Języki Futbolu | Autor: Tom Williams

Piłkarska Wieża Babel

Ma około 4 miliardów fanów na całym świecie. Gromadzi przed telewizorami setki tysięcy kibiców, budzi niezrównane emocje i przynosi niewyobrażalne dochody. Nie ma chyba osoby, która choć raz nie kopnęłaby piłki, a atmosfera najważniejszych piłkarskich turniejów udziela się nawet tym, których na co dzień nie interesują sportowe potyczki. Ze świecą można również szukać człowieka, który nigdy nie słyszał określenia „sędzia kalosz” czy „tiki-taka”. Jednak określenia takie jak „marmelada”, „lambreta” czy „wupfutela” może już wzbudzić konsternację nawet u najzagorzalszych fanów piłki nożnej. Oczywiście dopóki nie przeczytają oni książki Toma Williamsa „Języki futbolu”.

Autor książki jest dziennikarzem sportowym, specjalizującym się w futbolu angielskim i francuskim. Jego artykuły publikowane były na łamach takich tytułów jak „The Times”, „The Guardian” czy „The Independet”, a on sam występował w programach telewizyjnych i radiowych, między innymi na antenie CNN, BBC i Canal+. Przeprowadzał wywiady z największymi postaciami świata sportu oraz relacjonował najważniejsze mecze angielskiego i francuskiego futbolu. „Języki futbolu” to jego, jakże udany, debiut.

Książka ma formę słownika, w którym przedstawiono terminy o tematyce okołopiłkarskiej z całego świata. Autor podzielił ją na segmenty odpowiadające poszczególnym kontynentom, zaś w ramach każdego z segmentów, wyjaśniane przez niego terminy przyporządkowane zostały do poszczególnych krajów. Ponadto fragmenty dotyczące każdego z państw poprzedza kilkudaniowy wstęp, traktujący o historii istnienia futbolu w danym kraju lub najważniejszych piłkarskich wydarzeniach, które go dotyczą. Tak opracowany podział sprawia, że z czasem część terminów, używanych w kilku krajach, zaczyna się powtarzać, czego można byłoby uniknąć gdyby zrezygnować z podziału na kontynenty i kraje i zastosować porządek alfabetyczny. Byłoby również pomocne w przypadku chęci odnalezienia zwrotu, którego pochodzenie nie jest znane –  wówczas konieczne jest wertowanie całej książki, co jest dużą niedogodnością.

Może się wydawać, że forma książki, przez swoje podobieństwo do formy słownikowej, może trudniać jej odbiór i eliminować „Języki futbolu” jako lekką i przyjemną książkę. Nic bardziej mylnego. Autor podał przedstawiane przez siebie treści w taki sposób, że udało mu się stworzyć nie tylko ciekawą, ale także wciągającą lekturę. Niewątpliwym atutem jest fakt, że Tom Williams nie skupił się wyłącznie na tych narodach, które są kojarzone ze swojej miłości do futbolu, takich jak Brazylia czy Anglia, ale zabiera swojego czytelnika w podróż także do bardziej egzotycznych miejsc. Podróży tej towarzyszy zaś szereg emocji. Wiele opisów pełnych jest humoru i opatrzonych błyskotliwymi komentarzami. Nie brakuje jednak także określeń o dużo bardziej mrocznej lub dramatycznej historii.

Co ważne, „Języki futbolu” to książką, której walory edukacyjne obejmują kilka aspektów. Pozwala ona na poznanie nie tylko piłkarskich wyrażeń z różnych stron świata. Jej lektura to również okazja do zapoznania się z kulturą poszczególnych krajów, ponieważ przywoływane przez autora terminy często mają kulinarne czy zoologiczne konotacje i są osadzone w specyfice danego regionu. Każdy z takich aspektów jest natomiast wyjaśniany przez autora, dzięki czemu czytelnik może poznać wiele ciekawostek również spoza piłkarskiego świata.

Książka Toma Williamsa wyróżnia się na tle innych pozycji o tematyce sportowej, którymi najczęściej są biografie lub książki traktujące o historii konkretnej drużyny. „Języki futbolu” już w samym zamyśle są bardzo oryginalne, a realizacja zamysłu również nie pozostawia wiele do życzenia. Autorowi udało się stworzyć książkę, która będzie gratką dla wielu czytelników. Powinny się nią zainteresować osoby, które chcą wiązać swoją przyszłość na przykład z dziennikarstwem sportowym, jednak zadowoli ona również językoznawców czy fanów ciekawostek ze świata. Przede wszystkim jest to jednak lektura obowiązkowa dla wszystkich kibiców, szczególnie w kontekście zbliżających się XXII Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 2022.