do Warszawy z powodu niewielkiego mieszkania, w którym się dotychczas zatrzymali.

Autorka przedstawia nam ukochaną babcię Teklę, opowiadającą wnuczce mistyczne historyjki o rusałkach, wodnikach i innych dziwnych stworzeniach, robiącą herbatkę z żurawiny oraz dziadka Jana, który czas zapełnia majsterkowaniem i produkcją nalewek, o szorstkich od ciężkiej pracy fizycznej dłoniach. Jednocześnie przybliża postaci tytułowych ciotek: najstarszej z rodzeństwa i odpowiedzialnej Zofii, żony zamożnego, apodyktycznego wdowca. Cichej i zamkniętej w sobie Wandy, która wyszła za mąż z wielkiej miłości za agresywnego alkoholika Eryka. Jasnowłosej, niebieskookiej, bezdzietnej Kazi, obdarzającej miłością siostrzenice i siostrzeńców, pielęgniarki, żony flegmatycznego i zrzędliwego stolarza. Zdystansowanej i surowej Marianny, właścicielki sklepu z kapeluszami, żony grającego na trąbce kolejarza Fryderyka. Janeczka poślubiła Austriaka Johanna, zamieszkała w Wiedniu, skąd wysyłała paczki dla rodziny, która nie zaakceptowała jej wyboru. Niezależna i dynamiczna Helena, ekonomistka z przystojnym mężem Kazikiem u boku. Najmłodsza i najładniejsza Lilka, raczej nieodpowiedzialna, do której lgnęli wszyscy mężczyźni. Teresa to żona wujka Wiktora, kochająca kryształy pod każdą postacią i odczuwająca niechęć do wszystkich dzieci. Róża pomagała w prowadzeniu domu cioci Zofii, śpiewała i lubiła rozmawiać o ptakach. Wyjazdy na wakacje, wspomnienia wesołe i te smutniejsze, składające się na prawdziwe życie.

„Ciotki" to ciekawa i wciągająca lektura, w której każdy czytelnik znajdzie coś dla siebie. Poznajemy dziecięce przyjaźnie z ławy szkolnej - Stellę, a także z podwórka - Krysię. Zabawy z kuzynem kolejką, gry w Piotrusia Pana, małe pchełki, bierki, skaczące żabki, domino, warcaby i chińczyka, składające się na szczęśliwe dzieciństwo. Przedstawia zwierzęta, które towarzyszyły jej w tym okresie, wspomina o nich do dzisiaj, chociaż nie zawsze przyjemnie. Ważne dla niej Pamiątkowo, czyli karton zawierający najcenniejsze skarby młodości, którego przez sentyment do jego zawartości żal opróżniać. Książka Anny Drzewieckiej opowiada o nadziei, niepewności losu, a także przywiązaniu do ziemi naszych przodków. Ukazuje w całej krasie tło historyczne związane z realiami wojny, pomimo, iż w sposób ograniczony zostało przedstawione. Stanowi relację dorosłej kobiety szukającej w podświadomości wspomnień małej dziewczynki, zapachów, smaków i obrazów. Saga rodzinna to zbyt mocne słowa, ale książka z pewnością ma w sobie to "coś" i jest warta polecenia.

„Książka jest zbiorem wspomnień małej dziewczynki, zapisanych ręka dorosłej już kobiety. Nie jest to saga rodzinna w pełnym tego słowa znaczeniu, w której przedstawione zostały losy wielu pokoleń, ale raczej zbiór impresji dotyczących poszczególnych zdarzeń czy osób" - z opisu na okładce.
Anna Drzewiecka wprowadza nas w odległe losy swojej rodziny, która początkowo zamieszkiwała tereny nad Bugiem – rzeki, która straszyła swoimi niebezpiecznymi wirami i nierównościami dna, jak również czarowała mgłami i kolorami. Autorka wprowadza nas w rodzinny świat delikatnie, powolutku wspominając prapradziadków i prababcię Walerię i pradziadka Józefa. Ich córka a babcia narratorki – Tekla uwielbiała pomagać w gospodarstwie, zwłaszcza przy barciach nad bagiennych, kiedy to mogła czuć się bardzo ważną osobą trzymając drabinę. Niestety czas wojny zmusza lokatorów do przeprowadzki i niestety nic już nie będzie tak samo a tęsknota pozostanie w sercach na długo. Nigdy już nie wrócą do rodzinnego siedliska.

We wspomnieniach ogromną rolę odgrywają ciotki autorki. Stanowią one niezapomnianą plejadę różnej kobiecości. Myślę, że naprawdę trudno by było spotkać siostry aż tak różniące się od siebie, niekoniecznie wyglądem co charakterem. Są zupełnymi indywidualistkami i naprawdę warto je lepiej poznać. Dużo wyrazistsze od swoich mężów a każda zupełnie inna. Ciotka Teresa czyli „co on w niej widział?" - niezwykle atrakcyjna kobieta, przypominająca wyglądem Hiszpankę. Autorka wspomina jej niebywałą miłość do kryształów i strach, gdy w ich okolicach pojawiało się jakieś dziecko. Kojarzyło się jej z nagłym kataklizmem, pomimo, że żadne nie uszczupliło jej kolekcji. Nieakceptowana przez inne ciotki, przeżyła w małżeństwie prawie czterdzieści lat , do momentu gdy mąż ciężko się rozchorował i zmarł. Po jego odejściu sprawiała wrażenie jakby uszło z niej życie. Wytrwała bez niego tylko kilka miesięcy i potem też odeszła. Czy choć wtedy uzyskała aprobatę innych ciotek ?

We wspomnieniach autorka przypomina swoje dziecięce zabawy, u każdej z ciotek inne, swoich małych przyjaciół i historie, które razem przeżyli. Bardzo miło czyta się jej dziecięce przemyślenia na temat dorosłych, oraz toczących się wydarzeń. Bogactwo przedstawionych bohaterów ani przez chwile nie nuży, wręcz przeciwnie jak najbardziej zachęca to bliższego ich poznania. Zdecydowanie dominują tutaj silne kobiety, które znakomicie potrafią korzystać z psychologii w życiu codziennym, zupełnie z tego nie zdając sobie sprawy. Każda z nich ma swoje odrębne życie, inne zainteresowania, i często inne poglądy. Jednak wszystkie stanowią dla autorki część dzieciństwa, cześć jej tożsamości. Są jak to drzewo, o którym mówiła prababcia, przy którym trzeba postawić dom. Będzie ono otaczać swoja ochronną mocą i będzie można się na nim wesprzeć.
Czytając, bardzo często wracałam myślami do swojego dzieciństwa. Próbowałam przypomnieć sobie moje wspólne chwile z krewnymi i ich różnorodność charakterów. Książka jakby zmusza nas do własnych przemyśleń, do osobistych refleksji, do uśmiechu..

Szczerze muszę napisać, że dawno nie czytałam tak spokojnego, niespiesznego tekstu. Na początku nawet trudno było mi tak zwolnić, lecz z każdą stroną coraz bardziej się wciągałam, zafascynowana opisami bohaterów i ciekawa wydarzeń. Dlatego myślę, że nie jest to książka dla wielbicieli wartkiej akcji. Ci jednak, dla których ważne jest słowo – na pewno zostaną pod jej urokiem bardzo długo.