Jedyny I Niepowtarzalny Ivan | Autor: Katherine Applegate

Ivan jest gorylem, który spędził już prawie trzy dekady w zoo znajdującym się w podmiejskim centrum handlowym przy ruchliwej autostradzie. Przez cały ten czas nie widział żadnego przedstawiciela swojego gatunku, za jedyne towarzystwo mając słonicę Stellę i zbłąkanego kundelka Boba. Kiedyś tłumy ludzi przychodziły, aby podziwiać Ivana i jego wyjątkowe umiejętności malarskie, jednak im goryl stawał się starszy, tym mniej osób chciało go oglądać.

Kiedy do zoo trafia mała słonica Ruby, odebrana rodzinie, Ivan zaczyna inaczej postrzegać swoje życie w uwięzieniu. Składa obietnicę, że postara się uczynić życie Ruby jak najlepszym i nie dopuści do tego, aby słonica spędziła tyle lat za kratami, co Ivan. Ale co może zrobić jeden samotny goryl?

Do książki Kathryn Applegate przyciągnęły mnie pozytywne opinie, które swego czasu obiły mi się o uszy. Nie pamiętałam już jednak, czego konkretnie dotyczy powieść. Wydawało mi się, że będzie to historia w pewnym sensie podobna do Małego księcia Antoine’a de Saint Exupery’ego – w nadzwyczaj prosty sposób przekazująca nadrzędne wartości i zwracająca uwagę na ważne sprawy w życiu, które czasem umykają naszej uwadze. Tym samym była to druga powieść, której głównymi bohaterami są zwierzęta, jaką miałam okazję czytać. Czy moje oczekiwania okazały się trafione?

Wydaje mi się, że prosty styl pisania, przeznaczony jakby dla najmłodszych czytelników, nie jest dla mnie. Dosadne i mocne pióro, nie owijanie w bawełnę i mówienie prosto z mostu – to jest to, co od zawsze lepiej do mnie trafiało. Być może powinnam mieć to na uwadze przed przystąpieniem do lektury, gdyż nawet wspomniany już Mały Książę nie przypadł mi do gustu. Nie jestem dobra w doszukiwaniu się ukrytego sensu i odszyfrowywaniu metafor, więc mam wrażenie, że nie do końca podłapałam przekaz, z jakim autorka chciała dotrzeć do czytelnika. Mylne byłoby jednak stwierdzenie, że Jedyny i niepowtarzalny Ivan całkowicie mi się nie podobał. Powieść zmusiła mnie do przemyślenia jednej znaczącej kwestii – trzymania zwierząt w klatkach ku uciesze ludzi, którzy traktują oglądanie ich jak najlepszą rozrywkę. Punkt widzenia samotnego goryla Ivana, z którym spotykamy się w książce, doskonale obrazuje codzienne smutne życie takich zwierząt.

Mimo tego, że główny sens powieści zmusił mnie do refleksji, większa część książki nie wzbudziła me mnie większych emocji. Historię czyta się szalenie szybko – tekstu na każdej ze stron jest niewiele, dodatkowo opatrzony jest ilustracjami, więc bez trudu można pochłonąć tą książkę w jeden dzień. Nim się więc obejrzałam, powieść się skończyła, a ja poczułam się, jakby jej treść wleciała jednym uchem, a drugim wyleciała, bez większego śladu. Mam wrażenie, że miłośnicy zwierząt odebraliby tą historię w znacznie bardziej emocjonalny sposób i to do nich trafiłaby ona lepiej. Nie jestem oczywiście zwolenniczką trzymania zwierząt w klatkach i w pewnym stopniu jestem wrażliwa na czynioną im krzywdę, jednak na co dzień niewiele myślę o takich sprawach. Być może to powieść Kathryn Applegate miała wzbudzić we mnie większą empatię i chęć działania przeciwko uwięzieniu zwierząt, jednak nic takiego się nie zdarzyło. Podejrzewam, że gdyby ten ważny przekaz został ubrany w mocniejsze słowa i trafniejsze przykłady, byłabym bardziej poruszona.

Muszę jednak wspomnieć o tym, że książkę czytało się dobrze. Jest to historia, w której można odkryć samego siebie, i była w zasadzie całkiem przyjemna. Nie należy się jednak spodziewać żadnych fajerwerków, ponieważ nie jest to książka, która potrafi zmienić światopogląd – przynajmniej w moim przypadku.

Podsumowując, Jedyny i niepowtarzalny Ivan to książka, która miała zmusić czytelnika do przemyślenia kwestii losu zwierząt żyjących w ogrodach zoologicznych. Autorce nie udało się całkowicie do mnie trafić i choć czas z jej powieścią spędziłam dosyć przyjemnie, raczej nie wrócę kolejny raz do tej historii. Mimo wszystko polecam ją wszystkim miłośnikom zwierząt oraz tym, którzy są mocno zaangażowani w walkę o poprawę ich warunków życia w naszym świecie.