Szum, Czyli Skąd Się Biorą Błędy W Naszych Decyzjach | Autor: Daniel KahnemanOlivier SibonyCass R. Sunstein

  Jeden z autorów książki - Daniel Kahneman, może być znany niektórym czytelników z ciekawej książki “Pułapki myślenia”, w której zabiera nas w sferę tajników błędów poznawczych człowieka i jego mechanizmów myślenia. Warto wiedzieć, że jest on również laureatem Nagrody Nobla (ekonomia), tak więc możemy mieć pewność, że autor wypowiada się na tematy, na których się zna i ma odpowiednią wiedzę i kwalifikacje.

Tym razem, wraz z dwoma innymi naukowcami zajął się tematyką związaną z szumem, statystyką, tendencyjnością i zagadnieniami pokrewnymi. Autorzy wspólnie uczulają, że tam gdzie mamy do czynienia z jakąkolwiek decyzją, tam pojawi się również szum. Są jak bracia syjamscy - nierozłączni - dlatego też tak wiele pomyłek zdarza się (jako szkodliwy skutek szumu) w takich dziedzinach jak prawo, prognozy ekonomiczne, medycyna czy kryminalistyka.

We wstępie, co ważne, autorzy opisują co będzie znajdować się w każdym rozdziale. Pozwala to przygotować - Nas czytelników - na to, co nas czeka podczas zagłębiania się w lekturę. Można też równie dobrze od razu przejść do zagadnień tylko tych, którymi jesteśmy zainteresowani. Nigdy tak nie robię, ponieważ jestem zdania, że wtedy umknie nam uporządkowana i logiczna struktura całej publikacji. Co bardzo doceniam, w książce pojawia się multum pojęć, których nie znałem i nie byłem świadomy, tak więc lektura na pewno poszerza horyzonty. Czy jednym z powodów dla których czytamy nie jest chęć pogłębiania słownictwa, dowiadywania się nowych wiadomości w bardziej przystępnej formie, niż ma to miejsce, np. w encyklopedii w postaci suchych pojęć i faktów? Czytając książkę mamy często od razu podane przykłady dla lepszego zrozumienia ale też szerszy kontekst, który pozwala lepiej zorientować się w przedstawianej tematyce.

Autorzy podejmują kwestie związane z decyzyjnością. Twierdzą, że podejmowanie decyzji jest trudne ze względu na to, że otaczająca rzeczywistość jest skomplikowana i co ważne - niepewna bo zmienia się w czasie. Osoby, które wykonują zawody związane z podejmowaniem decyzji kierują się również własnymi przekonaniami dlatego też rozbieżności między osądami poszczególnych osób są tak duże. To również wyjaśnia dlaczego wyroki w sprawach karnych są często tak odmienne od siebie. Często popadamy w przekonanie, że to widzę ja, widzą tak samo inne osoby - jest to tak zwany naiwny realizm. "W każdym momencie mamy w głowie pewną interpretację otaczającej nas rzeczywistości i zwykle nie staramy się zbytnio wymyślać dla niej wiarygodnych alternatyw". Nie sposób oczywiście opisać wszystkie zagadnienia zawarte w tej jakże błyskotliwej i zawierającej ogrom informacji książce. Jednak dla zainteresowanych chciałbym przytoczyć główne rozdziały książki:

Jak znaleźć szum?

Twój umysł to instrument pomiarowy.

Szum w osądach prognostycznych.

Jak powstaje szum?

Jak ulepszać osądy?

Optymalny poziom szumu.

Podsumowanie i wnioski. Jak poważnie podejść do szumu.

Podsumowując lekturę “Szum czyli skąd się biorą błędy w naszych decyzjach” chciałbym zapewnić, że dostaniecie do rąk Państwo publikację, która jest bardzo rzetelna i przesycona informacjami stricte technicznymi i naukowymi. Z jeden strony jest to duży plus, ale z drugiej możemy odebrać to jako minus, ponieważ jeśli ktoś nie ma podstawowej wiedzy z matematyki ,statystyki i nie jest zaznajomiony z żargonem technicznym i naukowym to moim zdaniem lektura może być trochę przytłaczająca. Jestem wdzięczny autorom, że aby lepiej zrozumieć omawiane kwestie posłużyli się w wielu miejscach grafami, schematami i wykresami. To nieodłączna część tego, jak można przedstawiać zależności między poszczególnymi zmiennymi. Podczas zagłębiania się w lekturę na temat szumu, byłem zdumiony jak wielu dziedzin dotyka ta kwestia i co gorsza jak wiele osób jest tego nieświadomych, mimo, że działają w tej branży. To od ich decyzji zależy los drugiego człowieka, np. w sądownictwie.

Nie jest to lektura do poduszki, bardziej na pobudzenie szarych komórek, tak, aby mózg potrafił przeanalizować przedstawione fakty i wyciągnąć własne wnioski z badań tych trzech naukowców. Uważam, że książka trochę za bardzo skupia się na bardzo szczegółowej analizie przypadków, na dłuższą metę może to być męczące dla osoby, która nie zajmuje się daną tematyką na co dzień - tak było w moim przypadku. Teraz mała dygresja - wiele tematów, które z pozoru wydają się łatwe i błahe zawierają w sobie cząstkę naszej niewiedzy jako przedstawiciela homo sapiens, np. jak działa i funkcjonuje świat i jego podstawowe mechanizmy na poziomie mikro i makroświata. Ten pęd człowieka do wyjaśnienia tych kwestii skłaniają ludzi do zagłębiania się w coraz to liczne badania i próby zrozumienia naszego, skomplikowanego życia i otoczenia.

Wracając do opinii na temat książki to myślę, że jest to lektura dla koneserów, ale jestem również zdania, że warto wgryźć się w tematykę szumu przy pomocy tej książki, ponieważ jest on nieodzownym elementem życia każdego z nas. Dlatego też warto jest mieć świadomość tej tematyki. Jeśli jesteście ciekawi takich zagadnień jak polaryzacja grupy, paradoks hazardzisty, zjawiska nadmiernej spójności czy obiektywnej niewiedzy to zapraszam do lektury i szczerze polecam!