Opowieści Kryminalne | Autor: Edgar Allan Poe

  Edgara Allana Poe nie trzeba przedstawiać chyba nikomu: zwłaszcza miłośnikom kryminałów i powieści grozy. To absolutna klasyka, która przez wieki fascynowała czytelników i stanowiła wzór do naśladowania dla późniejszych autorów na całym świecie. Tym razem w moje ręce trafiło niewielkie objętościowo wydanie Opowieści kryminalnych, w którym znalazły się trzy popularne dzieła autora.

Poe, uznawany za jednego z pionierów gatunku, przedstawia w swoich historiach skomplikowane intrygi, barwne postacie oraz nieprzewidywalne zakończenia, które – dzięki misternej konstrukcji – do dziś fascynują i potrafią zaskoczyć. Mistrzowskie połączenie napięcia, grozy i dedukcji czynią z Opowieści kryminalnych lekturę obowiązkową – zaś ten niewielki zbiór to znakomita propozycja dla osób nieznających jeszcze twórczości pisarza, chcących przekonać się, czy odpowiada im taka stylistyka i sposób prowadzenia fabuły.

- Zabójstwo przy Rue Morgue.

Pierwszym z opowiadań jest Zabójstwo przy Rue Morgue– prawdziwy kamień milowy w historii światowej literatury kryminalnej. To właśnie tę historię uznaje się nie tylko za jedno z pierwszych dzieł gatunku, ale także za prozę pionierską w temacie przedstawienia postaci detektywa pracującego analitycznie i dedukcyjnie. Być może nie byłoby Sherlocka Holmesa ani Herculesa Poirota, gdyby nie detektyw C. August Dupin.

Zabójstwo… opowiada o morderstwie, którego ofiarą padły dwie paryżanki. Ich ciała zostały okaleczone w sposób niemożliwy do wyjaśnienia, zaś z miejsca zbrodni dobiegają dziwne odgłosy. Wydaje się, że trudno będzie wykryć sprawcę brutalnej zbrodni, jednak wszystko zmienia się, gdy na scenę wkracza Dupin z jego analitycznym umysłem. Korzystając z tej postaci, Poe pokazuje, jak poprzez logiczne myślenie i spostrzegawczość można odkryć prawdę ukrytą za pozornie chaotycznymi wydarzeniami.

Na uwagę zasługuje również sposób, w jaki Poe buduje napięcie i atmosferę tajemniczości. Opisy są szczegółowe i realistyczne, nic więc dziwnego, że czytelnik czuje się częścią śledztwa. Autor manipuluje jednak jego odbiorem, prowadząc przez zawiłe ścieżki, prosto do celu.

- Tajemnica Marii Rogêt.

Detektyw Dupin powraca w kolejnym opowiadaniu. Tajemnica Marii Rogêtto wyjątkowa historia, łącząca fikcję z prawdziwymi wydarzeniami. Pierwowzór postaci opisanej przez Poe, czyli Mary Rogers, zaginęła w Nowym Yorku, a jej zwłoki później odnaleziono w rzece Hudson. Autor przeniósł tę opowieść do fikcyjnego miasta, zachowując wiele szczegółów śledztwa i „powierzając” rozwiązanie zagadki swojemu najbardziej znanemu bohaterowi.

Co ciekawe, czytelnik ma szansę poznać różne teorie dotyczące śmierci Marii Rogêt, pokazując jednocześnie, jak trudno jest oddzielić fakty od spekulacji. Prawdopodobnie nie uczynię wielkiego spoileru, mówiąc, że nie otrzymamy jednoznacznego rozwiązania zagadki. Autor pozostawi tę kwestię otwartą, powierzając nam obowiązek wyciągnięcia wniosków.

- Skradziony list.

Skradziony list, opublikowany w 1844 roku, to trzecie opowiadanie z serii przygód detektywa C. Auguste'a Dupina. Fabuła opowiadania skupia się na zuchwałej kradzieży kompromitującego listu, którego następnie użyto do szantażowania jego właścicielki.

Skradziony list wyróżnia się na tle innych opowiadań Poe'a swoją stosunkowo prostą fabułą i minimalizmem. Nie ma tu makabrycznych zbrodni ani skomplikowanych intryg, co jest typowe dla innych dzieł autora. Zamiast tego, Poe skupia się na subtelnej grze intelektualnej między Dupinem a ministrem D. Lektura pozostaje bardzo wciągająca, a utkana intryga na misternym poziomie.

Jak widać, Opowieści kryminalne Edgara Allana Poe to zbiór, który każdy miłośnik literatury detektywistycznej powinien przeczytać. Warto – tym bardziej, że – jak pokazałam wyżej – każde z opowiadań ma nieco inny charakter i każdy znajdzie w lekturze coś dla siebie.

Omawiana przeze mnie wersja Opowieści kryminalnych pochodzi z Wydawnictwa CM, z serii Klasyka literatury amerykańskiej. Choć mniejsze wydawnictwa często starają się oszczędzać na tłumaczeniach czy redakcji albo sięgają po skróty dzieł, w tym przypadku nie trzeba obawiać się o jakość. Zarówno treść, jak i charakter klasycznych opowiadań nie zostały w żaden sposób zaburzone, dlatego z czystym sumieniem mogę to właśnie wydanie polecić.