Tak Myśli-Cielsko | Autor: Tamara Hebes

Mam różne doświadczenia dotyczące poznawania filozofii. Po pierwsze, musiałam zaliczyć egzamin z historii filozofii na studiach. Trzytomowe dzieło Władysława Tatarkiewicza zapewne jest znane wszystkim studentom, również ja miałam zaszczyt z niego korzystać. Pod przymusem i rygorem niezaliczenia roku nie sprawił mi on wielkiej radości, chociaż potem chętnie wracałam do wielu rozdziałów. Po drugie, również w związku ze studiami, koleżanki - studentki filozofii z akademika, które również zastanawiały się nad tym, do czego właściwie im ta filozofia, konkludowały: „No bo co my umiemy po tych studiach? No żyć!”. Wreszcie po trzecie, sięgałam chętnie po literaturę, która w praktyczny sposób przekładała poglądy starożytnych filozofów – stoików konkretnie - na życie współczesne. Okazało się, przynajmniej w moim mniemaniu, że stoicy mają takie poglądy, które można obecnie traktować jak poradnik szczęśliwego i spełnionego życia.

Najważniejsze i podstawowe pytanie, jakie nasunęło mi się po przeczytaniu niewielkiej książeczki pt. „Tak myśli-cielsko” brzmi: komu potrzebna jest dziś filozofia? Przeciętny człowiek rzadko zastanawia się nad tak fundamentalnymi zagadnieniami, jak sens istnienia człowieka, granice wolności czy moralność. Filozofia zajmuje się pojęciami ogólnymi, z których czerpać można wskazówki dla dobrego jednostkowego życia, stąd bierze się potrzeba jej poznawania, obycia z poglądami największych myślicieli. Stąd też bierze się moje przekonanie, że warto poznać fraszki Tamary Hebes zawarte w tym niewielkim zbiorku. Każda z nich w krótki i zabawny sposób przedstawia poglądy największych filozoficznych umysłów wszystkich epok – od starożytności do współczesności.

Tak jak już wspomniałam, zainspirowana koleżankami z akademika, mogę pokusić się o stwierdzenie, że filozofia pomaga żyć każdemu człowiekowi. Kiedy zapytamy o sens istnienia człowieka, co przecież jest wielkim podstawowym pytaniem filozoficznym, możemy z tych przemyśleń wyciągnąć wnioski, które ukierunkują nasze życie, nasze pragnienia, stosunek do innych ludzi i do siebie samego. A stąd już niedaleka droga do zmiany nawyków, pokochania siebie, motywacji do zdrowego trybu życia, aktywności fizycznej, samorozwoju, ale i filantropii, uczciwości czy pobożności.

Skoro już wiemy, że filozofia może być fundamentem życia jednostki, można pokusić się o rozważenie, czy jest w jakikolwiek sposób istotna dla różnego rodzaju grup – etnicznych, narodowych, religijnych. Wkraczamy tu już na śliski grunt ideologii, które mogą brać swój początek z poglądów filozoficznych. Od razu nasuwa się na myśl przypadek Friedricha Nietschego, którego poglądy o rasie nadludzi zostały przejęte i wypaczone przez nazistów na potrzeby budowania opresyjnego i agresywnego państwa oraz narodu, który chciał zdominować i unicestwić innych. To najbardziej znany przypadek, kiedy filozofia posłużyła za przewodnik działania dla całego narodu, wpłynęła bezpośrednio na losy nie tylko państw, ale całych kontynentów, a nawet świata.

Autorka „Tak myśli-cielsko” dzieli się z czytelnikiem nadzieją, że jej zbiorek fraszek zachęci nas do poznawania filozofii, bo jest to nauka, która wzbogaca nasze życie i rozwija osobowość. Przyznaję, że sceptycznie podchodziłam do samej idei ukazywania poglądów filozoficznych w krótkich, zabawnych, ironicznych wierszykach, jednak po przeczytaniu kilku muszę stwierdzić, że zapałałam chęcią powrotu do porzuconych kiedyś zainteresowań. Uważam, razem z autorką, że warto sięgnąć do mądrości myślicieli wszystkich epok, aby poszerzyć horyzonty, wzbogacić swoje życie, oderwać się od codzienności wypełnionej przyziemnymi problemami, zbyt ciasnym dla inteligentnych ludzi. Zgłębianie tajników filozofii to doskonały sposób na nudę, a jednocześnie wspaniały pomysł na życie. Wnosi w nie więcej, niż wynika z obiegowych opinii i stereotypów. Warto więc sięgnąć po książeczkę Tamary Hebes, a przypuszczam, że będzie to zabawny, wciągający początek przygody na całe życie.