Zabobon | Autor: Ahsan Ridha Hassan

,,Zabobon” Ahsana Ridhy Hassana to powieść inna niż wszystkie dotąd przeczytane przeze mnie książki. Wyróżnia ją nie tylko osoba autora (Polak o irańskich korzeniach), ale przede wszystkim unikatowy styl narracji, wyjątkowe operowanie słowem pisanym oraz odchodząca od jakichkolwiek schematów konstrukcja fabuły. Tę powieść nie można czytać szybko, ani przyjemnie, bo każda scena i każde słowo ma ogromne znaczenie dla zrozumienia całości. To jedna z tych książek, przy których można odczuwać zmęczenie, ale i przeżyć niezapomniane wrażenia, bowiem aby się w nią wgłębić i ją zrozumieć należy również wejść w głąb samego siebie.

Bartek to pisarz, który za moment zostanie ojcem. W niedługim czasie musi oddać wydawcy swoją trzecią powieść, dlatego aby móc ukończyć ją jak najszybciej wyrusza do miejsca, w którym osadził akcję utworu. Niewielkie Brzeziny Śląskie to miejsce, w którym doszło do okrutnego morderstwa, o którym postanowił napisać w swojej najnowszej książce. Młody Cygan zamordował całą swoją rodzinę i tuż po tym zwariował. Mimo, że Bartek zna te wydarzenia, jak i mordercę dość dobrze, to jednak postanawia zostawić swoją ciężarną dziewczynę i wyruszyć do tego miasteczka. Jakieś niedające się opisać przeczucie sprawia, że młody pisarz nie jest w stanie uwierzyć w takie koleje losu. Coś mu w sprawie Cygana nie pasuje. Nawet nie przypuszcza, że ta podróż stanie się dla niego okazją do refleksji nad własnym życiem i jego sensem. Wspomnienia minionych lat powracają do niego niczym bumerang i wydają się wciąż żywe. Odczucia związane z dawnym życiem, poznanymi osobami, czy minionymi wydarzeniami są tak samo świeże i palące jak w momencie, w którym się pojawiły. Bartek nagle powraca myślami do przeszłości, a w tej podróży w głąb siebie towarzyszy mu niczym przewodnik jego była dziewczyna, której obraz wciąż mąci mu myśli.

Czytając tę powieść ma się czasami wrażenie, jakby główny bohater tkwił równocześnie w dwóch światach, w obecnej rzeczywistości i w świecie wspomnień. Zarówno jego przeżycia, rozterki i odczucia są tak mocne, tak dobitne i silne, że czasami nie sposób odróżnić te dwa plany. Bartek tkwi obiema nogami w odrębnych stanach świadomości, w taki sposób jakby w tym samym czasie był w dwóch miejscach naraz. Wspomnienia i wyobrażenia zaczynają się ze sobą coraz bardziej splatać, zasklepiać w jedną całość w taki sposób, że momentami traci się orientację, nie jest się pewnym, co jest prawdą, a co fikcją, gdzie są granice pomiędzy wspomnieniami a rzeczywistością.

Muszę się przyznać, że oczekiwałam po tej powieści czegoś innego. Miałam nadzieję na thriller lub kryminał, w którym główny bohater poszukuje wskazówek mających mu dać zupełnie inny pogląd na sprawę młodego Cygana. Myślałam, że Bartek będzie takim detektywem amatorem, który dotrze do prawdy dotyczącej tej strasznej zbrodni. Mimo, że moje nadzieje nie zostały spełnione, to wcale nie czuję się rozczarowana, wręcz przeciwnie, jestem tą powieścią oczarowana i nadal nie mogę przejść do porządku dziennego po jej przeczytaniu. Ta książka totalnie mnie wymęczyła pod względem intelektualnym i emocjonalnym, ale w dobrym tego słowa znaczeniu. Przez ani jedną chwilę nie odczuwałam potrzeby pominięcia niektórych zdań, potrzeby szybszego czytania, czy całkowitego rzucenia nią w kąt pokoju. Wręcz przeciwnie, chciałam delektować się słowem jak najdłużej i wejść w umysł głównego bohatera jak najgłębiej, by móc poznać jego najskrytsze myśli. Czytając o strumieniu świadomości, którego doświadczył Bartek podczas podróży do miejsca zbrodni, miałam okazję przeżyć niezwykłe doświadczenie czytelnicze, którego już od dłuższego czasu nie poczułam. Emocji, które towarzyszyły mi podczas lektury po prostu nie da się opisać, to trzeba przeżyć samemu. Jednakże muszę ostrzec, że ,,Zabobon” to nie jest powieść dla każdego. Aby móc ją w pełni zrozumieć i poczuć należy mieć duże doświadczenie czytelnicze i potrafić wejść głębiej niż w dialog pomiędzy książką, jej autorem i czytelnikiem, bo Ahsan Ridha Hassan wykracza poza ten przekaz. To właśnie ten brak jednoznacznej chronologii wydarzeń i postawienia jednoznacznej granicy pomiędzy tym, co realne, a tym, co irracjonalne i złudne sprawia, że ta powieść jest tak wyjątkowa, wręcz unikatowa. Oczywiście zdaję sobie sprawę, że takie balansowanie na granicy jawy i snu oraz okraszenie jej wywodami o charakterze filozoficznym nie spodoba się każdemu czytelnikowi, ale stanowi doskonałą formę odskoczni od banalności niektórych wątków obecnych w wielu współczesnych powieściach. Dla mnie była to wspaniała przygoda czytelnicza, którą raczej nie prędko zapomnę. Serdecznie polecam.