W Tajnej Służbie II Rzeczypospolitej. Tom 4. Fortel | Autor: Krzysztof Goluch

  Thriller historyczny to wbrew pozorom jeden z najtrudniejszych do napisania rodzaj literatury. Z jednej strony autor musi nakreślić jasne tło wraz z kluczowymi, znanymi z lekcji historii postaciami. Z drugiej, pilnować, aby akcja podążała swoim, zaskakującym torem. „W tajnej służbie II Rzeczypospolitej tom IV Fortel” powinno znaleźć się właśnie to wszystko. Jednak coś poszło nie tak jak w poprzednich tomach.

Warto już na początku wspomnieć, że jeżeli czytelnik nie miał w rękach poprzednich części opowieści, to bez problemu odnajdzie się w sytuacji jaką przyjdzie mu śledzić na kolejnych stronach książki. Już na samym początku widzimy tu Jerzego Dobrowolskiego oraz sprawę Zofii Jakimowicz, która jest podwójną agentką. Z kolei na niemieckiej ziemi Johan Wolff wciąż nie potrafi zrozumieć, w jaki sposób Polacy odkryli plany operacji Wiosenne Słońce. Jego przemyślenia i prywatne śledztwo, doprowadza go do zaskakujących wniosków. Niekoniecznie dobrych niestety.

Na kolejnym biegunie opowieści, kolejny z bohaterów, Wieniawa- Długoszowski, chce odbić z więzienia cenną osobę w postaci Tomasza Grobla. Na sercu ciąży im zapewnienie nie tylko bezpieczeństwa, ale i wygodnego schronienia. Żeby dodać jeszcze więcej zamieszania, w tle rozgrywa się wojna polsko- bolszewicka. Wydaje się być to niezły miks, na bazie którego można napisać całkiem przyzwoity thriller.

Autor zapewne wyszedł z założenia, że nie każdy, kto jest wielbicielem literatury historycznej, musi tę historię dobrze znać. I ma to senes w tym kontekście, że właśnie przez beletrystykę, wielu z nas odkrywa zapomniane z lekcji w szkole fakty. Ukazane w nowym świetle, trwale zapadają w pamięć. Należy jednak mieć gdzieś z tyłu głowy, ze fikcja literacka ma pełne prawo do mieszania faktów historycznych na swoją korzyść.

Tym co nuży tu najbardziej, to polityczne dywagacje i rozmyślania. Thriller powinien trzymać w napięciu od pierwszej do ostatniej strony. Czytelnik nie ma prawa nawet wziąć przysłowiowego oddechu, bo kolejne strony mają przynieść mu najbardziej niespodziewane rozwiązania. I tego właśnie tu brakuje, a polityczne rozmyślania i wchodzenie w intrygi na kilka stron, niekoniecznie nadaje odpowiednie tempo czytaniu.

Kolejna słabsza strona tej opowieści, to szybkość akcji. Strona po stronie, wchodzimy w historię i w pewnym momencie człowiek ma uczucie, jakby ugrzązł w jednym miejscu na dobre. O ile w powieściach filozoficznych to normalny zabieg, o tyle w thrillerach już nie do końca. Mówiąc wprost- nieco odbiera to przyjemność samego czytania i odbiera naturalną ciekawość odnośnie tego, co wydarzy się dalej. Pewne sceny są do bólu przegadane, a coś co można opisać w kilku zdaniach, jest tu rozpisane na odrębne sceny. Psuje to nieco odbiór ciekawej w gruncie rzeczy historii.

Jestem świadoma faktu, że cykl „W tajnej służbie II Rzeczypospolitej” ma zagorzałe grono fanów. To, że mi książka specjalnie nie przypadła do gustu, to rzecz niezwykle indywidualna. Jeżeli lubisz książki historyczne, których miejsce akcji dzieje się w przedwojennej Polsce, koniecznie weź do ręki właśnie ten cykl książek. Z pewnością się nie zawiedziesz, a do tego jeszcze od podszewki poznasz jak działał tajny wywiad i co stało za najważniejszymi postanowieniami dotyczącymi polityki II Rzeczypospolitej. Z pewnością nie była ona usłana różami, a jeżeli już, to z solidnymi kolcami.

