X Wieków Historii Polski | Autor: Barbara Płoszyńska

 Kiedy chodziłam do szkoły i uczyłam się historii, miałam fazę, że układałam wierszyki, żeby lepiej zapamiętać daty i to, kto brał udział w danym wydarzeniu. Niektóre z nich pamiętam do tej pory, ale nie będę się kompromitować moim wierszoklectwem. Kiedy zobaczyłam książkę, która wierszem miała opowiadać o wydarzeniach z historii Polski, zaintrygowało mnie to. Byłam ciekawa, w jaki sposób Barbara Płoszyńska podejdzie do tematu. Nie wiem jak dla was, ale dla mnie historia Polski wierszem brzmi ciekawie.

Po lekturze mam jednak ogromny problem z tą publikacją. Znam historię Polski bez cenzury, w sensie nie tę, której nas uczono w szkole, gdzie wiele faktów zostało przekręconych, przemilczanych i wiem, że niektóre bitwy się nie odbyły, a część legend wzięto za pewnik. Dopiero niedawno zaczęto to odkręcać. Jeśli chodzi o tę książkę, znajdziecie tu szkolną historię. To mnie od niej odrzuciło i nie byłam w stanie przekonać się do czytania. I są tutaj też błędy. Pierwszy z nich jest zaraz na początku. Autorka w swoim wierszu pisze, że autorem „Bogurodzicy”, która była kiedyś hymnem w Królestwie Polskim i Wielkim Księstwie Litewskim, był podobno święty Wojciech. To jest nieprawda. Nie jest znana dokładna data powstania tej pieśni, ale datuje się ją na XIII/XIV wiek, a pierwszy zapis pochodzi z XV wieku. Święty Wojciech musiałby zmartwychwstać, żeby ją stworzyć. Mam też uwagi do wiersza o Zygmuncie II Auguście. Wspomina się w nim tylko o jednej żonie, Barbarze Radziwiłłównie, po której śmierci król umarł bezpotomnie, nie ma mowy o dwóch innych, które były siostrami. Z drugą z nich król ożenił się po śmierci swojej ukochanej Barbary i nawet trochę z nią był. W końcu zmarł 20 lat po śmierci Barbary, choć z wiersza można wywnioskować, że odszedł niedługo po niej. Ukłuło mnie też w oczy to, że według autorki Władysław Wygnaniec był o 20 lat starszy od rodzeństwa, co nie jest prawdą. Między nim a Bolesławem Kędzierzawym było 16 lat różnicy. I wiem, że w tym momencie się czepiam, ale strasznie przeszkadzało mi to w trakcie czytania.

Kolejną rzeczą, która biła mnie po oczach, było to, że władcy opisywani w danej części książki, byli wymieniani na końcu rozdziału, a nie na początku. Jestem przyzwyczajona do tego, że takie informacje są przed opisem poszczególnych postaci.

Jest mi przykro, że to napiszę, ale kompletnie nie przemówiła do mnie ta książka. Nie chcę tutaj obrażać autorki, bo widać, że włożyła sporo serca w napisanie jej, jednak jako osoba, która zupełnie inaczej patrzy na historię Polski i ma o niej nieco szersze pojęcie, nie jestem w stanie się zachwycić tym, co tutaj przeczytałam. Tak jak już wspomniałam, podana jest tutaj przekłamana, szkolna historia. Jeśli chcecie utrwalić ją sobie w takiej formie, chcecie spojrzeć na naszych władców przez pryzmat legend, z którymi starają się teraz uporać historycy, to ja nie widzę żadnych przeciwwskazań. Podejrzewam, że z 10 lat temu sama bym była tą książką zachwycona. Ale wtedy jeszcze nie znałam „Historii bez cenzury” i nie czytałam publikacji, które pokazują naszą historię taką, jaka była, a nie taką, jak nas uczą w szkole. To są dwie zupełnie różne opowieści.

Uważam, że naszym patriotycznym obowiązkiem jest poznanie kolei losów Polski od zamierzchłych czasów do współczesności, bez względu, czy są one mało ciekawe, czy jesteśmy w stanie pobudzić naszą wyobraźnię i przenieść się w odległe czasy. Zapewne ciężko jest czytać książki/podręczniki na ten temat, sami wiecie, jak było w szkole i pewnie spora część pamięta, jakimi "faktami" byliśmy raczeni na lekcjach historii w czasach sprzed 1989 roku. Ostatnio... niewiele się zmieniło, po HIT-owym wydaniu nowego podręcznika dla szkół.

Jak więc zainteresować nastolatków do poznawania historii naszego kraju? Ja mam swoją teorię i na nią nie ma tutaj w tej chwili miejsca. Za to jest pewna książka pani Barbary Płoszyńskiej pt. X wieków historii Polski, którą warto się zainteresować. Dlaczego?

Zanim przejdę to sedna, to kilka słów o okładce. Mamy na niej grafikę Piotra Paczuskiego, przestawiającą Pomnik Małego Powstańca w Warszawie. Rzymska, czerwona "dziesiątka" z tytułu została wkomponowana w postać młodego żołnierza.

Szukałem też informacji na temat autorki. Wiem, że pochodzi i mieszka w stolicy Wielkopolski, Poznaniu. W swych facebookowych postach zadaje ciekawe pytania dotyczące swojej książki: A więc właściwie, do czego potrzebna Polakom polska historia?  Dlaczego wymusza się na młodzieży zainteresowanie czymś, co ich nie interesuje? No właśnie! Tu jednak powinniśmy sami odpowiedzieć sobie na to pytanie bądź odpowiedzieć na nie swoim dzieciom czy wnukom.

