Odwrócone | Autor: Hayley Chewins

Swoją debiutancką powieść Hayley Chewins zadedykowała "wszystkim dziewczętom, które śpiewają - lub mówią - gdy ktoś każe im milczeć". Kiedy przeczytałam te słowa, moje oczekiwania wobec książki od razu wzrosły, uświadomiłam sobie bowiem, że mam do czynienia z historią, która zabiera głos w ważnej sprawie, a coś takiego powinno się robić albo dobrze, albo wcale. Cieszę się, że mogę napisać, iż autorka mnie nie zawiodła.

Miejscem akcji jest miasto Blajbakan, w którym wszystkie społeczne role już dawno zostały rozdane. W ponurym klasztorze, otoczonym wysokim murem, mieszkają dziewczęta zwane odwróconymi. Ich zadanie polega na przetwarzaniu muzyki granej przez Mistrzów - wyłącznie chłopców i mężczyzn - w migot, czyli złoto. Każda odwrócona zobowiązana jest milczeć i wypełniać wszystkie polecenia swojej przełożonej - Matki Dziewięć, a klasztor może opuścić jedynie, jeśli zostanie wybrana przez jakiegoś Mistrza. Ale jedna z dziewcząt - dwunastoletnia Delphernia - nie potrafi podporządkować się zasadom. Nie umie wytwarzać migotu, nie może powstrzymać się od zadawania pytań, a po kryjomu nawet śpiewa. Wydaje się, że niepokorną dziewczynkę czeka smutny los wiecznego więźnia grubych murów, jednak któregoś dnia drzwi prowadzące na zewnątrz zostają przed nią otwarte. Ale nie są to drzwi do wolności...

Rzadko tak robię, ale tym razem postanowiłam zacząć od wad książki - jest ich na szczęście zdecydowanie mniej niż zalet. Jedyny zarzut, jaki mogę zgłosić, dotyczy kilku niewyjaśnionych, a dość istotnych w powieści kwestii. Być może autorka chciała zostawić wyobraźni czytelników pole do popisu. Taki zabieg często się sprawdza, ale nie w tym przypadku - brak wytłumaczenia niektórych wydarzeń wcale nie pobudza do tworzenia własnych teorii, a jedynie drażni, sprawia wrażenie, jakby Chewins po prostu nie przemyślała pewnych fragmentów fabuły albo jakby pominęła ważne informacje przez niedopatrzenie.
Jeśli nie liczyć wspomnianego wyżej problemu, "Odwrócone" to świetna książka, napisana w bardzo ładnym, miejscami poetyckim, dość charakterystycznym stylu. Wyobraźnia autorki wydaje się nieograniczona - Chewins osadziła swoją powieść w oryginalnym i interesującym świecie, który przedstawia w barwnych, zgrabnie skonstruowanych zdaniach. Muzyczne wykształcenie autorki zdecydowanie daje się wyczuć - tekst pełen jest sugestywnie opisanych dźwięków, muzyka stanowi jego niezwykle istotną część.

Za piękną, naprawdę cieszącą oko, okładką kryje się historia z równie pięknym, trafiającym do serca, przesłaniem - że kobiecy głos ma wielką siłę. Autorka zwraca też uwagę na fakt, że sztywne zasady, wyznaczające każdemu człowiekowi określone miejsce, krzywdzą wszystkich, nawet tych, którzy wydają się uprzywilejowani. Odbierają im coś bardzo ważnego - możliwość wyboru, prawo do podążania własną ścieżką. Klatka ze szczerego złota wciąż pozostaje przecież klatką, ładnie udekorowane więzienie nie przestaje być więzieniem, choć niewtajemniczonym może wydawać się przytulne i godne zazdrości.
Debiut Hayley Chewins uważam za całkiem udany. Na październik 2020 r. planowana jest premiera jej kolejnej książki - tym razem o trzech siostrach, dotkniętych bezsennością, które mieszkają w magicznym domu, otoczonym bardzo wysoką, srebrną trawą (informacja że strony internetowej autorki). Mam nadzieję, że powieść ukaże się również w Polsce, bo Chewins wydaje mi się twórczynią, której poczynania warto śledzić. Póki co, bardzo zachęcam do sięgnięcia po "Odwrócone" - jeśli lubicie niebanalne historie, podróż do Blajbakanu z pewnością sprawi Wam przyjemność.