Trzynasta Opowieść | Autor: Diane Setterfield

Ostatnio skupiłam się na czytaniu książki, którą szukałam przez dłuższy czas i o której słyszałam dosyć pozytywne opinie. Miałam prawdziwego farta, kiedy to pani, która oddawała przede mną książki w bibliotece, położyła na ladę „Trzynastą opowieść". Usłyszałam za sobą westchnienie dziewczyny – zapewne też miała na nią chrapkę. No i niestety (dla tej dziewczyny), powieść Diane Setterfield dostałam ja!

„Trzynasta opowieść" jest to debiut z 2006 roku czterdziestokilkuletniej Diane Setterfield. A teraz uwaga! Jeżeli podobała Ci się któraś z następujących powieści: „Dziwne losy Jane Eyre", „Wichrowe wzgórza", „Cień wiatru", „Dziecko szczęścia" - tak pozycja jest dla Ciebie! Książka Setterfield łączy w sobie analogie do tych czterech książek. Jest tu tajemnica, typowo angielska pogoda, pomieszanie zmysłów, brutalność, kazirodczy związek, drobny wątek miłosny, duchy, a przede wszystkim mnóstwo książek, które wprost zasypują świadomość czytelnika. Ale co dokładnie czeka na nas w „Trzynastej opowieści"? Jeżeli jesteś ciekawy, to zapraszam do dalszej lektury...

Margaret Lea to dwudziestokilkuletnia samotniczka, która kocha książki bardziej od ludzi. Mieszka wraz ze swoim ojcem, z którym prowadzi antykwariat. Margaret cały czas znajduje się w bogatej biblioteczce i dba o zbiory wszelkich nietypowych wydań książek, które jej ojciec nabywa na licytacjach. Wędrowanie pomiędzy wysokimi regałami jest dla niej naturalne, przyciemnione światło daje ukojenie. Amatorsko zajmuje się sporządzaniem biografii ludzi już nie żyjących. Jednak panna Lea skrywa pewną tajemnicę, która nie daje jej spokojnie funkcjonować. Ta tajemnica jest również powodem, przez który jej matka nie darzy swojej córki prawdziwą miłością...

Pewnego dnia Margaret otrzymuje list od największej pisarki jej czasów - Vidy Winter. Około osiemdziesięcioletnia pisarka ponaglana śmiertelną chorobą, która przez całe swoje życie zwodziła dziennikarzy nieprawdziwymi życiorysami, pragnie w końcu wyznać całą prawdę, zanim będzie za późno. Wybór padł na Margaret, która zwróciła na siebie uwagę biografią o braciach Jules'u i Edmondzie Landierach. Dziewczyna zaczytywała się w klasyce literatury, nie zna współczesnych pisarzy, ale po dłuższym zastanowieniu przystaje na propozycję pracy dla pani Winter.

Po przyjeździe do Yorkshire okazuje się, że Vida Winter mieszka z dala od ludzi w wielkiej rezydencji. Typowa samotniczka. Jedna z cech, która łączy obie panie. Współpraca początkowo nie układa się zbyt dobrze, wiele niedopowiedzeń i nieufność Margaret wobec wcześniejszych kłamstw Winter zmuszają ją, aby sprawdzić wiarygodność usłyszanej historii.

I teraz zaczyna się właściwa akcja powieści. Dryfujemy pomiędzy przeszłością opowiadaną przez Vidę Winter, a teraźniejszością widzianą oczami Margaret. Wiele wątków historii jest dosyć drastyczna, wciąż stajemy przed obliczem znaku zapytania, tajemnica ukrywana przez pisarkę nie daje czytelnikowi spokoju. Jedno jest pewne: tajemnica dotyczy bliźniaczek, które siały zamęt i poruszenie w miejscowości Angelfield. Psychoza i pomieszanie zmysłów wciąż są obecne na stronach powieści, aż w końcu ujawnia się duch, który jest kluczem do całej historii.

Powieść ma kompozycję szkatułkową (typ powieści, której fabuła składa się z kilku odrębnych opowiadań, połączenie których daje pełny obraz fabuły), tj. dotyczy historii Vidy, Margaret oraz Aureliusa, którego Lea poznaje w opuszczonej rezydencji podczas sprawdzania prawdomówności Winter. Książka dzieli się na cztery części: Początki, Środki, Zakończenia i znowu Początki. Narracja jest przedstawiona w pierwszej osobie, odpowiednio dla osoby opowiadającej daną historię.

Początkowo trudno było mi się wczuć w powieść Setterfield. Pomimo, iż główna bohaterka od razu zyskała moją sympatię upodobaniem do powieści wiktoriańskiej, innością oraz zawziętością, to tak naprawdę była trochę monotonna i przewidywalna – nieodpowiednia na bohaterkę całej powieści.

Dopiero kiedy weszłam w historię Vidy Winter poczułam, że książka powoli mnie wciąga i nie daje spokoju. Dokładnie – jej historia jest mocno niepokojąca. Margaret jest tylko tłem dla prawdziwego, głównego wątku powieści, łącznikiem między akcją a fabułą. Settefield stworzyła naprawdę dobrą powieść, powiem nawet, że lepszą od „Cienia wiatru" Zafona (już na początku wiedziałam, o kogo chodzi i jak zakończy się powieść): tajemnica jest tajemnicą, która trzyma czytelnika w niepewności do samego końca, postacie nie są bezbarwne, a sama historia jest mroczna i nietypowa. Historia mrocznych bliźniaczek i ducha, który zmienił bieg wydarzeń. A wszystko łączy się z powieścią Charlotte Bronte „Dziwne losy Jane Eyre" - to książka, która przewija się w tej historii jak srebrna nić w tkaninie.

