Wersja dla osób niedowidzącychWersja dla osób niedowidzących

Okładka wydania

Dlaczego Mnie Zostawiasz?

Kup Taniej - Promocja

Additional Info


Oceń Publikację:

Książki

Fabuła: 100% - 1 votes
Akcja: 100% - 1 votes
Wątki: 100% - 2 votes
Postacie: 100% - 1 votes
Styl: 100% - 1 votes
Klimat: 100% - 1 votes
Okładka: 100% - 1 votes
Polecam: 100% - 1 votes

Polecam:


Podziel się!

Dlaczego Mnie Zostawiasz? | Autor: Artur Kołodziejczyk

Wybierz opinię:

Doris

       „Dlaczego mnie zostawiasz?” to podstawowe, najczęściej zadawane pytanie w czasie Zagłady, która przekroczyła wszelkie wyobrażenie, zarówno pod względem swojej skali, jak też okrucieństwa opracowanego wcześniej biurokratycznie w każdym szczególe, a później szczegółowo rejestrowanego w dokumentach. Ludziom pozostało już tylko zwrócić się z bezradnym pytaniem do Boga. Zadawali je ci, których unicestwienie przyklepano urzędową pieczęcią, a także ich rodziny i w końcu oniemiały z niedowierzania świat. A co gorsza, dzieci musiały zadawać je swoim rodzicom, podczas obozowej selekcji.

 

       To zmieniło wszystko. Kazało od nowa przyjrzeć się naszemu postrzeganiu Boga, który, jeśli nawet na to nie zezwolił, w co przecież nie sposób uwierzyć, to nie zrobił nic, by ludobójstwu zapobiec. Inaczej też trzeba spojrzeć na człowieka. Jak to w ogóle możliwe, że był do tego zdolny?

 

       Właśnie na tych zagadnieniach skupił się w swojej książce filozof i teolog, dr Artur Kołodziejczyk, poddając analizie pojmowanie człowieka i Boga po Zagładzie przez Hannah Arendt i Hansa Jonasa. Oboje to wielkie indywidualności świata nauki i kultury, niemieccy filozofowie żydowskiego pochodzenia, których Szoah dotknęło bardzo osobiście, naznaczyło ich los tak silnie, że skupili się na jego analizie jako jedynej w swoim rodzaju cezury dla świata. Jak pisze w swoim opracowaniu Artur Kołodziejczyk: „Nie sposób analizować dorobku filozoficznego określonych postaci w abstrakcji od choćby zaledwie pobieżnego odniesienia się do ich biografii.”

 

       Pierwsza część książki to rozważania nad rodzajami poznania i rozumienia historii. Czy Zagładę może w pełni pojąć ten, kto jej osobiście nie doświadczył? W przypadku teoretyzowania tego zjawiska zawsze pewne aspekty pozostaną niewytłumaczalne, poza ludzką percepcją. Nad naturą poznania głowili się najwięksi filozofowie w dziejach świata i o tym, co wymyślili także możemy w skrócie tu przeczytać.

 

       Czy totalitaryzm w takiej przerażającej odsłonie, w jakiej objawił się w XX wieku, rzeczywiście zerwał dotychczasową łączność dziejową, jak twierdzi Hannah Arendt?

 

       Pod uwagę wzięte zostały sztandarowe prace: Korzenie totalitaryzmu - Arendt oraz Idea Boga po Auschwitz. Żydowski głos - Jonasa. I trzeba tu pamiętać o bolesnych doświadczeniach narodu żydowskiego, jakie zebrał on przez stulecia. Szoah było koszmarnym zwieńczeniem tego długoletniego procesu prześladowań. Nic więc dziwnego, że pamięć („zachor”) jest tutaj niezwykle ważnym imperatywem.

 

       Mamy tu również ciekawe rozważania na temat tego, jak krańcowe sytuacje wpływają na postrzeganie świata, jak zmuszają do rewizji poglądów, które wydawały się nienaruszalne. Życie, doświadczenie, weryfikują normy i zasady, każą stawiać trudne pytania. Podejścia do tematu Hannah Arendt i Hansa Jonasa różnią się od siebie. Arendt ujmuje zagadnienia w oderwaniu od religii, Jonas zaś przywiązuje do niej dużą wagę.

