Czerwone Niebo. Rosja 1942: Wojna, Miłość I Desperacki Wyścig O Życie | Autor: Simon Sebag Montefiore

Simon Sebag Monforte to autor, który dał się poznać, jako prawdziwy znawca rosyjskiej historii. Tej najnowszej, najbardziej tragicznej. Autor powieści „Saszeńka” i „Serafina: pewnej zimowej nocy” kontynuuje swoją opowieść w książce „Czerwone niebo”, która stanowi jednocześnie domknięcie Trylogii Moskiewskiej.

Tym razem autor przenosi nas do roku 1942. Towarzyszymy tu pisarzowi Benii Goldenowi, który wcześniej, w wyniku ogromnego uczucia, jakim darzył tytułową Saszeńkę z pierwszej części moskiewskiego cyklu trafił do łagru. Teraz, w obliczu wojny z Niemcami, zostaje wysłany na front, by tutaj zrealizować, wraz z oddziałem tworzonym przez Kozaków, trudne, niemal karkołomne zadanie. To ono powoduje, że Golden znajduje się na tyłach wroga i tu poznaje włoską sanitariuszkę, z którą wkrótce ma połączyć go bardzo ognisty romans.

Myliłby się jednak ten, kto sądzi, że „Czerwone niebo” to typowa książka obyczajowo-historyczna z mocno rozbudowanym wątkiem miłosnym. Czytając ma się wrażenie, ze najważniejsze są tu militaria – opisy kawalerii, bitew, wojny. To ona gra tu pierwszoplanową rolę. To ona została opisana w sposób bardzo realistyczny, wręcz brutalny.

Autor zresztą bardzo dba o realia. Jego opisy historycznych postaci i wydarzeń są całkowicie zgodne z tym, jak było w rzeczywistości. Monforte, który znany jest także jako autor typowo historycznych książek – spod jego pióra wyszła między innymi bardzo dobra książka o ludziach otaczających Stalina – dużą wagę przykłada właśnie do dbałości o szczegóły podczas nakreślania historycznego tła. Dzięki temu w powieści, której główne wątki są przecież wynikiem wyobraźni autora, mamy do czynienia z poruszającym obrazem Rosji w czasach drugiej wojny światowej i stalinowskiego terroru. Autor nie oszczędza czytelnika – fakty historyczne, wydarzenia i realia przedstawia takie, jakie były: w sposób brutalny, który przez długi czas nie pozwala zapomnieć o lekturze. To na pewno stanowi ogromny plus powieści, choć sprawia też, że nie jest to książka dla każdego i osoby, które szczególnie mocno przeżywają wojenne historie powinny mocno zastanowić się nad tym, czy po tę pozycję sięgnąć.

„Czerwone niebo” jest niewątpliwie dobrą powieścią. To książka, o której nie da się po prostu zapomnieć. A jednak nie jest to lektura pozbawiona wad. Moim zdaniem zbyt dużo tu było walki, bitwy, tematyki związanej z wojskiem, podczas gdy wątek miłosny, ten, który tak bardzo podkreślany był we wszystkich streszczeniach, został tym razem potraktowany nieco po macoszemu. Tak, jakby autor uznał, że nie jest on istotny i stworzył go niemal na siłę. To może zniechęcać, zwłaszcza żeńską część odbiorców, a mam wrażenie, że to właśnie panie chętniej sięgały po poprzednie części Moskiewskiej Trylogii.

Czy to jednak oznacza, że „Czerwone niebo” jest książką, której nie warto poświęcać czasu? Nic bardziej mylnego. Myślę, że po powieść warto sięgnąć. To historia, która jest dobrze napisana i która mimo całej swej brutalności wciąga. Pokazanie realiów ówczesnej Rosji bez koloryzowania czy uładzania sprawia zresztą, że historia staje się bardziej wiarygodna. I choć czytając musimy mieć świadomość, że Monforte miesza tu historyczne fakty z literacka fikcją, możemy dać ponieść się lekturze i emocjom jej towarzyszącym. A te ostatnie na pewno się pojawią, bo obok powieści

„Czerwone niebo” po prostu trudno jest przejść obojętnie. Cieszę się, że ją przeczytałam, choć muszę przyznać – nie było to łatwe i przyjemne literackie doświadczenie. Mimo to książkę polecam miłośnikom najnowszej historii, Rosji i militariów oraz wszystkim, którzy szukają dobrze napisanych, przedstawiających wiarygodne realia, powieści historycznych.