PS. Kocham Cię Na Zawsze | Autor: Cecelia Ahern

Są takie książki, które przechodzą przez świat z wielkim echem. Są również i takie, w przypadku których nieśmiało marzy się o kontynuacji. „PS Kocham Cię na zawsze” Cecelii Ahern bez trudu wpisuje się do obu tych kategorii. Znów spotykamy Holly, która kilka lat temu została wdową. Mąż towarzyszył jej po swojej śmierci w listach, które zostawił, by pozwoliły kobiecie przetrwać smutne chwile. Namówiona przez siostrę Holly, choć ma już wrażenie, że uporała się z żałobą i rozpoczęła nowy etap w życiu, zwierza się ze swojej historii podczas spotkania w szerszym kręgu. Relacja z rozmowy z nią trafia jako podcast do sieci. Czy to był dobry pomysł, by publicznie opowiadać o listach od Gerry’ego? Myśl o pozostawieniu po sobie wiadomości ze wskazówkami dla rodziny zostaje wykorzystana przez upartą i charyzmatyczną Angelę, która nie dość, że postanawia założyć klub o nazwie „PS Kocham Cię”, to jeszcze zamierza wciągnąć w to samą Holly.

Każdy, kto jeszcze nie czytał pierwszej części, czyli „PS Kocham Cię”, bez problemu odnajdzie się w wydarzeniach opisanych w kontynuacji, bowiem najważniejsze szczegóły zostały wspomniane, bez odbierania możliwości zachwycenia się początkiem tej historii. Ten zaś, kto zna Gerry’ego i Holly na wylot, będzie miło zaskoczony nieodkrytymi dotąd szczegółami m.in. z ich wspólnego życia. Wraz z bohaterką wędrujemy bowiem nie tylko do przeszłości, w której zmagała się z żałobą, ale i do czasów, kiedy oboje byli bardzo młodzi. W powieści nie zabrakło znanych czytelnikom postaci m.in. rodzeństwa głównej bohaterki, czyli szalonej siostry Ciary i stonowanego brata Richarda. Jedni zmienili się z upływem lat, inni pozostali całkowicie charakterystyczni. Dołączają do nich nowe osoby m.in. obecny partner Holly, a także członkowie klubu „PS Kocham Cię”, których nie sposób nie pokochać.

Poprzez kontynuację losów Holly, a także powrót do wydarzeń z pierwszej części, autorka prócz poruszania trudnego tematu przemijania i żegnania się ze światem, pokazuje wiele miłości i dodaje nadziei. Można też śmiało przyznać, że to, co dzieje się w powieści inspiruje i przywraca wiarę w drugiego człowieka. Nie tylko główna bohaterka musi ponownie zmierzyć się z trudnymi emocjami m.in. ze wspomnieniami o śmierci męża. Cecelie Ahern zachęca osobę czytającą do poszukiwania odpowiedzi na mnóstwo pytań o istotę człowieka. W jaki sposób radzić sobie z żałobą? Dlaczego niektórzy mają mniej czasu na życie? Jak żyć ze stratą? Czy warto kierować się przeszłością, gromadzić pamiątki i pielęgnować wspomnienia? Czy mamy żałować tego, co było lub co się nie udało? Ile razy można mierzyć się z tym samym pożegnaniem? Czy miłość kończy się wraz ze śmiercią? Co jest najważniejsze w żegnaniu się z bliskimi? Czy możemy zaplanować innym świat bez nas? Autorka serwuje czytelnikowi niezwykle bogatą podróż w głąb własnej psychiki, jednocześnie wykazując się wyjątkową wrażliwością na drugiego człowieka. Tej książki dosłownie nie da się czytać bez łez wzruszenia i głębokich, drążących serce emocji. To powieść na kształt bomby pełnej refleksji nad życiem, miłością, nadzieją, pożegnaniami, związkami międzyludzkimi, dorastaniem do pewnych rzeczy i przemijaniem.

Nie ma takich słów, które potrafią opisać, jak ważna i potrzebna jest to książka i ilu ludziom ta lektura może pomóc lub może zainspirować do konstruktywnych działań. To nie jedna, a dziesiątki niezapomnianych historii o niezwykłych ludziach, którzy pojawiają się w życiu Holly.

