Jarr74
-
Gazociąg północny, czyli osławiony Nord Stream budził (już nawet przed swoim powstaniem), budzi i budzić będzie nadal, liczne wątpliwości i kontrowersjie co do ekonomicznej opłacalności i zasadności tego, ogromnego, przedsięwzięcia oraz rozmaitych skutków natury politycznej, biznesowej, społecznej czy ekologicznej.
W krajach takich jak Polska czy państwa bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) projekt ten postrzegany jest, oczywiście, jak najbardziej negatywnie (moim zdaniem bardzo słusznie, zresztą), jako element bezpardonowej, ekspansywnej polityki Kremla i narzędzie nacisku współczesnej nam, putinowskiej, Rosji (pamiętamy rosyjsko-ukraiński konflikt gazowy z 2005 roku). Polityki, której konsekwencje w taki czy inny sposób odczuwamy wszyscy a które spowodowały, wyraźne, zachwianie bezpieczeństwa energetycznego w Europie, brak możliwości czerpania zysków z tranzytu przez poszczególne kraje, upadek alternatywnych i konkurencyjnych projektów z jednej a gwałtowne poszukiwanie nowych możliwości z drugiej strony, utrudnienia żeglugowe dla polskich portów w Szczecinie i Świnoujściu, uzależnienie od jednego dostawcy itd.
Książka Jensa Høvsgaarda, duńskiego dziennikarza śledczego, w sposób bardzo przejrzysty i podparty przekonującą czytelnika argumentacją, opisuje nam kulisy tego przedsięwzięcia (to z jakich przyczyn i jak doszło do jego realizacji) oraz jakie były motywację poszczególnych rządów (szczególnie Niemiec, Szwecji, Dani, Finlandii) oraz polityków tych państw, dzięki którym, w głównej mierze, jego powstanie w tym wymiarze i kształcie stało się (mimo, licznych, sprzeciwów na arenie międzynarodowej) w ogóle możliwe.
Zagłębiając się w treść opisywanej tu publikacji nie mogłem oprzeć się wrażeniu iż sprawa Nord Stream (czy w przyszłości Nord Strem 2) jest tak naprawdę jedynie punktem wyjścia w dyskusji o współczesnych, imperialnych, wektorach rosyjskiej polityki zagranicznej (oczywiście przy współpracy służb specjalnych naszego wschodniego sąsiada) oraz niekwestionowanej twarzy i symbolu tych zmian, czyli Władimirze Władymirowiczu Putinie.
To właśnie jego osoba (szkolenie a potem służba w KGB, szpiegowska działalność w Niemczech i mozolne wspinanie się po szczeblach kariery państwowej, aż po to najważniejsze i najbardziej zaszczytne stanowisko, prezydenta kraju) jest jedną z głównych osi publikacji i elementem spinającym rozmaite wątki lektury.
Również te wiążące go bezpośrednio czy pośrednio z zachodnimi politykami (a później lobbystami Nord Strem) jak były kanclerzem Niemiec Gerhard Schröder czy premier Danii, Lars Løkke Rasmussen, którzy stali się prawdziwymi architektami porozumienia, czerpiąc z tego własne, bardzo wymierne, korzyści. Lista polityków czy urzędników Unii Europejskiej (a dotyczy to wielu rozmaitych jej instytucji w różnych krajach) zaangażowanych i wspierających ten projekt oraz ogólnie mocarstwowe aspiracje i ambicje dzisiejszej Rosji jest zdecydowanie szersza i wielu z nich autor tej ksiąski wymienia z imienia i nazwiska.
Reasumując. Książka Jensa Høvsgaarda „Szpiedzy, których przyniosło ocieplenie. Afera Nord Stream" to znakomicie napisana publikacja, która znacznie podnosi naszą wiedzę dotycząca jednego z najważniejszych i najgłośniejszych (przynajmniej w sferze bezpieczeństwa ekonomicznego) wydarzeń w naszym regionie. Polecam.