Cenzobot | Autor: Piotr Marecki

Do dnia dzisiejszego zastanawiam się co mną kierowało podczas wyboru tejże książki. Zwykła ludzka ciekawość, zamiłowanie historyczne czy po prostu zainteresowanie czymś innym, odrębnym od pozostałych pozycji dostępnych na rynku. Jakakolwiek byłaby przyczyna, słowo ciałem się stało i należy „Cenzobota” zrecenzować. Ciężko jednak dokonuje się takowej oceny gdy opinia jest nieco mniej obszerna od samej ksiązki. Jak wiemy jednak nie od dziś, nie wielkość lecz jakość się liczy i można dojść do pozytywnego wniosku, że takowe stwierdzenie można również odnieść w tym przypadku.

Jak sam tytuł wskazuje, głównym bohaterem naszej ksiązki jest cenzobot, czyli połączenie cenzury z botem, czyli programu, który działa samodzielnie, nawet bez pomocy i podczas nieobecności operatora. Pierwsza część jego imienia wywodzi się od treści, które publikuje na platformie społecznościowej Twitter, a mianowicie są to teksty pochodzące z okresu komunizmu. Jak nie trudno się domyślić, są to prawdziwe, historyczne recenzje ocenzurowane przez ówczesnych przedstawicieli władzy. Myślę, że takowe zabiegi mają podwójne uzasadnienie. Po pierwsze jest to przybliżenie w najbardziej współczesny sposób informacji o dawnych zasadach, które pamiętają tylko nasi rodzice i dziadkowie. Z pewnością jest niezliczona ilość książek i podręczników mówiących o działaniach komunistycznych, ale dzięki takiej formie jego autorzy są w stanie trafić do większej liczby odbiorców w bardziej przystępny, nowoczesny sposób. Z drugiej strony jest to pewnego rodzaju autoironia. Myślę, że autorzy wybrali Twittera nie przez przypadek. Od dawna nie jest tajemnicą, że media społecznościowe posiadają w swoich programach zapisane liczne zakazy i zastrzeżenia na temat publikowanych przez użytkowników treści. Można więc dojść do wniosku, że jest to współczesna forma komunistycznej cenzury. Wracając jednak do samej książki, to jest to subiektywny zbiór autora tychże tweetów. Stanowią one archiwalną notkę na temat podstawowych informacji o książce wraz z autentycznym komentarzem cenzora. Dzięki temu możemy w pewien sposób poznać myślenie ówczesnych przedstawicieli władz komunistycznych, którzy bardzo często w swej pracy stosowali takie określenia jak: „za mało marksistowska”, „głupia, a nawet ogłupiająca”, „bezmyślny temat”, „autor nie wyszedł dalej niż pozwalało na to jego mieszczańskie pochodzenie”. Myślę, że pozwala to nam, miłośnikom książek, również docenić czasy w których żyjemy, gdzie mimo wielu apeli i krzyków wolność słowa i tak jest na bardzo dużym poziomie. Ówcześni autorzy musieli borykać się z wieloma przeszkodami i przeciwnościami na drodze do wydania książki, a zatem i czytelnicy mieli ograniczone pole książkowe. Na uwagę zasługuje również projekt książki autorstwa pani Eweliny Pazowskiej. Szarość połączona z czarnym atramentem symbolizującym ingerencję cenzorską podkreśla charakter książki i mimo wszystko lęk przed takowym działaniem władz. Miejmy tylko nadzieję, że pozostaną one jedynie przeszłością, a sami będziemy mogli bardzo długo cieszyć się dobrobytem książkowym na różnorodne tematy.

„Cenzobot” Piotra Mareckiego jest wyróżniającą się książką w dzisiejszym świecie księgarskim. Nie znajdziemy w niej akcji, fabuły, miłości czy fantastyki. Jest jednak prawdziwa gdyż opowiada o faktach z nie tak odległej przeszłości. Jest jednocześnie i świadectwem historycznym jak i ostrzeżeniem przed rozszerzającym się ograniczeniem wolności słowa. Mimo skromnej obszerności, „Cenzobot” poprzez wspomnienie ciemnych kart przeszłości daje czytelnikowi bodziec do myślenia. Ponieważ jak sam autor wskazuje, nie zna dnia ani godziny kiedy tenże program zostanie zlikwidowany.