Szybki Szmal | Autor: Ryszard Ćwirlej

Nadszedł czas na długo wyczekiwaną przeze mnie książkę autorstwa Pana Ryszarda Ćwirleja, pod tytułem „Szybki szmal”. Swojej premiery doczekała się 28 października 2020 roku, nakładem Wydawnictwa Muza, któremu jednocześnie pragnę podziękować za powieść do recenzji – dziękuję. Lektura jest trzecią w kolejności historią z cyklu: „Aneta Nowak”. Uprzednio ukazały się: tom I – „Jedyne wyjście” (2020, Wydawnictwo Muza), oraz część druga – „Ostra jazda” (2020, Wydawnictwo Muza). Pan Ryszard Ćwirlej ma specyficzny styl pisania, który na pewno nie każdemu się spodoba, jednak w mój gust wpasowuje się idealnie. Jak dla mnie pisarz jest mistrzem w tworzeniu kryminałów neomilicyjnych, które jednocześnie posiadają wielowątkową fabułę, oraz rozbrajające niekiedy poczucie humoru.

Napięcie utrzymuje się już od pierwszych stron, aż ku końcowi. W kilku słowach: nie można nudzić się, nie ma takiej możliwości. Sam Pan Ryszard każdorazowo zastawia pułapkę na czytelnika. Sztuką jest oderwać się od wykreowanego świata tuż przed zakończeniem powieści, można nawet pokusić się o określenie, że jest to niemożliwe do wykonania. Tak wygląda standardowy scenariusz odnośnie książek pisarza, jednak jak to się mówi: „jedna jaskółka wiosny nie czyni”, więc jeśli jesteście ciekawi jak wypadł „Szybki szmal” na tle innych książek – zapraszam do dalszej recenzji.

Ryszard Ćwirlej – polski autor książek kryminalnych, dziennikarz, wykładowca akademicki. Jedna z jego wielu powieści „Błyskawiczna wypłata” zdobyła nagrodę przyznawaną na Festiwalu Kryminalna Piła w 2015 roku dla najlepszej miejskiej powieści kryminalnej. Dzięki nakładowi Wydawnictwa Muza zostało wydane 9 powieści, w tym między innymi: „Trzynasty dzień tygodnia” (2019), „Śmiertelnie poważna sprawa” (2018), „Milczenie jest srebrem” (2017), „Śliski interes” (2016). W 2018 roku, autor został laureatem Nagrody Wielkiego Kalibru i Nagrody Wielkiego Kalibru Czytelników.

Rok 1984, sierociniec we Wronkach. To tutaj w grudniową noc wybucha pożar, w którym śmierć ponosi ośmioro dzieci, oraz dyrektor przybytku. Dochodzenie w sprawie tego wydarzenia prowadzą lokalne organy śledcze, natomiast Komenda Wojewódzka uprzednio poinformowana o tragedii wysyła na miejsce swoich dwóch najlepszych funkcjonariuszy: porucznika Mirosława Brodziaka, oraz chorążego Teofila Olkiewicza. Z poszlak wynika, że wszystkiemu winna była instalacja elektryczna.

Rok 2019, Szamotuły. Po zakończeniu szkoły wyższej w Szczytnie – absolwentka Aneta Nowak planuje powrót do lokalnej komendy policji. Już na wstępie zostaje przydzielona do istniejącego już zespołu dochodzeniowo- śledczego trudzącego się nad śmiercią tajemniczego mężczyzny, który powiesił się we własnym mieszkaniu. Jednak czy na pewno było to samobójstwo?

Tymczasem podczas współpracy z niemieckimi oddziałami policji, poznańskie CBŚP (Centralne Biuro Śledcze Policji) natrafia na ślad przemycania ogromnego ładunku narkotyków, który ze stolicy Niemiec ma trafić do nowo wybudowanego magazynu na terenie Szamotuł. Co mają ze sobą wspólnego na pozór te trzy inne sprawy? Śledztwo odnośnie pierwszej zostało już dawno zakończone, druga wygląda jak rutynowe dochodzenie, natomiast trzeci incydent jest monitorowany przez wyższe służby specjalne. Czy podkomisarz Anecie Nowak uda się znaleźć odpowiedzi na wszystkie pytania? Czy poradzi sobie z rozwiązaniem zagadki?

