Umrzeć Za Gdańsk | Autor: Tomasz Lis

Na początku tego roku, podczas Finału WOŚP, doszło do tragedii, która wstrząsnęła wieloma osobami. Prezydent Gdańska, Paweł Adamowicz, został zaatakowany przez uzbrojonego w nóż mężczyznę. Pomimo wysiłku lekarzy zmarł dzień później w wyniku odniesionych ran. Tomasz Lis, autor tej książki, przeprowadził 12 rozmów, w których próbował odpowiedzieć na pytania, kim był prezydent, dlaczego zginął i czy jego śmierć coś zmieni. Jego rozmówcami byli: Donald Tusk, Aleksander Hall, Magdalena Adamowicz, Stefan Chwin, Lech Wałęsa, ojciec Ludwik Wiśniewski, Bogdan Borusewicz, Paweł Huelle, Aleksandra Dulkiewicz, Antoni Pawlak, Piotr Adamowicz, Jacek Karnowski.

Żeby było jasne, nie chcę w tym tekście poruszać kwestii politycznych. Opowiem wyłącznie o moich odczuciach po lekturze. Daleka jestem od rzucania wyrokami, oceniania politycznych dokonań zamordowanego prezydenta czy oceniania go. Nie znałam tego człowieka, nie mieszkam w Gdańsku, więc tych kwestii poruszać nie będę.

Nie miałam w stosunku do tej książki właściwie żadnych oczekiwań. Na nic się nie nastawiałam. Po prostu chciałam dowiedzieć się, co ci ludzie mają do powiedzenia na temat prezydenta Adamowicza. Nie znałam go, ale było mi przykro po jego śmierci. Tak po ludzku. Najbardziej posuszyły mnie rozmowy z bliskimi Pawła Adamowicza, zwłaszcza z jego żoną. Z dnia na dzień straciła bliską osobę. Ojca swoich córek. Miałam łzy w oczach, gdy mówiła o tym, jak przeżywała jego śmierć Antonina, starsza z dziewczynek. Podziwiam je obie za siłę. Moje serce rozpadło się na kawałki, gdy czytałam wspomnienia dotyczące chwili, gdy Magdalena Adamowicz widziała ciało męża. Nie zdążyła się z nim pożegnać, kiedy wróciła do Polski, ten już nie żył. Poruszyła mnie również rozmowa z Piotrem Adamowiczem, bratem prezydenta. Reszta wywiadów nie wywarła na mnie aż tak dużego wrażenia, co nie znaczy, że nudziłam się w trakcie czytania.

Nie jestem w stanie przejść obojętnie obok jednej rzeczy. Tomasz Lis otwarcie mówił o swojej niechęci do Telewizji Polskiej. Poruszał też tę kwestię w wywiadach. Moim zdaniem nie powinien tego robić. Jako dziennikarz powinien być raczej niezależny, nie powinien głośno mówić o swoich przekonaniach, formułując pytania tak, by rozmówca przyznał mu rację. Sama nie oglądam w ogóle telewizji, omijam z pewnych względów serwisy informacyjne, ale w trakcie wywiadu nie krążyłabym wokół tej kwestii. To moje przekonania i powinnam je zachować dla siebie. Tomasz Lis nie zachował się zbyt profesjonalnie w tej kwestii. Przynajmniej takie jest moje zdanie. Wiem jednak, że nie tylko mnie to raziło. To jest dość często poruszane w recenzjach tej pozycji.

Nie były to najlepsze wywiady, jakie czytałam. Owszem, poruszyły mnie, ale po ich przeczytaniu mam nieco niesmak. Nie do końca podoba mi się sposób, w jaki Tomasz Lis przeprowadził te rozmowy. Sam pomysł na napisanie tej książki, opowiedzenie o tym, co siedzi w ludziach znających zmarłego prezydenta, nie był zły. Myślę, że po tym, co się stało, taka książka była potrzebna. Tylko pytanie, czy na pewno w takiej formie?

Sami musicie zadecydować, czy chcecie przeczytać tę publikację. Ja pewnie niedługo o niej zapomnę. Może i słowa Adamowiczów pozostaną w mojej pamięci, ale na tym się skończy. To nie jest książka, która zmieni światopogląd. Przybliży postać Pawła Adamowicza i tyle.