Prince Polonia | Autor: Max Cegielski

Czasami tak się zdarza, że wybieram książkę do czytania przez pryzmat okładki. Tak się stało i tym razem, kiedy sięgnęłam po „Prince Polonia” Maxa Cegielskiego. Nasycone, krzykliwe barwy łączące pomarańcz i róż od razu przywodzą na myśl kraje Orientu. Zaufałam też nazwisku autora, którego wcześniej nie znałam, teraz jednak doinformowałam się, że prowadził cenione programy kulturalne na antenach telewizji publicznej i prywatnej, pisał reportaże, powieści i biografie, a w swoich utworach często sięgał po tematykę związaną z krajami azjatyckimi.

Tym razem autor pokazał świat młodych ludzi, którzy wchodzili w dorosłość w latach upadku komunizmu w Polsce. Bohaterami są Janek i Radek, którzy ledwie uzyskali pełnoletniość, a już zajęli się drobnym przemytem z Niemiec, by zarabiać pieniądze i odmienić swoje szare, szczecińskie życie. Stopniowo jednak wypływają na coraz szersze wody, aby w końcu zająć się szmuglowaniem sprzętu elektronicznego i złota w Indiach. Nad całym ich życiem ciąży dawna, pierwsza miłość do Magdy – dziewczyny, która pojawiła się w ich liceum w ostatnich klasach, szokowała wszystkich otwartością w kwestiach seksualnych i imponowała przynależnością do innego świata, świata Zachodu, z którego przybyła.

Kilkadziesiąt pierwszych stron nie zapowiadało, że zaprzyjaźnię się z tą prozą. Z każdym jednak kolejnym rozdziałem coraz bardziej wchodziłam w ten świat, który przecież odrobinę pamiętam, może już trochę zmieniony, bo moje nastoletnie lata przypadły odrobinę później, jednak ta młodzieżowa mentalność jeszcze niewiele się różniła od tego, jak ją przedstawił Cegielski w swojej książce. Młodym ludziom towarzyszyły marzenia o lepszym życiu, bardziej dostatnim i kolorowym, o miłości, dobrej zabawie i muzyce obecnej na każdym kroku. Wspaniale udało się to autorowi przedstawić. Stworzył postaci, które są autentyczne. Wydarzenia przedstawia z punktu widzenia obu chłopaków, a tym samy czyni relację o wiele ciekawszą, bo nie wszystko okazuje się takie oczywiste, łatwe i proste.

Autor z zawziętością reportażysty potraktował zagadnienie przemytu elektroniki i złota w krajach azjatyckich oraz zaangażowanie Polaków w ten proceder. Szczegółowo opisał metody ukrywania cennego i nielegalnego towaru, co akurat mnie w pewnym stopniu męczyło. Zaznaczam jednak, że tylko w pewnym stopniu, w pewnym momencie stało się po prostu zbyt skomplikowane i nużące.

Esencją powieści jednak i powodem, dla którego warto ją przeczytać, jest opis Polski, która nareszcie uzyskała całkowitą niezależność, społeczeństwa, jakie dostała w spadku po latach komunizmu oraz rodzącego się kapitalizmu, pierwszych rodzących się fortun, których fundamenty powstały dzięki działaniom często nielegalnym, ryzykownym, wymagającym zaangażowania, odwagi, nawet bezczelności. Jednocześnie jest to też opowieść o przyjaźni, lojalności, pierwszej miłości, ambicjach.

Prawdę mówiąc nie spodziewałam się, że dostanę tak interesująca książkę z pogranicza fikcji i reportażu, gdzie wielowymiarowi, autentyczni bohaterowie poprowadzą mnie w świat egzotyki, mafii powiązanej z rządzącymi, a jednocześnie poznam ich dylematy moralne i zwyczajne rozterki sercowe, które zaważą na całych ich życiach. Dla mnie to była piękna podróż do przeszłości, powrót do niezapomnianej atmosfery, kiedy jedną stroną sceny muzycznej rządziły Sabrina i Samantha Fox, a drugą Maanam i Perfect.

