Spartakus Tom 1 Gladiator | Autor: Ben Kane

Ben Kane to irlandzki pisarz powieści historycznych, osadzonych w czasach starożytnego Rzymu, dotąd mi nieznany. Z wykształcenia jest lekarzem weterynarii, tym większy jest mój podziw dla jego fascynacji epoką starożytnego Rzymu, a dokładnie szczegółowością wiedzy pozyskanej na temat tej epoki. Autor zasłynął wydanymi wcześniej „Kronikami zaginionego legionu”, które sprzedały się w 800 tysiącach egzemplarzy, teraz wchodzi na polski rynek z powieścią „Spartakus. Gladiator”.

Postać ta kojarzy się z odwagą i determinacją jako ten, który rzucił wyzwanie potężnemu Rzymowi, porywając do walki o wolność około 100 tysięcy niewolników i gladiatorów. Jego życie sprzed powstania jest owiane tajemnicą, nie wszystko jest jasne. Przypuszcza się, że pochodził z Tracji, służył w rzymskich legionach, z których zbiegł, a następnie został ponownie schwytany i jako niewolnik sprzedany do szkoły gladiatorów.

Z każdego zdania napisanego w tej powieści przebija ogromne zauroczenie autora czasami, o których pisze. Ben Kane ze wszystkimi szczegółami opisuje antyczny świat i antycznych ludzi. Z dokumentalistyczną dokładnością przedstawia, jak wyglądały osady mieszkalne, uwzględniając ciasne uliczki pełne straganów handlarzy, place, na których zbierano się podczas ważnych wydarzeń, a przede wszystkim rzeczywistość, jaka stała się udziałem gladiatorów – ludzi więzionych, trenowanych, katowanych i wystawianych na śmierć dla uciechy Rzymian. Z drugiej strony poznajemy tez mentalność starożytnych – ich strach i szacunek dla bogów i ich kapłanów i kapłanek, pogardę dla wrogów, nikczemność i szlachetność. Starożytni żyli w ciągłym poczuciu zagrożenia utratą życia, a kobiety – czci. Ponadto dane jest czytelnikom spojrzenie na detale ubioru i uzbrojenia zarówno Rzymian, jak i przedstawicieli innych ludów zamieszkujących Imperium.

Cała historyczna wiedza o Spartakusie została misternie wpleciona w treści, których prawdziwości tylko się domyślamy oraz te, które zostały zmyślone, stworzone na podstawie ogólnej wiedzy, ale też wyobraźni autora. Postacie drugoplanowe w większości również są autentyczne. Ben Kane z ogromnym znawstwem stworzył portret psychologiczny człowieka, który jest bezlitosny w walce, ale szlachetny w życiu, a przede wszystkim dumny, pragnący wolności i bezpieczeństwa dla bliskich i przyjaciół. Jest doskonałym wojownikiem, sprawnym i walecznym, a przy tym potrafi prowadzić swoje walki ze sprytem, inteligentnie i zgodnie z obrana taktyką. Pozostałe postaci wypowiadają się i myślą kategoriami, jakich możemy spodziewać się po ludziach antycznych – wspominają bogów, obawiają się rzucanych klątw, przeklinają, są wulgarni, okrutni wobec przeciwników i lojalni wobec sprzymierzeńców.

W książce doskonale również zostały oddane realia epoki, struktura społeczna i cały koloryt tamtych czasów. Historia życia Carbo pokazuje, że cała rodzina może zostać zrujnowana przez długi. Bardziej skrajnym przypadkiem jest Spartakus, którego rodzina została zamordowana przez uzurpatora, a gdy chciał pomścić ich śmierć, został zdradzony i w ramach kary sprzedany jako niewolnik. Jako członek tej grupy społecznej nie miał żadnych praw, jego właściciel mógł z nim zrobić wszystko – upokarzać, wykorzystywać, głodzić, bić i zabić. Stajemy się więc świadkami nie tylko chwalebnych momentów w życiu bohaterów, którzy w większości należą do grupy niewolnej, ale też upadków, w których hartują swój charakter.

Powieść Bena Kane’a, pomimo imponującej objętości, czyta się łatwo i szybko, jest tak barwna i ciekawa. Nie sposób też pominąć jej wartości historycznej, bo opisuje autentyczne wydarzenia tego jakże przełomowego momentu, jakim był zryw wolnościowy Spartakusa. Skupienie na warstwie historycznej, obyczajowości, mentalności, podziałach społecznych to nieoceniona wartość książki. Warto uczyć się z niej historii i warto na jej podstawie poznawać epokę. Niecierpliwe czekam na drugi tom.