Budzenie Drzew | Autor: Joanna Domańska

Budzenie drzew Joanny Domańskiej to krótka opowieść o zderzeniu się dwóch światów, o powrocie do tego pierwszego, rdzennego, rodzinnego, a także o przewartościowaniu egzystencji, która powinna nieść spokój, ukojenie oraz radość. To także historia spotkania starości i młodości, z którego obie wspomniane strony mogą wyciągnąć wiele trafnych i pożytecznych wniosków. Nie od dzisiaj przecież wiadomo, że ogólnie pojęta „starszyzna” ma swoją mądrość, doświadczenie i dysponuje swoistym „pogodzeniem się” ze światem, natomiast młodzi potrafią emanować radością, optymizmem i motywacją do dalszego działania. W przypadku tej powieści Domańska chce spleść te dwie ogromne siły, jednak przede wszystkim skupia się na próbie modyfikacji młodości, która nie będzie musiała dalej popełniać prób i błędów, a uczyć się na podstawie doświadczeń starszych pokoleń.

Tytuł powieści ma tutaj bardzo symboliczny charakter i odnosi się przede wszystkim do przebudzenia świadomości człowieka, który należy do natury, mimo, że wsiąkł w świat kultury i technologii. Dlatego też pojawia się tu bohaterka, która mimo trudnych doświadczeń, wraca do domu rodzinnego, w którym czeka na nią babka. Starsza kobieta jest dla głównej postaci kreacją tajemniczą, nieodgadnioną, ale także statutem i źródłem żalu, smutku, braku wybaczenia. Młoda jeszcze wnuczka pragnie skonfrontować się z seniorką, chce poznać jej perspektywę w kontekście minionych lat. Do tego wszystkiego dochodzi jeszcze wspomnienie dziadka, który może być uznawany z jednej strony za despotę, tyrana, człowieka nieczułego, z drugiej znów także mocno doświadczonego życiem. Można się tu domyślić, że zachowanie mężczyzny wynikało przede wszystkim z pewnej nieświadomości, tylko jednego wzorca wychowania, które zapewne przekazywano wiele lat temu chłopcom żyjącym na wsi. Narrator jednak nikogo nie tłumaczy, nie obwinia i nie usprawiedliwia, a jedynie daje pole do popisu dwóm głównym bohaterkom, mogącym raz na zawsze wyjaśnić sobie wiele spraw i niedomówień.

To, co może przykuć uwagę czytelnika, to niepospieszna, delikatna narracja, momentami ciągnąca się, ale całe szczęście nie irytująca. Można odnieść wrażenie, że cała historia delikatnie i powoli spływa przez oś historii, a same bohaterki też nie chcą jej w żaden sposób przyspieszać. Nie ma tutaj irytacji, szaleńczego biegu, gonitwy do kolejnych zdarzeń. Jest to zdecydowanie książka egzystencjonalna, trochę nawet filozoficzna, polegająca na wymianie doświadczeń i przemyśleń, które mają doprowadzić do jakiejś puenty i dobrego zakończenia. Stara chata jako miejsce wydarzeń ma charakter na wskroś symboliczny. Jest miejscem swoistego początku i końca, wpierw punktem niedomówień i źródłem cierpienia, później opoką prawdy, wybaczenia i zrozumienia. W niej się wszystko zaczyna i kończy. Nie bez znaczenia jest tutaj sielankowa, wiejska sceneria, wyłączona ze świata nafaszerowanego elektroniką i technologią.

 Warto przyjrzeć się także językowi używanemu przez Joannę Domańską. Komponuje się on idealnie z ukazaną historią – jest prosty, klarowny, ujednolicony. Nie ma tutaj niepotrzebnych ozdobników, a wartości egzystencjonalne są przekazywane za pomocą prostych symboli i kodów komunikacyjnych, które znają praktycznie wszyscy. Jeśli czujecie, że przyszedł odpowiedni czas na złapanie oddechu, przeczytanie czegoś prosto od serca, to gorąco mogę polecić wam powieść Budzenie drzew. Będzie ona doskonałym przerywnikiem między powieściami z gwałtowną, szaleńczą narracją, w których brak jest refleksji nad sensem życia. Jeśli do tego lubujecie się w rustykalnej, klimatycznej scenerii, to myślę, że lektura będzie dla was w pełni satysfakcjonująca.