Na Ostrzu Noża | Autor: Patrick Ness

"RUCHOMY CHAOS" - oto tytuł kolejnego, znakomitego cyklu fantasy dla młodzieży, który zawitał na półki polskich księgarń. Cyklu autorstwa Patricka Nessa, którego to pierwsza odsłona - powieść pt. "Na ostrzu noża", ukazała się właśnie nakładem Wydawnictwa Zysk i S-ka. Poznajmy zatem tę historię, odkryjmy drzemiące w niej emocje i zanurzmy się do mrocznego, ale też i fascynującego świata postapokalipsy...

Oto witajcie w świecie po wielkiej epidemii, w wyniku której zmarły wszystkie kobiety, a przy życiu pozostali jedynie mężczyźni i zwierzęta. Ale i oni nie przeszli bez szwanku tej wielkiej tragedii, zapadając na swoistą chorobę - "Szumienie", w wyniki której każdy człowiek słyszy myśli pozostałych osób. W jednej z licznych męskich osad żyje główny bohater tej opowieści - nastoletni Todd. Oto jednak pewien tajemniczy i dramatyczny zbieg okoliczności sprawia, iż Todd musi uciekać z osady, udając się tym samym w długą drogę ze swoim wiernym, psim druhem. Jednak wtedy wydarza się coś, co na zawsze odmieni już życie chłopca... Spotyka on na swej drodze tajemniczą, milczącą i nie mającą prawa żyć w tym świecie, młodą dziewczynę...

Ta wielokrotnie nagradzana i niezwykle popularna na całym świecie powieść, zachwyca nas przede wszystkim swoim konceptem. Niezwykłym pomysłem na ukazanie mrocznego, ale też i jakże intrygującego świata mężczyzn, połączonych swoistym brzemieniem "Szumienia", czyli koniecznością słyszenia myśli innych ludzi. To książka spod znaku postapokaliptycznej fantastyki, ale też i barwnej przygody, jak i też subtelnego romansu. Te trzy literackie nurty łączą się tu ze sobą w spójną i niezwykle ciekawą całość, która ma wszelkie atuty ku temu, by zawładnąć sercami młodych czytelników. 

Fabuła książki przedstawia się bardzo intrygująco, gdy oto najpierw zapoznajemy się z realiami tego przedziwnego świata, a następnie także i osobą naszego głównego bohatera. Potem następuje punkt kulminacyjny, czyli dramatyczne okoliczności ucieczki Todda i rozpoczęcie się jego wielkiej podróży, która przyniesie mu tak wiele niezwykłych wydarzeń, odpowiedzi na ważne pytania, jak i wreszcie... miłość. To opowieść drogi, która oczywiście wiedzie przez niezwykłe obszary tego fantastycznego świata, prowadzi do wielu dramatycznych spotkań oraz walki o przetrwanie, jak i przede wszystkim niesie odpowiedzi na to, co jest prawdą, a co kłamstwem. Dzieje się tu naprawdę wiele, co chwilę nas coś zaskakuje, zaś całość wieńczy bardzo spektakularny finał...

Wiele dobrego możemy powiedzieć zarówno o bohaterach tej opowieści, jak i też kreacji jej miejsca akcji. Co do postaci, to oczywiście najwięcej uwagi poświęcono tu osobie Todda i spotkanej przez niego milczącej dziewczynie. Co do chłopca, to cechuje go dobre serce, wielka wrażliwość i honor, choć i także potrafi nas on kilkukrotnie mocno zirytować swoją naiwnością, ale to chyba przywilej jego młodzieńczego wieku. O dziewczynie nie wiemy wiele, choć z czasem zyskujemy w tym względzie coraz więcej informacji, ale najciekawszą w jej osobie wydaje się owa tajemniczość, która w połączeniu z inteligencją i sprytem, wywiera na nas wielkie wrażenie. 

