Krzyk Do Nieba | Autor: Mons Kallentoft

Z książkami Kallentofta miałam styczność już wcześniej, nigdy nie należałam jednak do jego stałych czytelników. Po pierwszych lekturach nie byłam przekonana do słuszności nadanego autorowi tytułu nowo wybranego króla skandynawskiej powieści kryminalnej. Zapamiętałam też, że największą trudność sprawiała mi obrana narracja. Tak też jest i w przypadku „Krzyku do nieba” - dwunastego już tomu z cyklu poświęconego komisarz Malin Fors.

Fabuła jest dość prosta i mało rozbudowana. Skwarny dzień. Dziecko pozostawione przez matkę w zamkniętym samochodzie. Najczęściej, jak dowiadujemy się od śledczych, że takie maluchy często wyrywają sobie włosy i drapią skórę, uprzedzając uszkodzenia wywołane przez wysoką temperaturę. Tu nic takiego nie ma miejsca. Mały Oliver po prostu umiera, a gdy na miejsce zdarzenia dociera Malin Fors, matka dziecka trzyma je w ramionach. Wszystko wskazuje na to, że kobieta zapomniała o malcu przy przełamaniu codziennej rutyny, ponieważ zwykle do żłobka odwoził syna ojciec. Jeśli dodamy do tego fakt, że Fanny leczyła się wcześniej psychiatrycznie, sprawa właściwie jest oczywista, mimo że główna winowajczyni niewiele pamięta z tego feralnego dnia... Łatwo się jednak domyślić, że całość nie zakończy się tak sprawnie.

Sama sprawa kryminalna zdecydowanie należy do dobrze dopracowanych od strony fabularnej i przyczynowo-skutkowej. Mimo że całość jest bardzo spójna i logiczna, autorowi właściwie do ostatnich kart mogłoby się udać się utrzymanie czytelnika w niewiedzy, co tak naprawdę się wydarzyło. Mogłoby się udać, ale tak się nie stało, przede wszystkim ze względu na to, że autor zadaje czytelnikowi ustami Malin pytania sugerujące odpowiedź. Padają one jeden - dwa rozdziały wcześniej i sformułowane są w taki sposób, że właściwie nie mamy wątpliwości, jak powinniśmy na nie odpowiedzieć, aby całość łączyła się sensownie.

Ten sposób narracji stanowi zresztą dla mnie ogromny minus przy każdej książce Kallentofta. To właściwie jedyny element, który przyczynił się do faktu, że po przeczytaniu dwóch pierwszych tomów serii z Malin nie sięgnęłam po kolejne. Narracja prowadzona jest w całej serii w czasie teraźniejszym, którego po prostu w powieściach bardzo nie lubię. Na domiar złego autor używa krótkich i pojedynczych zdań. Często w tych opisach pojawiają się refleksje bohaterów i swego rodzaju strumień świadomości, choćby w postaci pytań, dzięki którym czytelnik doskonale wie, co wydarzy się za kilkanaście stron. Dominują opisy wykonane krótkimi zdaniami, czasami urywanymi lub wręcz pojedynczymi słowami... Pewnie zabieg ten ma na celu wprowadzenie do akcji nieco dynamizmu. Pewnie niektórzy go lubią. Mnie osobiście to przeszkadza.

Koniecznie należy również dodać, że „Krzyk do nieba” jest właściwie książką bardziej obyczajowo-psychologiczną niż kryminałem. Śledztwo stanowi tutaj tło, a do misternej intrygi mu daleko. Czytelnik raczej obserwuje banał i oczywistości. Znacznie więcej miejsca Kallentoft poświęca emocjom rodziny po śmierci dziecka, psychice matki, motywacjom osoby odpowiedzialnej za wszystko, co się wydarzyło. Ważną rolę grają także wątki związane z ostracyzmem społecznym i hejtem w internecie. Opinia publiczna nie zadaje tu pytań. Opinia publiczna wydaje wyrok i to najsurowszy z możliwych.

Drugi wątek to życie prywatne komisarz Malin Fors, jej osobiste dylematy i refleksje. Zajmują one równie dużo miejsca, co same kwestie służbowe oraz opisy kolejnych wydarzeń związanych ze śledztwem. Miłośnicy powieści obyczajowych z wątkiem kryminalnym zapewne poczują się usatysfakcjonowani.