X wieków historii Polski to całkiem inne spojrzenie na historię, bo autorka zaprezentowała nam dzieje Polski w formie poezji. Nie spodziewajmy się jednak, że spotkamy tutaj rymy. W dużej mierze lektura napisana jest wierszem białym, który to w Polsce zapoczątkował sam Jan Kochanowski z Czarnolasu w Odprawie posłów greckich. Dlatego też, czytając lekturę, musiałem często robić sobie przerwy, ponieważ chciałem wszystko przeczytać z całkowitym zrozumieniem. Bardzo dobrze, że pani Barbara podzieliła naszą historię na konkretne rozdziały, na podsumowania, na przypomnienia oraz wkomponowała w swoją lirykę teksty ważne dla Polski, takie jak: Bogurodzica, Mazurek Dąbrowskiego, Redutę Ordona czy Boże coś Polskę... Można było po takim rozdziale chwilę się zastanowić, czy to nad samą opisywaną datą, czy wydarzeniem. Między rozdziałami zamieszczone zostały grafiki i reprodukcje ważnych symboli narodowych i obrazów.

I jeszcze jeden ważny cytat od pani Basi: Książka X wieków historii Polski dziś  się  nie sprzedaje, bo to nie kryminał, ani powieść sensacyjna, ani harlequin, to książka o historii Polski, a do czego  dziś Polakom potrzebna jest  historia? - przecież  to przebrzmiałe  sprawy,  nudne starocie. Niestety nie do końca się z tym zgadzam, choć zapewne autorka chce tymi słowami pobudzić wszystkich czytelników, by zainteresowali się historią naszego kraju, a przy okazji sięgnęli po jej dzieło literackie. 

Ciekawa forma przekazania historii polskiej państwowości, choć mi tych rymów brakowało.

  "Szczęśliwy jest naród, którego historia jest nudna" powiedział wiele lat temu Monteskiusz. Słowa te wyjątkowo prawdziwe, nie odzwierciedlają naszej Ojczyzny. Nasza historia z pewnością do nudnych nie należy. Wojny, rozbiory, trudne bitwy, najazdy obcych wojsk to wszystko zapisało się na stałe w naszej kronice. Historia naszego kraju jest niezwykle ciekawa i na pewno warto ją poznawać. Choć każdy z nas miał okazję uczestniczyć w szkolnych lekcjach historii, to jednak wiadomo, że z lat szkolnych nie zawsze wynosi się dużo wiedzy. Szczególnie historia należy do przedmiotów, które często "wkuwamy" na pamięć i równie szybko zapominamy. A szkoda, bo historię warto znać- ona tworzy naszą tożsamość narodową, kształtuje to, kim jesteśmy jako naród, a przede wszystkim uczy na błędach. Warto więc odświeżyć sobie szkolne wiadomości i poznać losy naszego kraju choćby w zarysie, bez uczenia się dat i regułek. Kto wie, może dzięki temu niejeden z nas przekona się, że historia Polski to naprawdę coś, co warto znać.

Jedną z książek, która traktuje o dziejach naszego narodu jest publikacja Barbary Płoszyńskiej "X wieków historii Polski". Jest to książka bardzo nietypowa, nie znajdziemy tu bowiem zwyczajnych opisów, a poezję. Autorka za pomocą wierszy przybliża nam najważniejsze wydarzenia oraz osoby, które zapisały się na kartach polskiej historii. W swoich wierszach zawarła najważniejsze informacje, które pozwolą nam prześledzić dzieje naszego narodu od dynastii Piastów po wiek XX. Poznamy tutaj wszystkich władców, którzy po kolei rządzili naszym krajem -dowiemy się kim byli i czym zasłynęli najbardziej. Prześledzimy reformy, które wprowadzano w państwie i dowiemy się jak w poszczególnych dynastiach kształtowało się życie w Polsce. Po zapoznaniu się z sylwetkami władców przeniesiemy się do burzliwych czasów XVIII wieku. Przeczytamy tutaj między innymi o tym jak doszło do tego, że Polska znalazła się pod zaborami, prześledzimy walkę naszych rodaków o odzyskanie wolności i przypomnimy sobie tekst hymnu państwowego, który obowiązuje do dzisiaj. Następnie autorka przeniesie nas do wieku XIX. Tu przeczytamy wiersze mówiące o obydwu wojnach, trudach okupacji i tragicznych wydarzeniach. Kolejny etap naszej historii to okres PRLu- o tych latach również autorka nie zapomniała. Przeczytamy tu wiersze mówiące zarówno o polityce, jak i życiu codziennym.

Choć osobiście nie przepadam za poezją, antologia Barbary Płoszyńskiej wywarła na mnie naprawdę duże wrażenie. Podziwiam talent autorki, która była wstanie opisać całą nowożytną historię naszego państwa za pomocą wierszy. Z pewnością nie jest to proste zadanie. Taka forma sprawia jednak, że dla czytelnika podane informacje są łatwiejsze do przyswojenia. W wierszach zawarte są same najważniejsze informacje, co pozwala nam poznać zarys historii bez wchodzenia w szczegóły, a jednocześnie z zachowaniem wszystkiego tego, co jest ważne. Historia przedstawiona za pomocą wierszy to coś oryginalnego, niespotykanego, coś, co sprawia, że poznawanie tematu jest bardziej interesujące.

Polecam książkę szczególnie dorosłym czytelnikom, osobom, które chcą poznać dzieje naszego kraju. Jednocześnie myślę, że dla starszych uczniów taki zbiór wierszy może być świetnym usystematyzowaniem wiedzy oraz przypomnieniem najważniejszych informacji poznawanych na lekcjach. Opisana publikacja to książka, którą warto się zainteresować, szczególnie jeśli mamy ochotę przypomnieć sobie historię Polski, a jednocześnie lubimy utwory w formie białych wierszy.