Jak Johan Uratował Cielaka | Autor: Astrid Lindgren

Słyszysz nazwisko Astrid Lindgren i już wiesz, że masz do czynienia z literaturą dla dzieci w najlepszym z możliwych wydaniu. Myślę, że każdy z nas zna choć jedną książkę jej autorstwa, a najpewniej kilka czy nawet więcej. Kiedy więc zobaczyłam jej nazwisko na książce wydanej przez Wydawnictwo Zakamarki, wiedziałam, że jesteśmy sobie pisane.

Johan to mały chłopiec ze skandynawskiej rodziny, w której przysłowiowo się nie przelewa, a i to jest raczej zbyt delikatnym określeniem na poziom ich życia. Nadeszła zima, a te jak wiadomo na północy potrafią być wyjątkowo srogie, a w domu Johana zmarła jedyna krowa będąca żywicielką rodziny. W teorii dzieci nie powinny zamartwiać się takimi rzeczami, w praktyce odczuwają je one czasem bardziej niż dorośli. Johan pomstuje więc na niesprawiedliwość tego świata, a nawet po cichu kłóci się z tym tam u góry, nie mogąc zrozumieć, dlaczego to akurat ich jedyna krowa musiała połknąć gwóźdź. W końcu gospodarz z pobliskich terenów ma krów kilkadziesiąt, a one pewnie mogłyby zjeść i tonę gwoździ i nic by się nie stało. I właśnie rzeczony gospodarz pewnego dnia kupuje od jednego z chłopów cielaka, ucztując potem do tego stopnia, że sam wpada w kłopoty. Jakie? Dowiecie się już z książki, nie chcę psuć Wam zabawy, streszczając fabułę.

Autorka w ciekawą i przejmującą fabułę wplotła poważny problem, jakim jest postrzeganie nierówności społecznych przez dzieci. Johan już na początku dostrzega przepaść między majątkiem gospodarza a ich własnym położeniem materialnym. Chyba nawet trochę mu zazdrości. Mówi, że bogatych nigdy nie spotyka krzywda, że to biednym życie rzuca kłody pod nogi. O ile jest to często spotykane podejście u osób dorosłych, tak w ustach dziecka brzmi naprawdę smutno. Zupełnie jakby Johan będąc dzieckiem...wcale nim nie był, a nie ma chyba nic gorszego od sytuacji, w której dziecko przedwcześnie staje się dorosłym.

Poza tematyką na wielki plus zasługują ilustracje - duże, kolorowe, z kreską, jaką kojarzę i mile wspominam z dzieciństwa. Obrazy w publikacji idealnie odzwierciedlają surowe warunki Skandynawii i mentalność tamtejszych ludzi. Osobiście uwielbiam takie klimaty i nie ma dla mnie znaczenia, czy mam do czynienia z książką dla dorosłych, czy dla dzieci. Do tego duży format książki, jej poziome ułożenie i twarda oprawa - to wszystko sprawia, że także warstwa wizualna zachwyca.

Tradycyjnie odezwał się we mnie krytyk szukający jakichś wad, choćby drobnych lub ukrytych. Tym razem musiał odpuścić - szukał długo, ale bezowocnie. Tej książce nie mogę absolutnie nic zarzucić. Zresztą od początku się tego spodziewałam, w końcu wyszła ona spod pióra jednej z najwybitniejszych autorek książek dla dzieci, jakie do tej pory poznałam.

Podsumowując, książka zdecydowanie warta polecenie. Niesie duży ładunek emocjonalny, uczy empatii, współczucia i wrażliwości, pokazuje najmłodszym, że nierówności społeczne istnieją i chociaż trudno się z nimi nieraz pogodzić, to będą one istnieć zawsze. Tak już jest pomyślany ten świat. Ale jest też druga strona medalu, w końcu mały Czytelnik nie powinien się smucić zbyt długo. Astrid Lindgren pokazuje, że nawet największe przeciwności losu można pokonać, że można wyjść na prostą nawet z sytuacji pozornie bez wyjścia. I to jest budujące, tak dla dziecka, jak i dla dorosłego.