Wojska Specjalne Sił Zbrojnych RP | Autor: Bogusław Pacek

15 sierpnia obecnego roku w Katowicach miała miejsce defilada, jako że w tym dniu obchodzone jest Święto Wojska Polskiego. W defiladzie wzięło udział ponad dwa i pół tysiąca żołnierzy oraz niemal dwie i pół setki jednostek sprzętu bojowego. Miałem okazję defiladę oglądać i trzeba szczerze przyznać, że widok wojska na ulicach miasta w słoneczny, ciepły dzień robi ogromne wrażenie. Co więcej, niesamowite wrażenie robił także próbny przemarsz wojsk odbywający się nad ranem, kiedy miasto pogrąża się już w nocnej ciszy. O trzeciej rano bardzo głośny huk przejeżdżających między blokami ciężkich, wojskowych pojazdów również brzmiał imponująco i – co więcej – nawet nieco złowróżbnie.

Bogusław Pacek, profesor nauk społecznych, a także były Asystent Szefa Sztabu Generalnego ds. Wojsk Specjalnych i Wojsk Lądowych, w publikacji zatytułowanej Wojska Specjalne Sił Zbrojnych RP szczegółowo opisuje historię powstania Wojsk Specjalnych jako samodzielnego rodzaju Sił Zbrojnych RP. W tej niemalże trzystustronicowej, opatrzonej twardą oprawą publikacji Bogusław Pacek cofa się do samych początków powołania do życia Wojsk Specjalnych, opisuje trudy, jakie temu towarzyszyły, a także postaci, które miały znaczący wkład w powstanie tego szczególnego rodzaju wojsk. A trzeba wiedzieć, że ta historia jest dość długa, gdyż sięga czasów II wojny światowej, choć autor podaje również swój punkt widzenia na to założenie. Tak czy inaczej, Bogusław Pacek elokwentnie prowadzi czytelnika przez przeszłość aż do dnia obecnego, podając fakty również mniej znane nawet komuś, kto interesuje się wojskowością.

W tej bardzo ładnie wydanej, zawierającej całkiem sporą ilość kolorowych ilustracji i pomocnych tabel publikacji czytelnik przeczyta najpierw o historii polskich Wojsk Specjalnych, a następnie zagłębi się w rozdział traktujący o różnego rodzaju jednostkach, ich symbolice i tradycjach, strukturze organizacyjnej czy ich najważniejszych osiągnięciach. Wszystkie jednostki zostały opisane według tego samego, dokładnego schematu, czytelnik może więc porównać Jednostkę Wojskową Komandosów z „GROMem” czy „Agat” z „Nilem”. Wszystkie opisane w publikacji Bogusława Packa jednostki są na tyle charakterystyczne, że opisanie każdej z nich z osobna jest zabiegiem w pełni zrozumiałym i potrzebnym. Nie można się więc dziwić, że autor poświęcił im cały rozdział.

Następnie czytelnik może przeczytać o rekrutacji i selekcji kandydatów do poszczególnych, opisanych w poprzednim rozdziale jednostek specjalnych, nieco później zagłębimy się w rozdział poświęcony szkoleniu, a zbliżając się ku końcowi, przeczytamy rozdział opisujący umundurowanie jednostek oraz ich uzbrojenie, który to jest również zdecydowanie bardzo ciekawy. Na sam koniec autor zostawił czytelnikowi opisy misji zagranicznych, na przykład w Afganistanie, oraz kilka słów zakończenia wieńczącego publikację. Jako dodatek otrzymaliśmy jeszcze bibliografię, wykaz skrótów obcojęzycznych i indeks nazwisk.

Wojska Specjalne Sił Zbrojnych RP jest publikacją ze wszech miar ciekawą, bardzo dobrze przygotowaną i przemyślaną. Profesjonalny skład tekstu oraz dobór odpowiednich fotografii sprawiają, że kolejne rozdziały czyta się bardzo przyjemnie, a zamieszczone tabele zawierające specyfikacje uzbrojenia pozwalają bardzo szybko zrozumieć cechy kolejnych broni używanych przez jednostki specjalne. Muszę więc szczerze przyznać, że nie tylko bardzo ładne wydanie publikacji Bogusława Packa, ale również jej zawartość merytoryczna wyjątkowo przypadły mi do gustu. Nie wspominając już o niezwykle intrygujących informacjach zawartych na jej stronach.

Najprawdopodobniej każdy z czytelników Wojsk Specjalnych Sił Zbrojnych RP będzie lekturą tej publikacji usatysfakcjonowany. Nie sposób przecenić jej wartości merytorycznej, poza tym sposób jej przygotowania sprawia, że jest to po prostu przyjemna, bogata w wiele informacji lektura. Polecam każdemu, kto chciałby poznać szczegółowe informacje na temat jednostek specjalnych wojska polskiego.