Bardzo długo zbierałam się do przeczytania książki Cecelii Ahern „PS Kocham Cię na zawsze”. Czasami szumne zapowiedzi powieści, które muszą być bestsellerami, mogą okazać się rozczarowujące. Oddzielną kwestią jest to, że mamy tu do czynienia z kontynuacją losów Holly Kennedy, której siedem lat wcześniej zmarł mąż i pozostawił po sobie dziesięć listów, które kobieta otrzymywała co miesiąc jako pożegnanie, wspomnienie, pomoc w przejściu przez czas żałoby. Moje obawy okazały się jednak płonne, bo książka okazała się pouczającą, refleksyjną lekturą, której z pewnością warto poświęcić czas i wcale nie trzeba znać pierwszej części, by cieszyć się jej niezaprzeczalnymi walorami.

Od śmierci Gerrego minęło siedem lat i Holly zaczęła układać sobie życie na nowo. Ma dobrą pracę, kochającego partnera i właśnie zamierza sprzedać dom, by zacząć kolejny rozdział u boku Gabriela. Wygląda na to, że może już bez problemów rozmawiać o swojej dawnej stracie, dlatego decyduje się na opowiedzenie tego przeżycia w podcaście, który przyciąga innych chorych śmiertelnie ludzi i zachęca ich do pozostawienia swoim bliskim jakiegoś śladu po sobie. Tak powstaje Klub PS Kocham Cię, a Holly zostaje poproszona o pomoc w napisaniu i dostarczeniu listów dla czterech osób. Początkowo nie chce się w to angażować, żeby nie rozdrapywać niezbyt jeszcze zagojonych ran, ostatecznie jednak zgadza się. Od tej chwili jej życie ponownie wywraca się do góry nogami, gdyż nagle znów analizuje i wspomina listy, które sama otrzymała, rozważa, ile dla niej znaczyły, odkrywa nowe znaczenia oraz interpretacje. Rozmowy o tych listach z umierającymi ludźmi stawiają ją w obliczu nowych pytań, których dotąd sobie nie zadawała, pozwalają dostrzec inne perspektywy i zaskakująco odkrywcze wnioski.

Książka jest wzruszająca i mądra. Opowiada o życiu i śmierci, odchodzeniu i radzeniu sobie z tą sytuacją, świadomym żegnaniu się ze światem i ludźmi, którzy nadal na nim zostaną, chęci pozostawienia po sobie śladu i pamiątki, która pozwoli bliskim lepiej znieść stratę. O tym, że chciałoby się żyć dalej, być razem z kochanymi osobami, uczestniczyć w ważnych dla nich wydarzeniach, wspierać na życiowych zakrętach. Wszyscy członkowie Klubu PS Kocham Cię pod koniec życia dostają wielką lekcję, ale również uczą innych, jednak najbardziej poruszająca dla mnie była sytuacja Giniki, umierającej na raka nastoletniej matki niespełna rocznej dziewczynki, która musiała radzić sobie ze wszystkim zupełnie sama, opuszczona przez rodziców i ojca jej dziecka. Młodziutka i krucha, miała jednak wiele mocy i siły ducha, by stawić czoła temu, co ją czekało.

Rozczarowująca odrobinę jest postawa głównej bohaterki, która niby już przeszła swoją żałobę, pogodziła się z utrata ukochanego, a jednak nie do końca. Cały czas pozwala, czy też ulega jego wpływowi i nie do końca rozumiem jej postępowanie, chwiejność, niezdecydowanie. Holly, mimo upływu lat, ciągle jest rozdarta pomiędzy przeszłością i żalem z powodu swojej straty oraz chęcią ruszenia do przodu, zostawienia tego, co było, by rozpocząć nowy rozdział.

Nie oznacza to bynajmniej, że książka na tym traci. Jest świetna, skłania do myślenia, odkrywa nowe płaszczyzny, jest wzruszająca, błyskotliwa i dojrzała. To poważny i przemyślany głos w refleksji nad śmiercią i pustką, jaką ona wytwarza. Prowadzi do wniosku, że po śmierci nie zostaniemy zastąpieni przez nikogo, a jedynie ktoś może przejąć naszą rolę, a to zupełnie coś innego. Zdecydowanie warto pochylić się nad tą powieścią, bo jest porywająca, momentami wzruszająca, momentami zabawna, a przede wszystkim zdecydowanie wzbogaca.