  "Fortel" autorstwa Krzysztofa Golucha to czwarty tom serii "W tajnej służbie II Rzeczypospolitej". Wydawnictwo Novae Res przedstawia czytelnikom kolejną porcję politycznych intryg, tajemniczych działań i bohaterów gotowych na wszystko w imię ochrony swojego kraju. Jest to znakomity kawałek prozy, który w mistrzowski sposób splata elementy polityki, szpiegowskich intryg i emocji związanych z walką o niepodległość Polski. Autor, Krzysztof Goluch, po raz kolejny udowadnia, że jest niekwestionowanym mistrzem gatunku, potrafiącym zaciekawić czytelnika od pierwszej do ostatniej strony.

Akcja książki toczy się w czasach trudnych wyborów, kiedy Polska musiała bronić swojej niepodległości w obliczu wzrastającej groźby ze strony bolszewickiej Rosji.

Głównym bohaterem jest Jerzy Dobrowolski, który postanawia zaangażować Zofię Jakimowicz do walki o sprawy polskie, mimo że ta zdecydowała się na współpracę z sowieckim wywiadem w nadziei na ratunek dla swojego męża. Goluch zręcznie eksploruje moralne dylematy postaci, ukazując czytelnikowi, że linia między dobrem a złem czasem jest cienka, a lojalność może być poddana poważnym próbom w trudnych czasach. Bohater kieruje się przekonaniem, że cel uświęca środki, podejmując ryzykowną grę. Goluch w mistrzowski sposób ukazuje skomplikowaną rzeczywistość polityczną tamtego okresu, gdzie każdy ruch może przynieść zarówno sukces, jak i klęskę.

Wątki międzynarodowe są równie intrygujące. Johann Wolf, działający w Niemczech, prowadzi dochodzenie dotyczące ujawnienia planów operacji Wiosenne Słońce przez Polaków. Autor zaskakuje czytelnika zwrotem akcji, prezentując wnioski, które przenoszą fabułę na zupełnie nowy poziom, co dodaje powieści dodatkowej głębi.

Nie brakuje także elementów historycznych, co wzbogaca fabułę i wprowadza czytelnika w realia czasów wojny polsko-bolszewickiej oraz trudnych rozmów wersalskich. Goluch doskonale operuje faktycznymi wydarzeniami, wplatając je w szeroką panoramę literacką.

Niezwykle interesujący jest również wątek Wieniawa-Długoszowskiego, który, korzystając z fortelu, stara się uwolnić Tomasza Grobla i zapewnić bezpieczeństwo jego ukochanej. To emocjonująca podróż przez zawiłe ścieżki polityki i tajnej służby.Goluch przedstawia czytelnikowi nie tylko złożoność sytuacji politycznej, ale także osobiste dramaty i poświęcenie bohaterówsprawiając, że czytelnik z niecierpliwością śledzi rozwój wydarzeń.

Całość osadzona jest w realiach nasilającej się wojny polsko-bolszewickiej i trudnych negocjacji wersalskich, co dodaje powieści głębi i kontekstu historycznego. Goluch nie tylko ukazuje polityczne machinacje, ale także portretuje postacie w ich ludzkich zmaganiach, co czyni tę książkę nie tylko interesującą pod względem historycznym, ale także emocjonalnie angażującą czytelnika.

Podsumowując, "Fortel" to udana kontynuacja serii, która nie tylko trzyma poziom poprzednich tomów, ale także wzbogaca fabułę nowymi elementami. Krzysztof Goluch potwierdza swoje umiejętności jako pisarza thrillerów historycznych, kreując fascynujący świat politycznych intryg i bohaterów gotowych na wszystko w imię swojego kraju. Dla miłośników gatunku oraz fanów historii Polski to lektura, która z pewnością dostarczy niezapomnianych emocji.