Jedną z najbardziej prestiżowych rodzajów Sił Zbrojnych RP uznawane są Wojska Specjalne. Grom, Komandosi, Formoza, Agat, Nil i 7. Eskadra Działań Specjalnych to jednostki uznawane za niezwykle elitarne, do których są wybierani najlepsi polscy żołnierze. Ich niezwykłe umiejętności są wykorzystywane podczas niezwykle trudnych i wymagających akcji w kraju, ale również zagranicą, na przykład w ramach działań NATO. Nieraz żołnierze tych formacji wykazywali się profesjonalizmem i wyjątkowymi zdolnościami w czasie niezwykle wymagających działań, dzięki czemu przynosili chlubę naszemu krajowi i byli doceniani przez naszych sojuszników. Nie dziwi zatem fakt, iż powstała o nich książka, której autorem jest Bogusław Pacek generał dywizji w stanie spoczynku, były komandos, twórca OSŻW w Warszawie, Mińsku mazowieckim i Gliwicach i inicjator powstania JW. Agat, mający na swoim koncie 20 monografii oraz ponad 2000 artykułów z zakresu szeroko pojętego bezpieczeństwa.

Interesującym zabiegiem wprowadzonym zamiast wstępu są trzy teksty ukazujące to, w jaki sposób doszło do powstania wojsk specjalnych. Ich autorami są generał dywizji Piotr Patalong, dr Andrzej Karkoszka i generał brygady Marek Olbracht. Publikacja zaplanowana została na sześć rozdziałów, z których początkowe dwa mają na celu wprowadzenie czytelnika w temat poprzez odwołania historyczne i podanie najważniejszych informacji związane ze specyfiką funkcjonowania. Początki WS sięgają powstań narodowych, ale to w latach 60. XX wieku doszło do zwiększenia ich znaczenia w związku z ważnymi wydarzeniami historycznymi i osiągnięciami. Istotną zaletą rozdziału drugiego jest kalendarium obejmujące lata 1961-2014.

Dla osób, które są laikami w dziedzinie wojskowości, niezwykle interesujący może się okazać rozdział drugi, który nie tylko opisuje poszczególne jednostki specjalne występujące we współczesnym wojsku, ale również zawiera informacje podstawowe, takie jak symbolikę, rodzaj zadań wykonywanych przez WS, ich strukturę organizacyjną oraz krótkie sylwetki dotychczasowych dowódców.

Z kolei rozdziały trzeci i czwarty można skierowane są nie tylko do osób zainteresowanych tematyką militarną, ale również dla potencjalnych kandydatów do WS. Znajduje się w nich dokładny opis rekrutacji, wyboru osób zdolnych do pracy w poszczególnych jednostkach WS oraz informacje dotyczące szkolenia rekrutów oraz doskonalenia żołnierzy już służących w tych formacjach.

Przedostatni rozdział to zdecydowanie tekst skierowany dla każdego miłośnika umundurowania i uzbrojenia, bowiem oprócz opisów rodzajów wyposażenia osobistego, czy pojazdów używanych przez ,,specjalsów” znajdują się również ich zdjęcia.

Dla mnie najciekawszy okazał się rozdział końcowy, w którym autor przygląda się misjom zagranicznym odbytym przez polskich żołnierzy. Opisane są działania podejmowane w różnych zakątkach świata, między innymi na Haiti, w Kosowie, Afganistanie, Iraku, czy Pakistanie.

Książka zawiera istotne informacje dotyczące rozwoju wojsk specjalnych polskich sił zbrojnych na przestrzeni lat. Można się z niej dowiedzieć nie tylko jakie są zadania żołnierzy służących w danej formacji, ale również jaki sprzęt jest przez nich użytkowany oraz w jakich operacjach brali udział. Należy również zaznaczyć, iż generał Pacek opisał te szczegóły w taki sposób, aby nie zdradzić wszystkich tajników dotyczących pracy „specjalsów”, dlatego należy być przygotowanym na to, iż niektóre informacje zostały pominięte z uwagi na tajemnicę zawodową i państwową. Publikację można polecić przede wszystkim osobom, które są zainteresowane militariami oraz chciałyby się dowiedzieć nieco więcej na temat funkcjonowania wojsk specjalnych RP. Jednakże również żołnierze oraz kandydaci na żołnierzy znajdą tutaj wiele interesujących informacji.

Główną zaletą tej publikacji jest to, że gromadzi w jednym miejscu informacje, których trzeba by było szukać w kilku różnych źródłach. Autor nie tylko uporządkował dostępne informacje na ten temat, ale również wskazał, dlaczego istnienie wojsk specjalnych jest tak ważne dla kwestii bezpieczeństwa nie tylko naszego państwa, lecz w ramach współpracy z zagranicznymi sojusznikami. Poza tym wokół tych wojsk narosło wiele mitów i błędnych przekonań, z którymi autor starał się pośrednio polemizować.

Warto zwrócić uwagę także na wydanie książki, która została wydrukowana na papierze kredowym i oprawiona w twardą okładkę, dzięki czemu nie ulegnie zbyt szybko zaczytaniu i na pewno będzie się godnie prezentować na regale domowej biblioteczki.