Emigranci. Listy Z Czarnych Miast | Autor: Sabina Waszut

 „Dla Ślązoka ważne są trzy rzeczy: dobro robota, gryfno żoneczka i litościwy Ponbóczek, co to czasem oko na słabości człowieka przymknie.”

W 1920 roku Wielka Wojna przyniosła kryzys, a przegrana Niemiec i rewolucja listopadowa objęła wiele miast. Toczą się ostre walki, które doprowadzają do spisków i ciągłych prowokacji oraz do podziału ludzi.

Górnicy z Wielkopolski i Górnego Śląska zostają oskarżani za zabieranie pracywracającym z wojen niemieckim synom. Ludzie przestają sobie ufać, a nieprzychylność Niemców rośnie z każdym dniem.

Życie Emigrantów nie jest proste, o tym przekona się nie jeden raznasza górnicza rodzina Bednarzy ze Śląska.

W Radlinie dochodzi do głosowania w Plebiscycie,co do ostatecznego podziału granic. „Gdy linię podziału państw rysuje się ma mapach, zdarza się, że dzieli ona na pół nie tylko miasta, ale również ulice, domy i ogrody.”

Czasem również są powodem śmiechu i złości.

Działalność POW-u jest tajna.

„Obiecali Bogu i swojemu dowódcy, że będą walczyć o przyłączenie Śląska do Polski. – Przysięgam Panu Bogu Wszechmogącemu, że jako dobry żołnierz będę spełniał wszystkie rozkazy mojej przełożonej władzy powstańczej. Ślubuje dochować tajemnicy organizacyjnej i na wezwanie walczyć z bronią w ręku o przyłączenie Górnego Śląska do Polski.(…) Wraz z tymi słowami przestało być ważne, co myślą, przestały być ważne rozterki, nawet strach nikogo już nie obchodził. Przysięg a wypowiedziana na głos jest nieodwracalna.” Gdy chodzi o kraj walczą i mają plan.

„Najważniejszym zadaniem było rozbicie niemieckiej policji plebiscytowej, kwaterującej w budynku sypialnym (…). Musimy obsadzić kopalnie, koksownię, dworzec kolejowy i pocztę, Będziemy też patrolować ulice.”

Natknęli się niestety na silny opór. Licząc na szybkie zwycięstwo młodzi Powstańcy na odwrót nie mogą już liczyć. Wielu ginie w tym jeden z synów Bednarzy umiera na polu walki. I tak marzenia o lepszym i spokojnym życiu okazują się kolejną mrzonką.

„Bednarzowa miała wrażenie, że straciła wszystko, co było dla niej ważne. Najstarszego syna, dom, ojczyznę, która ich nie chciała. To, co zostało, było tak kruche i niepewne, że nie sposób na tym niczego budować. A jednak – w pociągu wiozącym ją w nieznane – postanowiła, że zbuduje kolejny dom, że się nie podda i codziennie będzie dokładała nowe cegły, a jeśli dom się rozpadnie, zacznie budować od nowa.”

Po trzecim Powstaniu śląskim rodzina Bednarzy wyrusza w kolejną podróż, tym razem do Francji. Ciągną ich kolejne obietnice lepszej pracy we francuskich okręgach górniczych. Osiedlają się w Mericourt, które staje się kolejnym miejscem rozczarowań i przeżyć. Nie mając wielkiego wyboru stopniowo muszą dostosować się do nowych warunków. Niejeden kryzys i wojnę przetrwali. I jak każda wojna i kryzys w końcu musi mieć swój koniec.

Czy odnajdą tam szczęście, po które przyjechali? Czy Listy z odległej Brazylii pomogą im odzyskać jeszcze nadzieję?

Listy z czarnych miast to opowieść pełna zaskakujących zwrotów akcji. Wzruszająca historia emigrantów, ludzi, którym przyszło mierzyć się z historią.

Jest hołdem dlawszystkich, którzy ruszyli w nieznane by pokonać własne lęki oraz ograniczenia w poszukiwaniu własnego miejsca na ziemi, domu, miłości, szczęścia, wiary, nadziei w lepsze jutro.

Ta historia zostanie ze mną na dłużej, a Was może zainspiruję by po nią sięgnąć.