Podszepty | Autor: Danuta Szulczyńska Miłosz

 Dobro wraca. A zło? Seweryn Gardy, witrażysta, cierpi z powodu nawracających koszmarów. Sny nie pozwalają mu na normalne funkcjonowanie na jawie – mężczyzna jest wyczerpany, rozdrażniony i zaniepokojony niecodziennymi nocnymi wizjami. Temat koszmaru jest zawsze ten sam: opuszczona willa z rozległym ogrodem, w których wyraźnie czuć obecność czegoś złego. Gdy Seweryn podejmuje pracę w parafii księdza Wincentego – zadaniem jest renowacja zniszczonych kościelnych witraży – sprawa koszmarów nabiera tempa. Witrażysta i ksiądz ruszają tropem upiornego domu, który poprowadzi ich do kolejnych śladów. Niepokój, który odczuwa Seweryn, będzie sięgał znacznie dalej, niż ktokolwiek mógłby przypuszczać.

„Podszepty” okazały się bardzo wciągającą i przede wszystkim oryginalną książką. Podobały mi się kreacje bohaterów, zwłaszcza Wincentego. Jest on księdzem na prowincjonalnej parafii, ma skłonności do picia (nie tylko wina mszalnego), odznacza się pełną sprzeczności wiarą i skrywa tajemnicę z młodości, w którą była zaangażowana dziewczyna. Uważam, że postać Wincentego została skrupulatnie zbudowana, a jej konstrukcja wydobywa z niej głębię, której czasami można ze świecą szukać w powieściach grozy. W dodatku w zestawieniu z Sewerynem, tworzą rewelacyjny duet. Ich dialogom można przysłuchiwać się bez końca – to właśnie za ich pomocą ścierają swoje światopoglądy, wyciągają tajemnice sprzed lat, jak również po prostu żartują i raczą się małymi złośliwostkami.

Podobał mi się również klimat całej powieści. Według mnie jest to rasowa, gotycka atmosfera. Miejscami akcji są m.in.: opuszczona willa, posępny ogród, labiryntowy antykwariat, jesienne pola i wiejskie domy. Tajemnice lokalnej arystokracji przeplatają się z ludowymi zabobonami. Wszechobecne, dawno zapomniane symbole wskazują na miałkość bohaterów w obliczu sił, które rządzą tym światem. Z każdego kąta wypełza niepokój, lęk i niepewność wobec tego komu i czemu można zaufać. Przeszłość miesza się z teraźniejszością i przypomina o swoich niedokończonych sprawach.

Wyzwaniem podczas lektury mogą okazać się związki zależności pomiędzy bohaterami. Siatka relacji jest moim zdaniem dość skomplikowana. Obejmuje nie tylko postaci uczestniczące w rzeczywistej akcji, ale również bohaterów, którzy należą do przeszłości – głównie z tego powodu, że zmarli, lub wyjechali. Przywoływanie osób z przeszłości sięga nawet kilku pokoleń wstecz, dlatego trzeba być gotowym na zapamiętywanie imion i nazwisk wielu bohaterów, którzy czasami pojawiają się tylko we wspomnieniach i ani razu w czasie rzeczywistym. Sprawę dodatkowo komplikuje fakt, że im bliżej końca powieści, tym relacje bohaterów zaczynają się coraz gęściej krzyżować. Ktoś nagle okazuje się przodkiem kogoś innego, wychodzi na jaw, że jeszcze ktoś inny znał się z kolejnym ktosiem i tak dalej…

Wyobrażam to sobie tak, że początkowo mamy kilka wątków, a każdy wątek ma swoich bohaterów i ich historie toczą się linearnie. Jednak z czasem linie zaczynają się zapętlać i łączyć z sobą, tworząc jedną całość. Z jednej strony dobrze, że wszystko finalnie splata się ze sobą, ponieważ powieść pod względem fabularnym ma sens i nic nie zostaje kwestią przypadku. Z drugiej strony trzeba być dość uważnym podczas lektury, by się po prostu nie pogubić.

Podsumowując, „Podszepty” to powieść, którą zdecydowanie mogę polecić. Plusują oryginalni bohaterowie, których drzewa genealogiczne tworzą puszczę. Zachęca gęsta atmosfera, silnie inspirowana estetyką gotycką oraz wciągająca fabuła, która zaprasza do poznania tajemnic starych domów, ogrodów, antykwariatów, piwnic i strychów. Bardzo ciekawa propozycja na polskim rynku literackim