Onyszkiewicz | Autor: Włodzimierz NowakVioletta Szostak

 Biografia to jeden z moich ulubionych gatunków, po który sięgam bardzo często. Książka dotycząca Janusza Onyszkiewicza bardzo mnie zaciekawiła nie tylko przez wzgląd na samą postać, ale także na formę przekazu. „Bywały szczęśliwe powroty" nie jest bowiem typową biografią, a rozmową z Januszem Onyszkiwiczem przeprowadzoną przez Włodzimierza Nowaka oraz Patrycję Szostak. Ku ścisłości były to rozmowy – gdyż trwały aż trzy lata z przerwami na pandemię COVID-19.

Bardzo trafny jest już sam tytuł biografii – „Bywały szczęśliwe powroty". Można przyznać, że jest on jak najbardziej trafny, gdyż nie wszystkie powroty Janusza Onyszkiewicza były szczęśliwe. Matematyk, opozycjonista w czasach PRL oraz himalaista przeżył wiele i wiele widział. Jego dwie pierwsze żony nigdy nie wróciły z wypraw, podczas gdy on zawsze znajdował odpowiednią drogę. Janusz Onyszkiewicz podczas rozmów z dziennikarzami Włodzimierzem Nowakiem oraz Patrycją Szostak opowiada o swoim życiu codziennym, pasjach oraz karierze politycznej. Jako że jest on postacią bardzo wyrazistą, trudno jest przy lekturze się nudzić. Osobiście najbardziej cieszyłam się z tego, że w książce nie pominięto wątku himalaizmu, który był bardzo ważny w życiu Janusza Onyszkiewicza. Czytelnicy mogą sporo dowiedzieć się m.in. o zdobyciu szczytu Gaszerbrum III wraz z Wandą Rutkiewicz.

W książce dowiadujemy się jak bardzo nieidealne było życie Janusza Onyszkiewicza. Los często stawiał mu bowiem kłody pod nogi, a mimo to dotrwał on sędziwego wieku. W trakcie lektury możemy poznać motywacje głównego bohatera oraz przybliżyć sobie jego postać. Dowiadujemy się, że Janusz Onyszkiewicz to człowiek niezwykle ambitny i zdeterminowany, ale także wrażliwy i troskliwy. Oczywiście, nie każdy musi Pana Janusza lubić, ale szczególnie po tej lekturze powinien przyznać, że jest to postać nietuzinkowa i oryginalna.

Nietuzinkowa jest także forma książki. Zamiast czystej prozy mamy tu wielowątkowy wywiad, w którym możemy poznać opinie Janusza Onyszkiewicza także na wydarzenia bieżące. Jako że wywiad to zdecydowanie moja ulubiona forma publicystyczna, nie mogłam nie sięgnąć po tak grubą i szczegółową powieść, stworzoną w formie wywiadu. Trzeba przyznać, że „Bywały szczęśliwe powroty" to bardzo rzetelna biografia, która w żaden sposób nie koloryzuje rzeczywistości. Pokazuje świat oraz historię Janusza Onyszkiewicza takimi, jakie są naprawdę. Dużą zaletą lektury są także fotografie, które pozwalają czytelnikom poznać głównego bohatera jeszcze bliżej.

Książkę czyta się bardzo szybko. Dzięki formie wywiadu, a więc wszechobecnego dialogu, jest ona jeszcze bardziej przystępna. Świetną robotę wykonali tu dziennikarze, którzy zadawali mądre, śmiałe i oryginalne pytania, bez których książka mogłaby być zupełnie inna. Sam Janusz Onyszkiewicz także nie zawodzi w swoich odpowiedziach. Są one ciekawe, szczere i bardzo szczegółowe. Wszystko to sprawia, że choć lektura jest bardzo obszerna, czyta się ją szybko i lekko.

Uważam, że książka jest warta przeczytania przez każdego kto mniej lub bardziej Pana Jana Onyszkiewicza zna i lubi. Przedstawia bowiem szczegółowo postać i jej opinie a także świat, w jakim przyszło mu żyć. Oryginalna forma biografii spodoba się wszystkim fanom wywiadu, a dla tych, którzy są przyzwyczajeni do tradycyjnych biografii, będzie nie lada gratką. Polecam sięgnąć jednak po tę książkę nie tylko tym, którzy na co dzień gustują w tych gatunkach albo są wytrawnymi czytelnikami. Postać Janusza Onyszkiewicza z pewnością zainteresuje wielu pasjonatów himalaizmu i wspinaczek górskich, ale także tym zafascynowanym okresem PRL-u.