GórFanka. Moje ABC W Skale I Lodzie | Autor: Anna Czerwińska

 Jak pokazuje książka „GórFanka. Moje ABC w skale i lodzie”, Anna Czerwińska to także niezła gawędziarka, posługująca się często dosadnym językiem, którego tutaj postanowiono nie tonować, by nie wymazać autentycznej Anny Czerwińskiej z tej opowieści. I bardzo dobrze, bo autorka przemawia do nas z prawdziwym przejęciem, opowiada swoje przygody potoczyście, z zacięciem i humorem. Czujemy się trochę tak, jakbyśmy siedzieli na wprost niej przy stole, zasłuchani i zaczarowani.  W naszym imieniu wszystkich tych pasjonujących historii - początków miłości do gór, pierwszych wypraw w ukochane Tatry, a później kolejnych w coraz wyższe górskie rejony świata, wysłuchał Roman Gołędowski – właściciel wydawnictwa Annapurna. I wydaje się on być najlepszą po temu osobą, bo któż mógł wydać wspomnienia utytułowanej, niepokornej himalaistki, jak nie wydawnictwo Annapurna, słynące z tego typu literatury podróżniczej, ukazującej czytelnikowi rozmaite rejony świata, te bliższe i te najodleglejsze. Te inspirujące podróżnicze relacje okraszone są sporą ilością zdjęć, najczęściej pochodzących z albumów autorów książek. Czytając możemy zatem nie tylko w wyobraźni ujrzeć opisywane krajobrazy i regionalne ciekawostki.

Anna Czerwińska swoją przygodę z górami rozpoczęła od licealnych obozów wędrownych. I oto od samego początku poczułam powinowactwo duchowe z autorką. Miałam tak samo. Najpierw Beskidy i Pieniny, później Tatry. Tyle, że Anna Czerwińska nie poprzestała na spacerach i wędrówkach bezpiecznymi, oznaczonymi szlakami, a poszła dużo dalej, wspinając się samodzielnie, często bez żadnego zabezpieczenia, po skałach. Już jako osiemnastolatka pisała: „człowiek powinien tak wybrać pasję życia, by była jego jedyną pasją”, nie powinien rozdrabniać się, robić wiele ale powierzchownie, a oddać swojej pasji całe życie. Tak też uczyniła.

 Poznajemy trudne warunki wspinania się w Tatrach w latach 60-tch i 70-tych, kiedy wszystkiego brakowało, kiedy sprzęt kompletowało się z elementów zastępczych, co nie zawsze było bezpieczne. Kobiety zaś na kursach i w klubach wspinaczkowych były zaledwie tolerowane. Anna Czerwińska śmiało wkroczyła w ten hermetyczny, męski świat i siłą swego charakteru, niezrażaniem się trudnościami, solidnością, udowodniła, że kobiety nie są gorsze od mężczyzn także w tej dziedzinie.

Z ogromną przyjemnością chłonęłam opowieści o tatrzańskich wyprawach Anny Czerwińskiej, ponieważ sama jestem tatrocholiczką, amatorką górskich szlaków, które schodziłam i dobrze znam. Same nazwy: Kozi Wierch, Kazalnica, Mnich, budzą we mnie wiele wspomnień. Podziwiam siłę charakteru autorki, jej dojrzałość, która podpowiadała jej, kiedy można zaryzykować, a kiedy jednak lepiej sobie odpuścić. Czytamy o niewielkich incydentach i o naprawdę groźnych epizodach, a także o zabawnych momentach, gdyż i takich nie brakowało. Te najbardziej osobiste, anegdotyczne wspominki oznaczono w książce odmiennym drukiem. Wkrótce młoda wspinaczka została doceniona, co zaowocowało wyprawami w naprawdę wysokie góry: Alpy i Himalaje.Twierdziła jednak z przekonaniem: „Tatry dały mi wszystko”. Wspomina też szok jaki przeżyła wyjeżdżając po raz pierwszy na alpejską przygodę. Szok wynikający ze zderzenia biedy i szarości PRL-u z dobrobytem i kulturą Zachodu. Alpy to Tatry, tylko w znacznie większej skali. Wyzwania wspinaczkowe były więc odpowiednio trudniejsze: Mont Blanc, Matterhorn. Kto spojrzałby na Annę, w okularach ze szkłami niczym denka od butelek oraz na jej koleżankę, z którą się wspinała, Krysię, wzrostu zaledwie 154 cm nie uwierzyłby, że są zdolne do takich wyczynów, jak choćby zdobycie północnej ściany Matterhornu w trakcie szalejącej burzy z piorunami.

 To książka nie tylko dla miłośników gór i sportu, jakim jest wspinaczka, ale też dla tych wszystkich, którzy chcą się przekonać, że można pokonać własne słabości, doskonalić swoje umiejętności i śmiało sięgać coraz wyżej i dalej. Tylko od nas zależy, co osiągniemy, gdzie się zatrzymamy. To opowieść o silnej kobiecie, jednej z wielu silnych kobiet. Jednocześnie pokazuje, jak wiele znaczy lojalność i możność polegania na drugiej osobie, kiedy stanowimy zespół. Sporo tu przytoczonych zostało opowieści o trudnych momentach w życiu wspinacza, gdy jego życie zależało wprost od postawy pozostałych osób biorących udział w wyprawie. A przecież taka grupa skazana jest na swoje nieustanne, bardzo bliskie towarzystwo przez wiele tygodni, w sytuacji stresu i zmęczenia. Jak więc uniknąć konfliktów?

 Anna Czerwińska to osoba konkretna i rzeczowa. Trochę zabrakło mi więc w tych wspomnieniach romantyzmu i malowniczości, opisu przyrody i widoków, tych z samej góry, choćby w Himalajach. Autorka skupiła się bardziej na trudnościach we wspinaczce, na relacjach międzyludzkich, na konkretach. Jednak rekompensują to znakomite fotografie, których naprawdę książka zawiera całe mnóstwo.  Po lekturze wiem już, jak ważne w życiu jest realizowanie swoich marzeń, nie poddawanie się. Życie mamy wszak  jedno.