Rodzina Woźniaków | Autor: Ewa Jakubowska

 Ewa Jakubowska napisała sagę rodzinną Woźniaków, mieszkańców Gródka. Nadała tej historii prosty tytuł, „Rodzina Woźniaków”. Sama również przynależy do tej rodziny. Gródek leży na Podlasiu, otoczony jest takimi wsiami jak Seroczyn, Ceranów, Szkopy. Takie trzy zwyczajne zdania, jakby przepisane z encyklopedii. Ale przecież kryje się za nimi cała historia rodziny, ziemi podlaskiej, wschodniej części Polski.

Co jest w przeszłości że ją łatwo pokochać? Co ludzie, których nie ma już z nami, przekazali nam, tym którzy jeszcze żyją? Co się wydarza między pokoleniami, że musimy to aż zapisać? Odpowiedzi na te, i inne pytania, znajdziemy w „Rodzinie Wożniaków”. Z pewnością historia życia Woźniaków jest materiałem do całkiem niezłego serialu. Bogiem a prawdą poszczególni członkowie rodziny niczym szczególnym nie zapisali się na kartach historii Polski. Nie ma wśród nich dowódców wojskowych, przywódców religijnych, fabrykantów. A jednak spokojny, rozważny rytm życia, który wiedli, ukazuje wewnętrzną siłę ludzi. Od rana do wieczora. Dwanaście miesięcy, niezliczone lata. Coś jak bohaterowie „Nocy i dni” Marii Dąbrowskiej. Najważniejszą sprawą w sadze Niechciców jest … miłość, a właściwie jej brak. Historia jakby w tle furkocze sztandarami. Podobnie jest u Jakubowskiej. Przy czym miłość Woźniaków łączy, a nie dzieli. To jest to spoiwo które widać na każdej stronie książki.

Zanim jednak Ewa Jakubowska przedstawi nam swoich bohaterów, opowie o samej wsi Gródek, historii okolicy, zabytkach. I tu taka uwaga na marginesie. Słyszy się że Poskromnejlacy wyjeżdżają na wakacje do Egiptu, na Majorkę, do Hiszpanii. A tu – proszę bardzo: sto kilometrów od Warszawy znajduje się wieś Gródek, o której zapomniano. A jest to miejsce nader ciekawe, jakby z innego świata, niż Wielka Aglomeracja z Pałacem Kultury i Nauki w centrum Miasta. Oczywiście – „Rodzina Woźniaków” nie pretenduje do miana przewodnika turystycznego. Niemniej wspomnienia Jakubowskiej mogą stać się zaczątkiem poszukiwań geograficzno-historycznych. Bowiem następne rozdziały to już opowieść o poszczególnych członkach rodziny. Dzięki drzewu genologicznemu wiemy że Woźniaków było ( jest?) piętnaścioro, zatem możemy się spodziewać długich opowieści. I ciekawych, dodajmy od razu, aby uspokoić Czytelnika. Pomimo, powtórzmy, braku fajerwerków historycznych. To nie „Chwała i sława” Jarosława Iwaszkiewicza, gdzie każdy bohater tej już zapomnianej sagi rodziny Royskich, jest z definicji bożyszczem narodów.

To jest atut skromnej książeczki Jakubowskiej. Widzimy codzienny trud, używając określenia z epoki pozytywizmu – pracę u podstaw. Taką jaką chciała zadać Justyna Orzelska, skromna panna z „Nad Niemnem” sąsiadom Korczyna, Bohatyrowiczom. Bodajże jeden czy dwóch Woźniaków przeszło chrzest bojowy w czasie II Wojny Światowej. A tak, pozostali, praca u podstaw, praca organiczna.

Zainteresowała mnie historia przedwojenna Gródka ( Rozdział: „Wieś przedwojenna na podstawie wspomnień …) Jej struktura, obyczaje, zwyczaje, a przede wszystkim ludzie. Dwa kolejne rozdziały są ciągiem dalszym historii wsi. Aż do czasów współczesnych. Dzięki temu zestawieniu można zaobserwować zmiany, które zaszły w obrębie sioła na przestrzeni lat. I tu muszę zrobić uwagę. „Rodzina …” nie jest podręcznikiem historycznym. To subiektywny obraz postrzegania Ewy Jakubowskiej. To kolejna zaleta książki. Każdy z czytelników może pojechać do Gródka i samemu ocenić wartość historyczną i materialną miejsca o którym pisze Jakubowska.