Sentymentalna podróż w czasie, sensacyjna intryga, wielka przygoda i pierwsze porywy serca - to tylko kilka z najważniejszych składników niezwykle intrygującego, literackiego dania, jakie zaserwował nam Max Cegielski. Mowa tu oczywiście o najnowsze powieści tego autora - książce pt. "Prince Polonia", która ukazała się nakładem Wydawnictwa Marginesy. Poniżej postaram się podzielić z wami moimi wrażeniami i przemyśleniami z lektury tej pozycji, którą cechuje również jedna z najpiękniejszych i najbardziej klimatycznych okładek, jakie widziałam w swoim życiu...

Głównymi bohaterami są dwaj nastoletni przyjaciele - Radek i Janek, których młodość przypadła na okres ostatniej dekady komunizmu w Polsce. To właśnie wtedy, po zakończeniu edukacji w jednym ze szczecińskich liceów, postanawiają oni wziąć "życie za rogi", podejmując się pierwszych drobnych przemytów przez niemiecką granicę. Kolejne sukcesy na tym polu wiodą ich przez inne kraje Europy, aż do dalekich Indii, gdzie to stają królami przemytu. Tyle tylko, że w tym fachu sukces ma zawsze wielką cenę, którą wkrótce przyjdzie zapłacić jednemu z nich. To wydarzenie nie tylko wystawi ich przyjaźń na wielką próbę, ale też i zadecyduje o ich całej przyszłości...

Max Cegielski oddał w nasze ręce niezwykle interesującą książkę o wielu, literackich obliczach. Znajdziemy tu bowiem elementy sensacji, społecznego dramatu, czy też wątki natury obyczajowej. Do tego nie zabrakło tu także elementów historycznego, ale też i kulturowego spojrzenia na Polskę okresu transformacji oraz na cały świat tamtego okresu. I w mej ocenie właśnie owa gatunkowa różnorodność czyni tę opowieść tak barwną, ciekawą, wieloznaczną  i intrygującą do samego końca. Prawdą jest bowiem to stwierdzenie, że każdy czytelnik niniejszej książki znajdzie w niej coś dla siebie, co go szczególnie porwie, poruszy, oczaruje.

Początkowe strony i rozdziały wprowadzają nas w niespiesznym tempie do tego literackiego świata, zapoznając z jego bohaterami, realiami i klimatem. Potem następuje nagłe przyspieszeniem akcji, które wiąże się z początkami i następnie rozwojem przemytniczej kariery Janka i Radka. Wtedy też nastaje czas trudnych i ryzykownych decyzji, skomplikowanych kłamstw, czy też wielkich, życiowych dramatów. I przyznam szczerze, że po pierwszych kilkudziesięciu stronach nie byłam pewna, czy opowieść ta porwie mnie sobą na tyle, bym chciała ją dokończyć..., ale wówczas akcja i emocjonalna wymowa tej relacji nabrała tak wielkiej spektakularności, że pochłonęłam tę książkę w ciągu jednego wieczoru. I niech to też świadczy najlepiej o jakości tej pozycji.

O jakości tej opowieści decydują w główniej mierze dwa elementy - kreacje bohaterów, jak i też obrazu świata sprzed około trzydziestu lat. Co do postaci, to mamy tu oczywiście niezwykle barwny duet Radka i Janka - młodych, dość różniących się charakterami, ale przy tym niezwykle realnych w swoich postawach, chłopców. To właśnie ich chęć zmiany życia na lepsze, ciekawość świata, ale też i wiara we własne możliwości pcha ich do działania i walki o szczęście, która to jednak nie koniecznie im je przyniesie. To intrygujący bohaterzy, którzy mają nam sobą wiele do zaoferowania.

Podobnie ma się rzecz z realiami Polski, Europy i dalekiego świata, jakie zostały tu ukazane. Autor oddał w niezwykle drobiazgowy sposób codzienność tamtego życia, możliwości, jakie  nastały wraz ze schyłkiem komunizmu, ale też i swoistą naiwność myślenia, jaka przyświecała wówczas wielu Polakom. To także celne ujęcie całego, kulturowego obrazu tamtej epoki.

Całościowo rzecz ujmując, powieść Maxa Cegielskiego pt. "Prince Polonia", to pozycja niezwykle ciekawa, intrygująca i klimatyczna. Jej lektura gwarantuje nam wielkie emocje, zapewnia znakomitą rozrywkę, ale też i niesie - przynajmniej starszym czytelnikom, wiele sentymentalnych wspomnień i odczuć. Z tego też względy gorąco zachęcam was do sięgnięcia po ten tytuł, który ma sobą naprawdę wiele do zaoferowania.