Wirus Tom 3 Wieczna Noc | Autor: Guillermo del ToroChuck Hogan

Ostatnia część trylogii Wirus autorstwa Guillermo del Toro oraz Chucka Hogana nie zaskakuje zbytnio swoją treścią i formą. Wcześniejsze epizody literackie stanowią bazę dla uwieńczenia całej historii, która o w ostatnim tomie nabiera rozpędu i mknie ku ostatecznemu rozwiązaniu konfliktu między ludźmi i wampirami. Mamy tutaj do czynienia właściwie z klasyką gatunku prozy post – apokaliptycznej, w której człowiek musi zmierzyć się z nową rzeczywistością i odnaleźć samego siebie w gąszczu mroku, brutalności i wszechogarniającego niebezpieczeństwa.

Mogłoby się wydawać, że tematyka wampiryzmu w literaturze już się trochę przejadła i właściwie nie ma już ujścia dla nowych historii i opowieści w tym nurcie. Stało się tak poniekąd za sprawą sagi Zmierzch, która moim zdaniem spłyciła ten motyw i nadała mu charakteru trywialnego i romansowego, w tym najgorszym z możliwych kontekstów. Ale oczywiście należy pamiętać o klasycznych pozycjach traktujących o tej tematyce, które już na zawsze wpisały się w kanon literatury wybitnej, choć zahaczającej o gatunki grozy i fantastyki. Mowa tu oczywiście o Drakuli Brama Stokera, czy o Wywiadzie z wampirem. Są to dzieła niepodważalnie dobre, zasadzające się na historii kultury i tradycji, odwołujące się do wierzeń i legend. W Wiecznej nocy autorzy czerpią garściami z tych utworów, jednak nie zapominają o oryginalności treściowej, chociaż fundamenty wydają się być niejako znajome i zainspirowane. Oprócz dzieł o tematyce wampiryzmu del Toro i Hogan nawiązują do znanych dzieł traktujących o ogólnie pojętej apokalipsie i końcu epoki człowieka i człowieczeństwa. Pojawiają się również luźne aluzje do historii II wojny światowej, a konkretnie do motywów obozów koncentracyjnych. Czytając Wieczną noc miałam również przed oczami Bastion Stephena Kinga, gdyż bohaterowie obu tych dzieł wydają się mieć tożsame cechy i ich postacie są wykreowane w bardzo podobny sposób.

Z jednej strony te nawiązania świadczą o wrażliwości i wiedzy literacko – kulturowej autorów, z drugiej zaś, można odnieść wrażenie, że pisarze balansują na granicy inspiracji i plagiatu. Czasami, w trakcie czytania, ma się wrażenie, że „coś takiego przeczytało się w innej książce”. Jednak mimo wszystko nie zostaje jakoś namacalnie przekroczona ta cienka granica – fabuła, choć przewidywalna, wciąga, bohaterowie mają głębokie portrety psychologiczne, nie wszyscy jawią się tutaj jako persony czysto dobre lub całkowicie złe. Dualność natury ludzkiej w obliczu zagrożenia daje się tutaj we znaki, sugerując, że autorzy są uwrażliwieni na szereg skomplikowanych zachowań i czynów każdego człowieka.

Dużym mankamentem w powieści jest najważniejszy „zły” bohater – czyli Mistrz. Wampir, który daje początek reżimowi, który wprowadza własne zasady, przejmuje kontrolę nad ludzkością i czyni sobie z niej lud poddany jest płaski, mało wyrazisty, kompletnie niestraszny. Jego osoba jest tutaj tylko delikatnie zarysowana, brakuje w powieści dłuższych przemyśleń tej postaci. Plusem natomiast jest przywołanie powstania całej historii rodu wampirów, co ciekawe, w odniesieniu do tekstu biblijnego, a konkretnie do przypowieści o Locie i jego żonie.

Książka ta, choć zdecydowania należy do kanonu lektur tzw. popularnych, nie jest oderwana od wielkich dzieł stworzonych wcześniej. Właśnie począwszy od Biblii, skończywszy na tekstach klasyki literatury grozy. Niebywale cieszy to, że współcześni autorzy nie odrywają się od tradycji i swoich poprzedników, prowadzą swoją oryginalną historię w oparciu o to, co stworzyli inni wybitni twórcy. Wspomniane nawiązania stanowią właściwie najważniejszy argument potwierdzający zasadność lektury całej trylogii. Polecam wielbicielom gatunku.