  Wojna polsko- bolszewicka jest coraz bliżej. Po stronie polskiej trwają ściśle tajne przygotowania do zbrojnego zajęcia Wilna. Oficer polskiego wywiadu Jacek Dobrowolski chce, aby Zofia Jakimowicz, która współpracuje z wywiadem bolszewickim, została podwójną agentką. Pułkownik Bolesław Wieniawa-Długoszowski usiłuje uwolnić z więzienia swojego przyjaciela, Tomasza Grobla, który został oskarżony o morderstwo. Johann Wolf prowadzi dochodzenie, które ma odkryć, kto stoi za ujawnieniem planu skierowanej przeciwko Polsce operacji „Wiosenne Słońce”. We Francji trwają ostatnie rozmowy dotyczące ostatecznego kształtu traktatu wersalskiego, w których Polskę reprezentują Roman Dmowski i Ignacy Paderewski.

Po raz czwarty, i chyba nie ostatni, spotykamy się z bohaterami cyklu „W tajnej służbie II Rzeczypospolitej”. W porównaniu do poprzednich części, autor zdecydowanie większy nacisk położył na wątki obyczajowe, a z polityki tym razem uczynił tło dla życia swoich bohaterów. Moim zdaniem nie jest to dobry zabieg, zwłaszcza, że książka jest rekomendowana jako thriller historyczny, a thrillera tu niestety jest dużo mniej niż we wcześniejszych trzech tomach. Kolejnym minusem jest poświęcanie zbyt dużej uwagi opisom postaci i miejsc. W większości są one zbyt długie, niespecjalnie porywające i nie wnoszą wiele do fabuły.

Ale książka ta ma też i plusy. Jednym z jest cała gama postaci. Podobnie jak w „Operacji berlińskiej”, „Napadzie” i „Zdrajcy” prawdziwe wydarzenia i bohaterowie mieszają się z fikcyjnymi. Wszyscy bohaterowie są dobrze zarysowani, nie są idealni, mają swoje problemy osobiste i zawodowe i nie zawsze wszystko idzie po ich myśli. Czyli tak jak w prawdziwym życiu. Niektórych bohaterów można polubić, innych mniej, ale nie można im zarzucić braku pełnokrwistości.

Drugim plusem jest bez wątpienia tło historyczne. W literaturze popularnej czas i temat powstawania państwa polskiego po 123 latach zaborów nie jest mocno eksploatowany i każda pozycja, której akcja dzieje się w tym czasie stanowi dużą wartość. Oczywiście nie można traktować tej i innych książek z serii jako książek historycznych. Historia stanowi tu tło wydarzeń, ale i tak pozwala zrozumieć ten trudny dla nowo powstałego państwa czas.

Ważna uwaga. Aby połapać się w fabule trzeba znać wcześniejsze tomy. Bez nich może być ciężko zrozumieć niektóre sytuacje, gdyż miały one swoją genezę w innych książkach. No i tu warto też wspomnieć o dużej liczbie wątków. Ta wielowątkowość jest również zaletą, chociaż przyznaję, że czasem można się zagubić, jeśli ma się słabą pamięć 😊. No, ale tu znajdzie się też minus, bo nie wszystkie wątki z poprzednich części zostały rozwinięte, wyjaśnione czy zakończone. No chyba, że autor zamierza je podomykać w następnej części lub nawet następnych częściach. Brakuje mi też krótkiego streszczenia wcześniejszych tomów, a także spisu bohaterów, który bardzo ułatwiłby przypomnienie sobie, kto jest kim w książce. Bo często trzeba głęboko sięgnąć do pamięci, zwłaszcza, kiedy czytało się poprzednie tomy „W tajnej służbie II Rzeczypospolitej” jakiś czas temu.