Nie inaczej jest także i z obrazem tego pięknego, surowego, cofniętego w rozwoju, ale i także zagadkowego świata. Świata odległej przyszłości, w której brakuje kobiet, każdy ma swoje tajemnice, a bycie dorosłym wymaga nie tylko odwagi, ale i wielkich poświęceń. Oczywiście, szybko przychodzi się nam przekonać, że wszystko to, co początkowo myśleliśmy o tym miejscu, okazuje się być naszą wielką pomyłką. Z tego też względu tym bardziej warto docenić kunszt autora w tym względzie, który oddał nam obraz bardzo interesującej, zaskakującej i dopracowanej w każdym względzie, literackiej rzeczywistości.

Samo spotkanie z tą powieścią upływa nam w bardzo szybkim tempie i z nieustającym zaintrygowaniem tym, co też wydarzy się dalej. A z każdym rozdziałam akcja nabiera tylko i wyłącznie coraz większego tempa, dzięki czemu także i nasze wrażenia, doznania i emocje płynące z tej lektury, ulegają spotęgowaniu. Oczywiście, na siłę można by dopatrzyć się tu kilku nawiązań do innych dzieł literatury..., ale w mej ocenie nie ma to większego wpływu na bardzo pozytywny odbiór całości tej opowieści. Opowieści, która z pewnością porwie sobą wszystkich miłośników dobrej, młodzieżowej fantastyki.

Podsumowując - powieść Patricka Nessa pt. "Na ostrzy noża", to niezwykle intrygująca, barwna i mająca wiele do zaoferowania, pozycja. To książka, która już od pierwszych swoich stron porywa nas w niezwykłą wyprawę do świata fantazji, tajemnic i emocji, z którego to nie chcemy wracać do naszej rzeczywistości. I niechaj ta myśl będzie najlepszą rekomendacją ku temu, by sięgnąć po ten tytuł!

Tyle ile głów, tyle myśli i wizji Nowego Świata, ale czy ktoś z nas wyobrażał go sobie właśnie tak?

Powieść "Na ostrzu noża" brzmiąca w oryginale "The Knife of Never Letting Go" to zaledwie pierwsza część trylogii napisanej przez Patricka Nesse i opublikowanej po raz pierwszy w 2008 roku, która jest zapisem przygód Todda Hewitta, (o ile tak można nazwać brutalną walkę o przetrwanie kilkunastoletniego chłopca), który zmuszony był uciekać z własnej osady, zanim jeszcze poznał sekret własnej przeszłości i prawdziwe losy ludzi mu najbliższych. Prawdziwa historia Prentisstown zostaje bowiem ujawniona chłopcom dopiero w dniu ich trzynastych urodzin. To wtedy zgodnie z obowiązującym tam prawem chłopiec staje się mężczyzną. Wówczas powierzana jest mu tajemnica, która pozwala na przejście owej inicjacji. Tajemnica, przed którą jak się okazuje, nie ma ucieczki ani woli. Sekret ten stanowi bowiem o życiu albo śmierci całej osady Prentisstown.

Losy Todda Hewitta potoczyły się jednak zupełnie inaczej, niż przewidzieli to mieszkańcy osady, przez co staje się on jednym z głównych bohaterów powieści i wokół niego kręci się mówiąc paradoksalnie cały świat. Dotąd żył on w świecie pozbawionym kobiet. W osadzie liczącej sobie 146 mężczyzn. Miejscu, które zdaje się niestety obumierać z każdym kolejnym dniem, a w jego otoczeniu nie ma nic prócz szumu. Szumu myśli, które wciąż go atakują z każdej strony. Myśli innych mężczyzn i zwierząt. W jego mniemaniu szum to zaraza, która zabiła wszystkie kobiety, a teraz dręczy ich. Todd musi jednak nauczyć się z nim żyć. To sztuka, która posiedli dorośli mężczyźni, którą i on będzie musiał opanować, by stać się nie tylko mężczyzną, ale i przetrwać.