Pisze zaś ciekawym językiem, widać że kocha Gródek i swoją rodzinę. Szanuje przeszłość i chce z nią przebywać, ponadto stara się przekazać swe odczucia i myśli następnym pokoleniom. To że w pisaniu pomagała córka, bardzo dobrze świadczy o Autorce. Widać porozumienie między kobietami. Czy będzie porozumienie między Autorką a Czytelnikami? Nie mam żadnej wątpliwości. Będzie.

 Wydawać mogłoby się, że książka Rodzina Woźniaków Ewy Jakubowskiej, to książka jak każda inna. Tymczasem z pewnością nie można nazwać jej tym mianem. A wszystko to z powodu niezwykłych losów równie niezwykłej rodziny. Autorka, Ewa Jakubowska, zebrała i spisała wspomnienia, dzięki którym nieżyjący już dziś ludzie zostali uwiecznieni i na zawsze zapamiętani przez tych, którym dane będzie sięgnąć po książkę. To dzięki tej książce czytelnik ma możliwość poznać historię rodziny Woźniaków i ich zawiłe losy. A dzięki zdjęciom, których w sadze nie zabrakło, znajomość ta staje się jeszcze bliższa, bo można nie tylko wyobrażać sobie ludzi o których opowiada książka, ale i zobaczyć ich na własne oczy.

Rodzina Woźniaków, to hołd jaki autorka poprzez książkę oddała swojej rodzinie. I choć z pewnością nie wszystkie opisane wydarzenia należą do chwytających za serce, czy do tych miłych i przyjemnych, o których opowiada się z radością i z sentymentem, to jednak dzięki przyjemnym i trudnym wspomnieniom, jakie przyszło opisać autorce, czytelnik może wzbogacić swoje postrzeganie świata, zaś autorka może z dumą powiedzieć, że wie skąd pochodzi i jakie są jej korzenie. To właśnie nasi przodkowie mieli wpływ na to kim jesteśmy i kim się staliśmy.

Rodzina Woźniaków to książka, która koncentruje się wokół pochodzącej z Gródka rodziny autorki. Dlatego, oprócz członków rodziny swoje miejsce na kartach tej historii znaleźli również inni mieszkańcy Gródka oraz sama miejscowość. Widać tu duży sentyment autorki do samej wsi i do Podlasia w którym leży wspomniany Gródek. To ważny element życia autorki oraz jej rodziny. Dzięki temu z książki dowiedzieć można się naprawdę całkiem sporo na temat rodzinnej okolicy Jakubowskiej. Możecie uznać ją za mini przewodnik po okolicy, bo autorka nie stroni od opowiadania o zabytkach, ciekawej historii, okolicach etc. Oczywiście przewodnik z przymrużeniem oka, bo jest to wieś cicha i spokojna i z pewnością pozbawiona typowych turystycznych atrakcji, za jakimi podąża współczesny turysta.Poznać można zarówno historię samego Gródka, jak i zmian jakie zachodziły w tej miejscowości na przestrzeni lat. A to niezwykle ciekawy materiał do porównań.

Choć trudno w tej książce, a co za tym idzie, w rodzinie Woźniaków, o superbohaterów, czy o znane i zasłużone postacie z historii Polski, to jednak dla autorki są to postacie jedyne i niepowtarzalne. To one właśnie wywarły duży wpływ na to w jaki sposób ukształtowało się życie samej autorki, poprzez ukształtowanie wcześniejszych pokoleń tej rodziny. I choć nie ma tu nikogo, kto zaznaczyłby się w historii Polski wyjątkowo, dla Ewy Jakubowskiej i dla jej rodziny, każda z postaci ma ogromne znaczenie i jest wyjątkowa. Każda z nich wiedzie życie, które nie musi być usłane rożami, jest za to usłane wspólną potrzebą oraz chęcią wspólnego bycia, miłością. Każdej też postaci autorka poświęca swój czas i poszczególne karty książki. Wędrówkę po dawnych członkach rodu ułatwia drzewo genealogiczne, dzięki czemu łatwiej jest odnaleźć się w rodzinnych koligacjach. Wszyscy to prości ludzie, którzy prowadzili zwykłe życie, pracując, kochając, wychowując przyszłe pokolenia.

Ta książka opowiada o ich losach, zwykłym codziennym funkcjonowaniu i budowaniu relacji. W ten sposób rodzina przetrwała do dziś, kształtując między innymi autorkę.