Pan Ryszard Ćwrlej nie osiada i tym razem na laurach, można powiedzieć, że jest coraz lepiej. Wszystkie wątki są bardzo ciekawie przedstawione w sposób uniemożliwiający chaos, z tym, że niektóre rozpoczynają się i kończą w tym samym tomie, natomiast jeszcze inne ciągną się przez wszystkie powieści składające się na dany cykl, także warto czytać od początku. Bohaterowie częściowo zostali przeniesieni z poprzednich części, także nie żegnamy się z ulubionymi postaciami, co za tym idzie – pojawiają się również wspomnienia.

Fabuła galopuje, akcja pogania akcją. Czyta się błyskawicznie, nie można odejść od świata przedstawionego przez pisarza, coś niesamowitego. Zdecydowanie kolejny raz jestem zadowolona i tak już chyba pozostanie jeśli chodzi o twórczości Pana Ćwirleja. Jak najbardziej polecam i z niecierpliwością czekam na kolejny tom (to jest ta wcześniej wspomniana pułapka, z której nie da rady wyjść bez szwanku). Czytajcie.

Jest 2019 rok. Aneta Nowak – po objęciu stanowiska podkomisarza – wraca na stare śmieci, do komendy w Szamotułach. Bez zbędnych procedur zostaje przydzielona do zespołu pracującego nad rozwiązaniem zagadki śmierci mężczyzny, który powiesił się we własnym mieszkaniu. Co ma z tym wspólnego pożar domu dziecka we Wronkach, w którym ginie ośmioro wychowanków i dyrektor placówki? Tym bardziej, że do pożaru doszło trzydzieści pięć lat wcześniej.

Ryszarda Ćwirleja znam jedynie z pierwszej części cyklu o Anecie Nowak. Wtedy Aneta rozpoczynała karierę w policji i od razu została zaangażowana w rozwiązanie sprawy zaginięcia syna lokalnego milionera oraz tajemniczego znikania młodych kobiet. „Szybki szmal” to trzecia powieść cyklu, ale mogę śmiało przyznać, że każdy z tomów można czytać osobno. W moim przypadku nieznajomość środkowej powieści nie miało wpływu na przyjemność z czytania.

W „Szybkim szmalu” jest podobnie jak w pierwszej książce cyklu. Szybka akcja, błyskotliwe dialogi, kilka przestrzeni czasowych i lokalizacji. Wszystko z umiarem i dobrym smakiem. Tu nic nie jest przypadkowe, wszystko doskonale przemyślane i zaplanowane. Scena finałowa – jak zwykle – brawurowa, rodem z dobrego filmu sensacyjnego, wzrok nie nadąża za akcją. Świetny język, świetne dialogi, świetne wplecenie gwary i lapsusów.

Aneta dorosła. Wydoroślała. Ale nadal pozostał w niej młodzieńczy bunt, odwaga i szybkie podejmowanie decyzji. Znowu pakuje się w niebezpieczne sytuacje, znowu z mistrzowską precyzją łączy fakty. Nie dość, że zdolna, to jeszcze ładna, inteligentna, taka co można z nią konie kraść. Lubię Anetę za jej podejście do życia i sposób radzenia sobie w tradycyjnie męskim otoczeniu i zawodzie.

Ćwirlej ujął mnie dwoma rzeczami. Po pierwsze nawiązaniem do nieodżałowanej radiowej Trójki, która dogorywa na antenie Polskiego Radia, po wprowadzeniu „dobrej zmiany” i pracą nad zdobyciem nowej grupy docelowej słuchaczy. Panie Ryszardzie, ja również mam osobisty żal! Po drugie autor świetnie podsuwa czytelnikowi pod nos kolejne swoje tytuły. Gdzieś tam mimochodem wplata kilka zdań dotyczących przeszłości bohaterów, i cyk! Gwiazdka (przypis) jako odnośnik do konkretnego tytułu. Brawo!

Postacią Anety Nowak Ćwirlej zdobył serca wielu nowych czytelniczek. Nie znacie? To czym prędzej poznajcie! Interesujący bohaterowie, przemyślana i spójna fabuła, zaskakujące twisty. „Szybki szmal” to prawdziwy, porządny kryminał.