 

       Pytań, nad którymi warto się zastanowić, jest wiele. Doświadczenie indywidualne, a społeczne, na ile Szoah redefiniuje całą tożsamość judeochrześcijańską, czy da się utrzymać dotychczasowe przekonanie o dobroci Boga. Bardzo ciekawe są rozważania, w kontekście prozy Hannah Arendt, nad różnicami między totalitaryzmem, a dyktaturą, autorytaryzmem, despotyzmem czy tyranią. Jak narodziła się władza totalna? Jak obozy stały się narzędziem eksperymentalnym nad skalą możliwości totalnego ustroju? Co umożliwia i umacnia wzrastanie totalitaryzmu: antysemityzm, rasizm, rozwarstwienie społeczeństwa, państwo narodowe. To niezwykle interesująca analiza rozwoju systemu, który wymyślił, opracował i zewidencjonował Zagładę.

 

       Sporo miejsca zajmuje charakterystyka tego, co można nazwać totalitarnym terrorem i badanie sposobów konstytuowania się takiej władzy. Hannah Arendt społeczeństwo totalitarne nazywa „masą zorganizowanej samotności”. Przeprowadza też rozróżnienie między nazizmem w Niemczech, bolszewizmem w Rosji, a hiszpańskim i włoskim faszyzmem.

 

       Sama możliwość powstania, rozszerzenia się i umocnienia czegoś takiego, jak zorganizowany system totalitarny, jest trudna do zrozumienia i po zakończeniu wojny musiało dojść do szerokiej dyskusji nad genezą tego zjawiska, do szukania praprzyczyn, tego, co otworzyło mu drogę i pozwoliło mu się zalęgnąć. Pozostaje jeszcze pytanie, jak tej ideologii mogła uwierzyć bezkrytycznie elita intelektualna?

 

       No dobrze. Można więc prześledzić karty historii i znaleźć drogę, która doprowadziła ludzkość właśnie do systemu totalitarnego. Systemu nieludzkiego zła. Pora teraz zastanowić się nad samą istotą zła. A także nas istotą boskości, Absolutu. Ta boska omnipotencja wpisana jest przecież w filozofię i religię judaistyczną. Teraz zostaje ona zderzona z teorią samowypędzenia Boga, znaną z kabały. Były to dla mnie nowe wiadomości, a taka opozycja wydaje się niezmiernie ciekawa i być może pozwoliłaby jakoś wytłumaczyć postawę, a raczej może właśnie wycofanie się Boga, jego rezygnację z wszechmocy w momencie stworzenia świata. Tutaj dociekania stają się jeszcze bardziej interesujące, odpowiedź na jedno pytanie natychmiast prowadzi do kolejnego. Wymaga to od czytelnika skupionej uwagi, a nawet powracania do już raz przeczytanych fragmentów, by naprawdę dobrze je zrozumieć.

 

       Jednak fakt zagłębienia się w te dywagacje, przystawienia nowej wiedzy do dotychczasowych, utrwalonych poglądów, daje niesamowitą satysfakcję. Nie ze wszystkim musimy się zgodzić. Ba, w ogóle możemy zakwestionować taki tok myślenia. Ale rozbudzając w sobie intelektualną ciekawość, starając się zgłębić problemy dobra i zła, wszechmocy czy też indolencji Boga wobec Zagłady, zmian, jakie musiała ona spowodować w recepcji rzeczywistości i duchowości, podporzadkowania się niebezpiecznym ideom, wymykającym się zdrowemu rozsądkowi, przez rozwinięte intelektualnie i kulturowo społeczeństwa – zyskujemy szerszą perspektywę, zaczynamy widzieć to, co dotychczas nam umykało. Filozofia i religia judaistyczna, kabała, różne interpretacje Boga w obrębie żydowskiej religijności, nie są łatwe i nie twierdzę, że je w całości rozumiem, jednak jakiś początek, mały pierwszy krok, został zrobiony dzięki tej właśnie książce.

 

 

Komentarze

Security code
Refresh

Aby Skomentować Kliknij Tutaj

Współpracujemy z:

BIBLIOTECZKA

Karta Do Kultury

? Jeżeli zalogujesz się na swoje konto, będziesz mógł bezpłatnie:
*obserwować pozycje wydawnicze, promocje oraz oferty specjalne
*dodawać je do ulubionych
*polecać innym czytelnikom
*odradzać produkty, po które więcej nie sięgniesz
*listować pozycje, które posiadasz
*oznaczać pozycje przeczytane/obejrzane
Jeżeli nie masz konta, zarejestruj się, zapraszamy do rejestracji!
  • Zobacz Mini Tutorial