Czy jesteś to sobie w stanie wyobrazić? Ten szum i nieustanny napływ cudzych myśli. Ten jazgot wewnętrznego świata mężczyzn, poprzez który młody chłopiec poznaje przeszłość. Widzi kobiety i musi umieć odróżnić prawdę od kłamstwa. Świat, w którym nie trzeba używać werbalnej mowy, by się porozumieć. Dziwny to świat i niebezpieczny zarazem. Todd nie może bowiem ujawnić w swoim szumie tego, co się wydarzyło na bagnach. I choć niewiele sam z tego rozumie, to musi uciekać, daleko od miejsca, gdzie za chwilę miał wkroczyć w dorosłość i od ludzie, których kocha. Ta bowiem przyjdzie mu się objawić w zupełnie inny sposób.

"Wiedza jest niebezpieczna, mężczyźni kłamią, a świat wciąż się zmienia, czy tego chcę, czy nie" - kłębi się w myślach chłopca.

Pierwszym szokiem dla nastolatka był wkrótce potem kontakt twarzą w twarz z dziewczyną z bagiennej ciszy. Od tamtej chwili nastolatka o imieniu Viola towarzyszy mu niemal na każdym kroku. On i Ona zupełnie sami. Z dwóch różnych światów. On wyczuwający jej ciszę. Ona słysząca jego myśli. Oboje zagubieniu i walczący o przetrwanie, bo pościg za nimi wciąż trwa. Byle do celu. Do szansy o życie. Nie jest to podróż łatwa, choć bogata w doświadczenia. W tej podróży pełnej bólu i niebezpieczeństw jawi się też prawda o miejscu i ludziach, od których Tedd uciekł. Krok po kroku poznaje też prawdziwą historię Nowego Świata. Wciąż jednak nie wie, czemu jest tak ważny dla mężczyzn z Prentisstown. Dlaczego go ścigają.

Historia powieści Pareicka Nessa nie jest umieszczona w żadnym konkretnym czasie ani miejscu. Można by więc założyć, że dzieje się w dowolnie wybranej przestrzeni, w tzw. Nowym Świecie. W wyimaginowanej na potrzeby powieści osadzie zwanej Prentisstown. Powieść dotyka też wielu problemów wspólnoty i ludzi, które z powodzeniem można by przenieść do świata nam ówcześnie znanego. Jest swoistą metaforą tego świata, w którym nie ma miejsca na inność. Na odrzucenie cudzych prawd. Samodzielne myślenie i bycie tym, kim się chce być. Gdzie to, co nieznane i niezrozumiałe wywołuje lęk, potem nienawiść a w konsekwencji wojnę i śmierć. Gdzie pragnienie przynależności do grupy bywa większe od zdrowego rozsądku. Gdzie dobroć i bezinteresowność zdają się, być już tylko czyimś kaprysem.

"Na ostrzu noża"- to powieść niejednoznaczna. Powieść, która wywołała we mnie skrajne uczucia. Raz znużenie, raz ekscytację. Raz obojętność to znów szaloną ciekawość. Czytałam ją dość długo. Odkładałam i wracałam do niej. W rezultacie, gdybym miała kolejny tom pod ręką, zaczęłabym go czytać, a w chłodnej kalkulacji uważam ją za naprawdę dobrą historię. Może tylko nie do końca ubraną we właściwe słowa, takie, które mnie by uwiodły. Obyło się też bez wzruszeń wzruszeń — a trochę szkoda. Minus również za filmową okładkę, na której widnieją twarze dorosłych, a to przecież historia dzieci, zaledwie nastolatków.

Mimo wszystko czekam niecierpliwie na wydanie drugiej części "Ruchomego chaosu".
"Urodziłem się w tamtym czasie, w całym tym syfie, gdy bagna były przepełnione, cmentarz był przepełniony, a w osadzie zostało za mało ludzi, no więc nic nie pamiętam, nie pamiętam świata bez Szumu. Mój tatko zachorował i zmarł, zanim się urodziłem, a potem oczywiście zmarła też mama, jakżeby inaczej. Ben i Cilian mnie przygarnęli, wychowali mnie. Ben powiada, że moja mama była ostatnią z kobiet, ale wszyscy to mówią o wszystkich mamach".