Bakhita Wyzwolona Ku Świętości | Autor: Roberto Italo Zanini

Największa popularność żywotów świętych przypada na okres pierwszych stuleci chrześcijaństwa, ponieważ tzw. exempla, czyli losy świętych były powszechnym elementem kazań skierowanych do ludu. Literatura hagiograficzna służyła Kościołowi do zachęcania wiernych do pobożnego życia na podobieństwo przywoływanych świętych. Podążanie za przykładami boskości jest bliskie chrześcijanom także współcześnie.

Książka Bakhita. Wyzwolona ku świętości Roberto Italo Zaniniego przedstawia szczegóły z życia siostry ze Zgromadzenia Sióstr Córek Miłości Służebnic Ubogich św. Magdaleny z Canossy – Józefiny Bakhity. Przygotowania tej monografii podjął się dziennikarz pracujący w Rzymie w dziale kultury redakcji katolickiego czasopisma „Avvenire”. Podczas opracowywania materiałów mężczyzna udał się do miejsc związanych z życiem świętej, rozmawiał z ludźmi, którzy w bardzo młodym wieku spotkali kobietę , a także przeczytał krótką autobiografię podyktowaną przez samą Bakhitę, pod tytułem Storia meravigliosa. Bibliografię książki dopełniła biografia siostry pióra Idy Zanolini oraz dokumenty zgromadzone z powodu procesu beatyfikacji i kanonizacji. Praca dziennikarza zaowocowała wydaniem książki Bakhita Wyzwolona ku świętości, która przyjęła formę wyliczeń anegdot, związanych z kwestiami istotnymi w życiu bohaterki. Autor sprzeciwił się chronologicznemu uporządkowaniu faktów.

Pochodząca z Sudanu siostra Józefina Bakhita jako mała dziewczynka została porwana ze swojej rodzinnej wioski i sprzedana jako niewolnica. Wiele lat służyła w domach Europejczyków, aż udało jej się dostać do Włoch. Tam po raz pierwszy kobieta zetknęła się z wiarą chrześcijańską i zapragnęła swoje życie poświęcić w służbie Bogu. Prawie 50 lat spędziła w zakonie kanosjanek w Weronie i Schio. Nie mogła pełnić wyższych funkcji w zakonie, ponieważ nie umiała czytać ani poprawnie wypowiadać się po włosku. Pomimo to życie zakonnicy inspirowało innych do czynienia dobra w imię Boga. Z powodu obrażeń doznanych jeszcze za czasów niewolniczej pracy w Afryce miała kłopoty z poruszaniem, ale śmierć Bakhity spowodowało zapalenia płuc. Pod koniec XX wieku Jan Paweł II podniósł ją na ołtarze, a do tej decyzji doprowadził jego podziw w stosunku do heroicznej postawy pokornej i ubogiej kanosjanki.

Na pochwałę w książce Zaniniego zasługują użycie materiałów źródłowych oraz komunikatywność tekstu. Ponadto czytelnik ma do czynienia z mocno wyselekcjonowanymi informacjami, co zaprocentowało tym, że autor uniknął zjawiska przytłoczenia wiadomościami u odbiorcy. Dziennikarz prezentuje informacje na temat bohaterki również w formie pośredniej. Obraz pierwszej sudańskiej świętej dopełniają kolejne anegdotki, która jawi się jako uśmiechnięta i całkowicie oddana Jezusowi kobieta. Szczególnie do gustu przypadły mi dołączone przez autora komentarze historyczne i geograficzne, które osadzają w odpowiednim kontekście wypowiedzi świętej przytaczane w biografii. Całość uzupełniają relacje osób, które na własnej skórze doświadczyły cudów wymodlonych za wstawiennictwem siostry.

Sądzę, że to co może najbardziej irytować krytycznych czytelników w trakcie lektury, to fakt, że każde wydarzenie z życia Bakhity zostało rozpatrzone w jedynie kontekście jej świętości. Jednak nie powinno się tego traktować jako poważny błąd, ponieważ literatura hagiograficzna charakteryzuje się autentycznym podziwem w stosunku do opisywanej postaci, więc próżno szukać w tych tekstach opowieści o niemoralnych działaniach przykładów pobożności.

W książce losy „Szczęśliwej” niewolnicy przedstawiają się jako ciąg wydarzeń naznaczonych cierpieniem, które zbliżało kobietę do powołania do życia zakonnego. Niesamowity jest fakt, że siostra tak doświadczona przez życie do końca pozostawała w zgodzie ze swoim powołaniem. Przyjęcie luźnej formy biografii poskutkowało przytoczeniami wielu anegdotek a nawet własnych słów kanosjanki. Myślę, że książkę Bakhita. Wyzwolona ku świętości można zaliczyć do udanych tekstów, powstałych na podstawie rzetelnych poszukiwań dziennikarskich.