Misternie i precyzyjnie skonstruowana kryminalna intryga, która łączy w sobie trzy różne wydarzenia, dziejące się w różnej przestrzeni czasowej.
We Wronkach w 1984 roku dochodzi do pożaru w miejscowym domu dziecka. Ginie kilkoro dzieci i dyrektor ośrodka. Prowadząca dochodzenie miejscowa policja stara się zatuszować sprawę. Pytanie dlaczego? Oficjalnym powodem pożaru jest zwarcie instalacji elektrycznej, a winnym zaniedbań dyrektor, który niestety niej jest w stanie się już bronić. Ale czy ta wersja jest prawdziwa? A może policja wie więcej i chce przykryć jakieś niewygodne fakty?

Czasy obecne, w Szamotułach zostaje znalezione ciało mężczyzny powieszonego we własnym mieszkaniu. Wszystko wskazuje na samobójstwo, jednak po głębszej analizie na ciele mężczyzny zostają zauważone ślady przemocy. Dochodzeniem zajmuje się komisarz Aneta Nowak, która powraca na stare śmieci. Tutaj zaczynała karierę i tutaj wróciła po latach nieobecności. Gdy na jaw wychodzi tożsamość ofiary, śledztwo zatacza coraz szersze kręgi. I wszystko wskazuje na to, że trzeba sięgnąć pamięcią wiele lat do tyłu.

W tym samym czasie poznańskie CBŚ przy współpracy z niemieckimi służbami zajmują się sprawą przemytu narkotyków na ogromną, międzynarodową skalę.
Co łączy te trzy pozornie odrębne sprawy? Kto jest tą osią napędową wszystkich spraw? Rozwiązanie jest zaskakujące i niewiarygodne, autor wyprowadza nas w ciemne zakątki szamotulskich zaułków, gdzie kolesie o nieciekawej przeszłości z przyjemnością zajmą się każdym zagubionym.

Czy możliwe, aby wydarzenia z przeszłości aż tak bardzo miały wpływ na teraźniejszość, by determinowały zachowania określonych wpływowych osób? Jak daleko można się posunąć, aby wyrównać porachunki sprzed lat? Gdzie jest granica, za którą czyha zło?

Jestem zafascynowana postawą miejscowej komisarz Anety Nowak. Młoda, ambitna i niesamowicie odważna, nie bojąca się nikogo i niczego. Nie ma dla niej rzeczy niemożliwych. Nie jeden policjant nie jest w stanie jej dorównać, tak naprawdę to nawet nie można ich porównywać do tej błyskotliwej i cholernie inteligentnej policjantki. Z poczuciem humoru i wielkim optymizmem. Nie boi się iść pod prąd, stara się demaskować miejscowe układy ludzi władzy, zdeterminowana zadaniem, które przed nią postawiono. Świetnie się spędza czas w jej towarzystwie wiedząc, że zaskoczy nas niejednokrotnie, wykaże się sprytem i przebiegłością. Świetnie łączy fakty, czasem całkiem niezależne i z sobą niepowiązane, a które często okazują się kluczem do rozwiązania kryminalnej zagadki. Dzięki kreacji tej postaci lektura nabiera blasku i kształtu, powoduje, że chce się brnąć dalej będąc u boku gwiazdy lokalnej policji.

Szybki szmal to energiczna akcja, mrożące krew w żyłach sceny, gangsterskie porachunki, przemyt narkotyków na międzynarodową skalę, przestępstwa seksualne, zemsta i układy władzy. Czy można chcieć więcej? Powiem zdecydowanie, to naprawdę wystarczy. Już ogarnięcie tego wszystkiego zapewnia maksimum przyjemności i satysfakcji, na więcej nie ma się ochoty. Pokłady wrażeń nieskończone i różnorodne jak paleta barw.

Autor miał świetny pomysł na fabułę i wykonał go znakomicie. Wszystkie elementy układanki komponują się w jedną całość, nie ma zbędnych i niepasujących ogniw. Przyznam szczerze, że widziałabym tę lekturę na szklanym ekranie. Już moja wyobraźnia zaczyna pracować i się rozkręcać.

Jednym zdaniem. Klimatyczna atmosfera, dopracowana fabuła, doskonale nakreślone postacie i rewelacyjne zakończenie. Usatysfakcjonuje nawet najbardziej wymagającego czytelnika!