Powieść polecam każdemu bez wyjątku, a w szczególności tym, którzy kochają książki i nietypowe historie i tajemnice.

Opowieści Diane Setterfield mają w sobie coś magicznego, coś trudnego do opisania słowami. Te magnetyczne opowieści trzeba przeżyć, poczuć na własnej skórze, wniknąć w nie całą sobą, dopiero wtedy można próbować cokolwiek o niej napisać, wyrazić własną opinię. Ale nie jest to łatwe, ja od pierwszej strony przepadłam, byłam nieobecna ciałem, autorka zabrała mnie w niesamowitą podróż, podróż z której nie miałam ochoty wracać. Było tak bajecznie i intrygująco, że ból po powrocie był wielki i długo nie mogłam go ukoić …
Młoda biografka, Margaret Lea, otrzymuje zlecenie swojego życia. Znana, ale bardzo tajemnicza autorka bestsellerów Vida Winter, zaprasza ją, aby spisała historię jej życia. Kobieta jest zaskoczona takim wyróżnieniem. Podejmuje współpracę z Vidą. Wsłuchuje się w jej przeszłość, odkrywa krok po kroku jej tajemnice, stąpa krucho po zgliszczach posiadłości Angelfield, w której cała historia się rozgrywała.

Kim była Vida Winter? Kim byli jej rodzice. Wiadomo, że matka zmarła młodo, a ojciec? Miała siostrę bliźniaczkę, z którą łączyły ją trudne relacje, były takie odmienne i różne. Kim był pojawiający się w posiadłości duch? Wiele osób go widziało, ale jego zagadka nie została odkryta? Duch czy prawdziwa postać? Kiedyś rezydencja tętniła życiem, ekscentryczna rodzina tworzyła jej trudną historię. Przebiegła Isabelle, jej dziwny brat Charlie, trudne do okiełznania bliźniaczki, Emmeline i Adeline, ogarniająca wszystko gospodyni Missus, dziwna opiekunka Hester i jej medyczny eksperyment to tylko namiastka tego, co was tam może spotkać. Co dzisiaj zostało z posiadłości? Na pewno wspomnienia i tajemnica, która dopiero teraz może ujrzeć światło dzienne, dzięki wspomnieniom wielkiej pisarki … Pamiętajmy też, że Margaret ma również cel, który jej przyświeca przy realizacji tego zadania. Ona też miała siostrę bliźniaczkę ...

„Narodziny to wcale nie jest początek. Życie u zarania wcale nie należy do nas, lecz jest jedynie kontynuacją historii kogoś innego”

Trzynasta opowieść to mroczna, w stylu gotyckim, opowieść o bogatym rodzie Angelfield, o skrywanej mrocznej przeszłości i tajemnicach, które tak osaczyły tę rodzinę, że momentami trudno było odgadnąć co jest prawdą, a co ułudnym wyobrażeniem. Tak bardzo te dwa światy się przenikały i uzupełniały, że czasami przerażały swoją szczerością i brutalnością. Nieprzewidywalność tej opowieści była zaskakująca i wszechogarniająca. Historia, którą zaplanowała autorka i z wielkim pietyzmem nam zaprezentowała, została w nas, żyje swoim drugim życiem. To życie, które dał jej czytelnik.

Czym zaskarbiła moje serce Diane Setterfield? Plastyczny język, płynące i subtelne opisy, nawet jak czasami są przydługie, to tego się naprawdę przy tej opowieści nie odczuwa. Historia opowiedziana spokojnie, a nawet zaryzykowałabym stwierdzenie, że leniwie, bez pośpiechu, nad wyraz subtelnie. Nie ma mrożących krew w żyłach scen, to nie ten rodzaj twórczości, ale emocje są nie mniejsze niż przy ekscytującym thrillerze. Nasze serce musi być przygotowane na poznanie rodzinnych, od lat skrywanych tajemnic, na ból i rozpacz, na dążenie do poznania prawdy, która nie zawsze jest taka, jak oczekiwano. Prawda czasami bywa bolesna, ale jej poznanie pozwala często oczyścić atmosferę, która się zagęszcza.
To moje drugie spotkanie z autorką i każde kolejne jest jeszcze bardziej satysfakcjonujące. Jej twórczość zdecydowanie się wyróżnia, nie tylko poprzez kreowanie trudnych relacji między bohaterami, ale również dzięki tworzeniu niecodziennych i skomplikowanych historii, które zawsze kierują nasz wzroku ku odległej przeszłości.

Nie mogę nie wspomnieć o wydaniu książki. Piękne wydanie książki, z których Wydawnictwo Albatros słynie, twarda imponująca okładka, na której mieni się złote drzewo historii rodu Angelfield na zielonym tle prawdy. Fascynująca magiczność zaprasza do środka.

Trzynasta opowieść to kruchy pomost łączący nieodgadnioną przeszłość ze skomplikowaną teraźniejszością. Kto odważy się stąpać po cienkiej linie? Kto jest gotowy na poznanie niezapomnianej historii? Trzynasta opowieść to lektura dla odważnych i ciekawych. Zdecydowanie polecam! Cudna!