Ostatnia Stacja Pituna | Autor: Alexander J. Motyl

  Rosja koncentruje armię przy granicy z Estonią. Wydaje się, że mały, bałtycki kraj nie ma szans w starciu z wielkim mocarstwem. A jednak sprawy nie idą tak, jakby chciał tego dyktator Rosji. Wojska rosyjskie zajmują kawałek Estonii, jednak ich ofensywa zostaje zatrzymana przez sytuację wewnętrzną w imperium Pituna. Jak wiadomo Rosjanie podporządkowali sobie szereg narodów, nieraz siłą je asymilując. Teraz te uciskane narody podnoszą śmiało głowę i stają przeciwko Moskwie. Kazachstan wyrzuca ludność rosyjską z kraju, Gruzja ostrzeliwuje pozycje wojsk okupacyjnych w Abchazji i Osetii Południowej, Czeczeni dokonują zamachów w sercu Moskwy, z których najbardziej spektakularnym jest wybuch bomb w okolicy Kremla; w Dagestanie, Inguszetii, Jakucji, Tatarstanie, Baszkirii dochodzi do zamachów na wysokich rangą urzędników rosyjskich. W tej sytuacji dyktator Pitun ucieka w kraju i pogrąża go w coraz większym chaosie. Jednak nie znika na długo. Wkrótce, w Nicei dwójka dziennikarzy, Steven Smith i Pippa Tumblethwaite, odnajduje go, gdy ten zabawia się w kasynie. W głowie satrapy rodzi się szalony pomysł. Wróci do Rosji, tak jak przed laty Lenin, pociągiem, a zachodni dziennikarze opiszą jego triumfalny powrót.

Na pierwszy rzut oka można się nieźle pomylić 😊. Tak, dyktator nazywa się Pitun, a nie Putin. Co oczywiście jest zabiegiem kosmetycznym, bo dobrze wiadomo kogo autor ma na myśli. Sytuacja geopolityczna przedstawiona w książce jest w większości fikcją, jedynym wydarzeniem, które jest prawdziwe topokazana w tle inwazja Rosji na Ukrainę, jednak jej przebieg jest nieco odmienny od rzeczywistości. Śmiało można więc zaszufladkować powieść do kategorii politial fiction. Ale czy na pewno? Moim zdaniem, większość wydarzeń, które stanowią tło książki, jest bardzo prawdopodobnych i kto wie, czy w ciągu niedługiego czasu nie będą miały miejsca. Jest to również znakomita powieść szpiegowska, w której dziennikarze nieświadomie wplątują się w grę wywiadów, która ma doprowadzić do… No właśnie i tu powstaje pytanie, czego chcą państwa demokratyczne: powrotu Pituna czy jego klęski. Zostawię Was z tym pytaniem do zakończenia książki, a jest ono sporym zaskoczeniem.

„Ostatnia stacja Pituna” jest bardzo ciekawą lekturą głównie ze względu na bardzo prawdopodobne scenariusze, które sugeruje Motyl. Myślę, że autor mógłby pójść dalej i bardziej rozbudować fabułę, zwłaszcza powrót Pituna mógłby być dłuższy i obfitować w więcej ciekawych wydarzeń. Moim zdaniem niecałe dwieście siedemdziesiąt stron to niewiele. Stanowi potencjał, ale nie wyczerpuje możliwości. Może pozostawiać czytelnika z niedosytem zwłaszcza, że akcja jest bardzo dynamiczna i książkę można pochłonąć na raz.

Należy wspomnieć, że autor książki (rocznik 1953) jest bardzo dobrze przygotowany merytorycznie do opisywania sytuacji politycznej, gdyż jest amerykańskim historykiem, politologiem i pisarzem ukraińskiego pochodzenia, który w swojej pracy naukowej skupia na zagadnieniach związanych z Ukrainą, Rosją i dawnym Związkiem Radzieckim, obecnie jest profesorem nauk politycznych na Rutgers University w Newark. „Ostatnia stacja Pituna” jest jedyną nie naukową pozycją dostępną na rynku polskim, jednak osoby znające język angielski zachęcam do wizyty w księgarniach internetowych, gdzie można znaleźć inne powieści Alexandra J. Motyla.

Gorąco polecam książkę miłośnikom książek szpiegowskich, ale również tym, którzy interesują się problemami współczesnego świata, gdyż być może na jej stronach kryje się rozwiązanie sytuacji na wschodzie Europy.